Vào một đêm muộn ở thủ đô Kabul của Afghanistan, Sabra - nữ sinh viên y khoa năm tư bỗng nhận được một tin nhắn điện thoại. Trong nhóm chat của lớp, mọi người đang chia sẻ bản tin nói về việc Taliban chính thức cấm phụ nữ học đại học. Ai cũng bàng hoàng và không thể tin nổi.

Tin tức này chẳng khác gì việc dội một gáo nước lạnh vào Sabra: "4 năm qua tôi đã rất cố gắng học tập, chỉ còn một năm nữa thôi là tôi đã tốt nghiệp đại học".

Nữ sinh trẻ tuổi này đã nghe tin đồn về việc cấm phụ nữ đi học từ nhiều tháng trước, nhưng cô vẫn quá bất ngờ: "Bây giờ là 4h30 sáng, tôi không thể ngủ được và cũng không cầm được nước mắt".

Cùng tâm trạng đó, Sakina Sama - một cô gái khác giống như Sabra, cũng chia sẻ trên trang cá nhân rằng mình không thể ngủ nổi. Cô đã mất 3 năm để thuyết phục cha cho phép học đại học. Nhưng mọi hy vọng đã sụp đổ trước lệnh cấm của chính phủ.

"Làm phụ nữ là một tội nặng. Đêm nay, tôi muốn nguyền rủa đấng tạo hoá vì đã để tôi phải khổ sở và tủi nhục đến vậy", Sama nói thêm "Không từ ngữ nào có thể diễn tả sự tức giận của tôi ngay lúc này. Tạm biệt cuộc sống".

Vào hôm 20/12, Bộ giáo dục đại học Afghanistan gửi một lá thư đến tất cả các trường đại học công lập cũng như tư thục, ra lệnh cấm phụ nữ được hưởng giáo dục bậc đại học vô thời hạn. Hồi tháng Ba năm nay, Taliban cũng đã tuyên bố đóng cửa các trường trung học dành cho nữ sinh.

Quyết định này đã nhanh chóng bị lên án trên phạm vi toàn cầu, Uỷ ban Cứu hộ Quốc tế gọi đây là một "bước lùi đáng sợ đối với Afghanistan". Ngoại trưởng Hoa Kỳ, Antony Blinken cũng tuyên bố rằng ông "vô cùng thất vọng" và không thể chấp nhận được điều này.

Rina Amiri, đặc phái viên về nhân quyền, quyền phụ nữ và trẻ em gái Afghanistan cho biết lệnh cấm như một sự khẳng định rằng Taliban đang quay trở lại với các chính sách cực đoan mà họ đã ban hành vào năm 1990.

Trên tài khoản Twitter của mình, Amiri đã viết: "Thế giới cần phải bác bỏ quyết định này… Trong lịch sử Afghanistan, chỉ có duy nhất Taliban mới ban hành chính sách cấm trẻ em gái đi học. Không có một quốc gia theo đạo Hồi nào hay bất kỳ quốc gia trên thế giới nào từ chối giáo dục cho trẻ em gái".

Vào sáng ngày 21/12, các trường đại học ở thủ đô Kabul từ chối nữ sinh vào cổng. Tại thành phố phía đông Jalalabad, một đoạn video được chia sẻ cho thấy các nhóm người đang biểu tình bên ngoài khuôn viên của trường.

Rina Amiri, đặc phái viên về nhân quyền, quyền phụ nữ và trẻ em gái Afghanistan lên tiếng chỉ trích quyết định của Taliban.

Một số nhà hoạt động vì nhân quyền và quyền phụ nữ Afghanistan tại nước ngoài đã đưa ra tuyên bố chung kêu gọi Taliban loại bỏ quyết định. Theo những nhà hoạt động, việc "áp đặt cô lập tuyệt đối với phụ nữ và trẻ em gái sẽ khiến họ phải đối mặt với bạo lực, nghèo đói và bị bóc lột".

Zainab Rezaei cũng mới biết về lệnh cấm phụ nữ học đại học thông qua Facebook. Đầu năm nay, cô còn an ủi em gái đang học lớp 11 của mình vì lệnh cấm học trung học. Nhưng bây giờ, ngay cả cô cũng bị mắc kẹt ở nhà.

Cô nữ sinh 23 tuổi đã ghi danh vào một trường đại học tư thục ở thủ đô. Cha mất sớm khiến cô phải làm việc vất vả để có thể đi học đại học, nhưng giờ đây, Taliban đã cướp mất điều đó.

"Trái tim của tôi đau đớn. Những khó khăn mà tôi trải qua trở nên vô giá trị. Chúng tôi, những người phụ nữ, dù có làm việc chăm chỉ đến đâu thì cũng không được đền đáp".