Vậy, tôi đã trở thành nhân viên chính thức của công ty chưa? Hay là tôi chưa được ký hợp đồng lao động nên công ty có quyền cho nghỉ việc bất kỳ lúc nào?
Độc giả Bích Tâm (Bình Dương)
Luật sư tư vấn
Theo khoản 1 Điều 27 Bộ luật Lao động 2019, khi kết thúc thời gian thử việc, người sử dụng phải thông báo kết quả thử việc cho người lao động.
Trường hợp thử việc đạt yêu cầu, người sử dụng lao động tiếp tục thực hiện hợp đồng lao động đã giao kết đối với trường hợp thỏa thuận thử việc trong hợp đồng lao động hoặc phải giao kết hợp đồng lao động đối với trường hợp giao kết hợp đồng thử việc.
Trường hợp thử việc không đạt yêu cầu, người sử dụng chấm dứt hợp đồng lao động đã giao kết hoặc hợp đồng thử việc.
Pháp luật lao động hiện hành chưa có quy định nào nêu rõ "sau khi kết thúc thời gian thử việc, hai bên không ký hợp đồng lao động mà người lao động vẫn tiếp tục làm việc thì có được xem là nhân viên chính thức hay không".
Theo Án lệ số 20/2018/AL, trường hợp kết thúc thời gian thử việc mà người lao động vẫn làm việc, hai bên không ký hợp đồng lao động và không có thỏa thuận khác thì phải xác định người lao động và người sử dụng lao động đã xác lập quan hệ hợp đồng lao động.
Án lệ số 20 căn cứ quy định tại Bộ luật Lao động 2012 (đã hết hiệu lực từ ngày 01/01/2021), hiện nay áp dụng Bộ luật Lao động 2019 nhưng giữa hai Bộ luật Lao động không có sự khác biệt lớn về nội dung này. Do đó, có thể áp dụng tinh thần của Án lệ số 20, trường hợp bạn đã làm việc hơn 4 tháng thì được xác lập quan hệ hợp đồng lao động với công ty.
Án lệ số 20 xác định người lao động và người sử dụng lao động đã xác lập quan hệ hợp đồng lao động nếu kết thúc thời gian thử việc mà hai bên không có thỏa thuận nào khác. Tuy nhiên, lại không nêu rõ quan hệ hợp đồng lao động đó là xác định thời hạn hay không xác định thời hạn.
Theo tôi, với trường hợp của bạn, tại thư mời thử việc công ty đã nêu "nếu thử việc đạt yêu cầu sẽ được ký hợp đồng lao động với thời hạn 12 tháng" thì quan hệ hợp đồng lao động của bạn và công ty sẽ là hợp đồng lao động xác định thời hạn (thời hạn 12 tháng).
Với các trường hợp người sử dụng lao động không đề cập đến việc hết thời gian thử việc phải ký hợp đồng lao động gì, và không có thỏa thuận nào khác mà người lao động vẫn tiếp tục làm việc sau khi kết thúc thời gian thử việc thì có thể xác định hai bên đã xác lập hợp đồng lao động không xác định thời hạn. Bởi vì, người sử dụng lao động buộc phải biết, họ có thời gian để chọn loại hợp đồng lao động nhưng không thực hiện thì cần đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho người lao động.
Theo tôi, lúc này bạn nên trao đổi một cách rõ ràng, thẳng thắn với công ty về việc ký kết hợp đồng lao động (với thời hạn do hai bên thỏa thuận) bằng văn bản để bảo vệ quyền lợi chính đáng cho bạn, hạn chế tranh chấp về sau.
Luật sư Phạm Thanh Hữu
Đoàn luật sư TP HCM