Trong ngày họp cuối cùng hôm 19-12, Uỷ ban điều tra của Hạ viện Mỹ về vụ bạo loạn tại Điện Capitol vào ngày 6-1-2021 đã đề nghị các công tố viên liên bang truy tố cựu Tổng thống Donald Trump với bốn cáo buộc, bao gồm cản trở một cuộc tố tụng chính thức, âm mưu lừa gạt nước Mỹ, đưa ra tuyên bố sai sự thật và hỗ trợ hoặc xúi giục nổi loạn, theo hãng tin Reuters.
 |
Uỷ ban điều tra của Hạ viện Mỹ về vụ bạo loạn tại Điện Capitol nhóm họp ngày 19-12-2022. Ảnh: J. Scott Applewhite/AP |
Ủy ban điều tra do đảng Dân chủ dẫn đầu đã gửi khuyến nghị với các cáo buộc trên đến Bộ Tư pháp Mỹ để xem xét việc truy tố ông Trump. Vụ việc đánh dấu lần đầu tiên trong lịch sử Quốc hội Mỹ đưa ra khuyến nghị truy tố hình sự một cựu tổng thống.
“Vụ bạo loạn là một cuộc nổi dậy chống lại chính quyền Mỹ. Đó là một hành vi phạm tội nghiêm trọng được ghi trong hiến pháp” - Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Jamie Raskin, thành viên của Ủy ban điều tra, cho biết.
Khuyến nghị của Ủy ban điều tra của Hạ viện Mỹ phần lớn mang tính tượng trưng và không bắt buộc các công tố viên liên bang phải hành động. Tuy nhiên, vụ việc được đưa ra trong bối cảnh một công tố viên đặc biệt đang tiến hành hai cuộc điều tra hình sự khác đối với ông Trump liên quan nỗ lực lật ngược kết quả bầu cử tổng thống năm 2020 và việc xử lý các tài liệu tuyệt mật.
Ông Trump, người vừa tuyên bố tái tranh cử chức tổng thống Mỹ hồi tháng trước, chưa đưa ra phản hồi về kết luận trên của Ủy ban điều tra. Kể từ khi rời Nhà Trắng đầu năm 2020, ông Trump đã phải đối mặt hàng loạt vấn đề pháp lý. Gần đây nhất là hai công ty thuộc Tập đoàn Trump Organization bị tòa án bang New York (Mỹ) tuyên 17 tội danh đã vi phạm trong thời gian kéo dài 15 năm, trong đó có tội gian lận thuế và làm sai lệch hồ sơ kinh doanh.
Cuộc họp hôm 19-12 là cuộc họp công khai cuối cùng của Ủy ban điều tra phụ trách vụ bạo loạn tại Điện Capitol vào ngày 6-1-2021 sau khoảng 18 tháng nỗ lực điều tra.
Chủ tịch ủy ban - ông Bennie Thompson chỉ trích ông Trump đã xúi giục đám đông xông vào Điện Capitol, đồng thời cáo buộc cựu Tổng thống Mỹ đã làm xói mòn niềm tin vào hệ thống dân chủ bằng cách lặp lại những tuyên bố sai sự thật.
“Nếu niềm tin bị phá vỡ thì nền dân chủ chúng ta cũng sẽ thế” - ông Thompson cho hay.
Ngoài ra, Ủy ban điều tra trên cũng đưa ra khuyến nghị đối với bốn thành viên đảng Cộng hòa, trong đó có ông Kevin McCarthy - lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ và là ứng cử viên cho chức Chủ tịch Hạ viện, tới Ủy ban đạo đức vì đã từ chối trát đòi hầu tòa trong cuộc điều tra vụ bạo loạn tại Điện Capitol.
Bản tóm tắt báo cáo của ủy ban cho biết có cơ sở để đề nghị truy tố hình sự đối với một số trợ lý thân cận của ông Trump như các cựu luật sư John Eastman, ông Kenneth Chesebro và ông Rudy Giuliani, cựu quan chức Bộ Tư pháp Jeffrey Clark, cựu Chánh Văn phòng Nhà Trắng Mark Meadows.
Ông Thompson cho biết bản báo cáo đầy đủ của Ủy ban điều tra sẽ được công bố vào ngày 21-12, còn các tài liệu và bản sao chép bổ sung sẽ được công khai trước cuối năm 2022.
