Hơn 300.000 kế toán và kiểm toán viên ở Mỹ đã nghỉ việc trong 2 năm qua, tương đương mức giảm 17%. Trong khi đó số sinh viên chọn theo học ngành kế toán kiểm toán cũng sụt giảm, tạo ra một khoảng trống lớn trong ngành này.

Theo số liệu của Bộ Lao động Mỹ, hai nhóm 25 – 34 tuổi và từ 45 – 54 tuổi nghỉ việc nhiều nhất. Các nhà tuyển dụng cho biết những người này thường chuyển sang làm việc trong các ngành tài chính và công nghệ.

Khoảng trống khổng lồ giữa cung và cầu về nhân sự đã dẫn đến việc mức lương tăng mạnh và số lượng nhân viên thời vụ tăng lên. Tuy nhiên, những giải pháp tình thế như vậy không thể giải quyết gốc rễ của vấn đề: rất nhiều sinh viên đại học không muốn trở thành kế toán, kể cả những người đang theo học ngành này.

Là người rất thích các con số và sự tỉ mỉ, Jordan Pixley quyết định đăng ký học lớp kế toán ở ĐH Clemson. Tuy nhiên, khi đi thực tập, anh hoàn toàn cảm thấy chán nản vì công việc kế toán không thú vị bằng 1 nghề thời thượng hơn mà nhiều bạn học của anh đã lựa chọn là phân tích dữ liệu.

Chàng trai 22 tuổi đã tham dự sự kiện tuyển dụng của KPMG, nhưng cuối cùng lại không nộp đơn. Tuần trước, cậu tốt nghiệp mà không có việc làm chờ sẵn và lại đang thử tìm hiểu cơ hội trong quân đội. Vào các ngày quan trọng, kế toán phải làm việc 70 – 80 giờ mỗi tuần không phải là chuyện hiếm gặp và đó là điều làm Pixley không thích.

“Thực lòng mà nói tôi khá sợ chuyện đó. Tôi không biết mình có thực sự muốn làm 1 công việc như vậy hay không”, cậu nói.

KPMG cho biết đang tìm cách giảm giờ làm thêm và giảm khối lượng công việc trong mùa cao điểm. Trong ngành này, mức lương rất khác biệt giữa các vị trí, nhưng trung bình 1 người mới làm việc tại bộ phận kiểm toán, thuế và tư vấn ở KPMG trong năm 2023 sẽ có được mức lương cao hơn 5 – 15% so với những người tốt nghiệp và vào công ty trong năm 2022. Nếu làm việc tại New York City, họ được trả từ 71.000 – 82.000 USD.

Trong 12 tháng gần đây, hầu hết nhân viên của KPMG đều được tăng lương 3 lần liên tiếp. Mùa thu vừa qua, CEO Paul Knopp đã dành vài ngày đi tới nhiều trường đại học để quảng bá về công ty và gặp gỡ sinh viên. Ông cho rằng ngành kế toán kiểm toán chưa làm đủ để giúp sinh viên hiểu rõ về các cơ hội nghề nghiệp trong ngành.

“Bằng kế toán là 1 công cụ quyền lực sẽ giúp bạn thành công trong thế giới kinh doanh”, ông nói.

Tuy nhiên thực tế vẫn khá khắc nghiệt. Với số lượng sinh viên theo học ngành kế toán giảm mạnh, cuộc chiến giành giật nhân tài đang trở nên ngày càng khốc liệt.

Các công ty hứa hẹn về mức lương cao hơn trong tương lai, nhưng theo giáo sư Steven Kachelmeier của ĐH Texas, “khi 19 tuổi, bạn sẽ không nghĩ nhiều về 10 năm, thậm chí là 5 năm nữa. Bạn chỉ nghĩ về hiện tại mà thôi”.

Các sinh viên mới tốt nghiệp muốn kiếm được nhiều tiền hơn so với mức lương mà các công ty đang trả, và họ tìm thấy cơ hội ở những ngành khác. Theo các nhà tuyển dụng, những sinh viên xuất sắc có thể tìm được công việc có mức lương cao hơn rất nhiều tại các ngân hàng.

Rod Adams, người phụ trách bộ phận tuyển dụng của PricewaterhouseCoopers tại Mỹ và Mexico, cho biết công ty cần tuyển 4.200 nhân viên mới cho mùa thu năm 2023 và đang có kế hoạch tuyển những sinh viên năm hai. Họ có thể trở thành thực tập sinh sau khi học hết năm 2 và trở thành nhân viên chính thức sau khi tốt nghiệp.

Một trong những rào cản lớn nhất cho các sinh viên mới tốt nghiệp vẫn là bằng cấp. Để có được chứng chỉ hành nghề, 1 kế toán cần học 150 tín chỉ, nhiều hơn 30 tín chỉ so với các ngành khác. Ngoài chuyện tốn thêm thời gian, tiền học phí cũng có thể tăng thêm hàng chục nghìn USD.

PwC giải quyết vấn đề này bằng cách cho phép một số sinh viên có thể kiếm thêm tín chỉ bằng thời gian làm việc. Công ty cũng sẽ chi trả học phí với hi vọng những ưu ái như vậy sẽ giúp thu hút được nhiều nhân tài gắn bó với nghề.

Năm 2012, số sinh viên Mỹ hoàn thành bằng cử nhân kế toán giảm gần 9%, xuống còn khoảng 52.500 người so với con số gần 57.500 người trong năm 2012. Số người tham gia kỳ thi để được cấp chứng chỉ CPA cũng giảm mạnh.

Cho đến nay, lĩnh vực này vẫn bị tiếng xấu là “không ngầu”, thường xuyên phải làm thêm giờ và công việc tẻ nhạt khô khan. Gần đây các công ty đã cử nhân viên trẻ đến dự các lớp học ở trường phổ thông để cố gắng thay đổi hình ảnh. Trên TikTok, một tài khoản đã thu hút được hàng triệu view với chiến dịch tạo dựng 1 hình ảnh hoàn toàn tươi mới cho ngành kế toán.

Tất nhiên kế toán là con đường đáng tin cậy để có được 1 công việc ổn định và vững chắc. Tuy nhiên, theo Keith Wolf, giám đốc điều hành của công ty tuyển dụng Murray Resources, có nhiều cách dễ dàng hơn để tới đích, vì thế khi có nhiều lựa chọn thì sẽ rất ít người muốn theo đuổi 1 con đường chắc chắn sẽ khó khăn hơn.

Tham khảo Wall Street Journal