Giáo sư kinh tế Philip Dybvig tại lễ trao giải Nobel ở Stockholm, Thụy Điển, ngày 10-12 - Ảnh: AFP
Ông Philip Dybvig là giáo sư tài chính ngân hàng tại Đại học Washington từ năm 1990 và là đồng chủ nhân giải Nobel kinh tế 2022 nhờ nghiên cứu giúp nâng cao nhận thức về vai trò của các ngân hàng trong nền kinh tế, đặc biệt là trong các cuộc khủng hoảng tài chính.
Luật sư của ông Dybvig là Andrew Miltenberg nói với Hãng tin Bloomberg rằng ông Dybvig đã bị trường thẩm vấn trong những tuần gần đây.
Văn phòng trường đã liên hệ với ít nhất ba cựu sinh viên để hỏi về cáo buộc quấy rối tình dục kể từ tháng 10. Ba cựu sinh viên này nằm trong nhóm bảy cựu sinh viên cáo buộc giáo sư Philip Dybvig quấy rối tình dục.
Các hành vi của ông Dybvig bao gồm: những tin nhắn tán tỉnh, những nụ hôn, những cái đụng chạm…
Hầu hết bảy người này đều giấu tên vì họ vẫn làm việc trong giới học thuật hoặc dựa vào thị thực do người sử dụng lao động bảo lãnh để sống ở Mỹ. Các bằng chứng đưa ra gồm ảnh chụp màn hình tin nhắn với bạn bè vào thời điểm xảy ra vụ việc bị cáo buộc, các cuộc phỏng vấn với những người mà cựu sinh viên đã tâm sự trước đó, hoặc có trường hợp một sinh viên nói rằng cô ấy đã chứng kiến vụ việc.
Giáo sư Dybvig không trả lời các cuộc gọi hoặc email yêu cầu lên tiếng từ truyền thông.
Trong khi đó, luật sư của giáo sư Dybvig cho biết ông chưa bao giờ có bất kỳ tương tác thể chất hoặc lời nói không đúng mực nào với sinh viên trong quãng thời gian hơn 30 năm trên bục giảng.
"Ông ấy rất coi trọng vai trò là một nhà giáo dục. Ông ấy cảm thấy rằng bản thân luôn có những mối quan hệ rất phù hợp và chuyên nghiệp với các học sinh" - luật sư Miltenberg nói.
Bà Julie Flory, phó hiệu trưởng phụ trách tiếp thị và truyền thông của Đại học Washington, không bình luận chi tiết về vụ việc, chỉ nói trường sẽ điều tra các cáo buộc.
Trong số những sinh viên lên tiếng có Karen Xiang, tốt nghiệp Trường Kinh doanh Olin của Đại học Washington năm 2012. Karen Xiang nói với Hãng tin Bloomberg rằng khi cô ấy gặp giáo sư Dybvig lần đầu tiên tại một sự kiện dành cho tân sinh viên năm 2011, giáo sư đã kéo Karen vào lòng để chụp ảnh.
"Ông ấy nói tiếng Trung Quốc và bắt chuyện với các cô gái Trung Quốc", Xiang, một du học sinh đến từ Trung Quốc, nói.
Xiang cho biết ngay sau đó, giáo sư bắt đầu gửi email cho cô và gọi cô là tian mei zi, nghĩa là cô gái ngọt ngào. Cô kể, một ngày nọ, giáo sư mời cô đến văn phòng riêng để tặng cô một hộp sôcôla và khi cô bước vào phòng, ông ta đóng cửa lại, kéo cô đến ghế sofa và bắt đầu vuốt ve tay cô.
"Ông ấy ngồi rất gần - Xiang nói - Ông ấy bắt đầu nói 'Anh nghĩ em rất đẹp' và 'Anh rất thích em'".
Xiang, hiện đang làm việc cho một công ty công nghệ Mỹ, cho biết cô rời đi khi một giáo sư khác bước vào phòng. Cô gặp hai người bạn và kể cho họ nghe chuyện gì đã xảy ra trong tâm trạng rối bời. Cả hai người bạn đều xác nhận câu chuyện của Xiang với Bloomberg.
Luật sư của ông Dybvig phản đối cáo buộc của Xiang, rằng giáo sư nhớ đã chụp bức ảnh nhưng khẳng định rằng Xiang đã tự ý ngồi lên đùi ông.
Vị luật sư cũng cho rằng giáo sư thỉnh thoảng sử dụng cụm từ tiếng Trung có nghĩa là ngọt ngào nói trên theo cách vô tư, giống như dear (yêu dấu) trong tiếng Anh, hơn là có ý thân mật.
Luật sư cho rằng ông Dybvig rất thông thạo các sắc thái của tiếng Trung Quốc vì ông đã sống ở nước này trong nhiều năm, đồng thời khẳng định giáo sư chưa bao giờ vuốt ve hay đụng chạm không thích hợp với bất kỳ sinh viên nào.
Xiang cũng như các sinh viên khác không trực tiếp tố cáo với trường vì đều là du học sinh. Có người sợ mất thị thực, có người không biết quy trình.
"Tôi đã cân nhắc việc tố cáo ông ấy vào thời điểm đó, nhưng tôi chỉ là một sinh viên trẻ Trung Quốc lần đầu tiên học tập tại Mỹ, còn ông ấy là một giáo sư lâu năm và được kính trọng - Xiang nói với Hãng tin Bloomberg - Ai sẽ giúp tôi nếu trường quy kết tôi vì tội phỉ báng và đuổi tôi?".
Các cáo buộc xuất hiện trên mạng xã hội từ ngày 12-10, sau khi Ủy ban Nobel công bố giải thưởng. Xiang cho biết cô cảm thấy bắt buộc phải nói về Dybvig sau khi biết rằng ông ấy đã giành được giải Nobel, nhưng luật sư của ông Dybvig cho rằng có thể có người ghen tị nên đã xúi giục các cựu sinh viên tố cáo.
Ông Tore Ellingsen, chủ tịch Ủy ban Giải thưởng khoa học kinh tế chịu trách nhiệm lựa chọn các ứng cử viên cho giải Nobel, nói với Bloomberg rằng "cả Ủy ban và Viện Hàn lâm đều không đủ điều kiện để điều tra hành vi tại nơi làm việc của các nhà nghiên cứu".
Ông Tore Ellingsen cũng nói "chừng nào trường đại học chưa xác định được rằng Dybvig đã làm điều gì đó sai trái, thì tôi nghĩ rằng chúng ta nợ ông ấy một lễ kỷ niệm về thành tựu khoa học vĩ đại của ông".
TTCT - Nobel Kinh tế 2022 giành cho các tác giả đã nghiên cứu ngành ngân hàng ở mức độ vi mô.