Sau loạt bài nêu thực trạng và nghịch lý của việc học sinh phổ thông nghiên cứu khoa học, tham gia các cuộc thi khoa học kỹ thuật (KHKT), Báo Thanh Niên tiếp tục nhận được những ý kiến của giáo viên là “người trong cuộc” khi hướng dẫn, tổ chức cho học sinh tham gia hoạt động này.

Các giáo viên chỉ ra “một vấn đề mà ít người biết đến", đó là kinh phí chi cho nghiên cứu khoa học là rất lớn.

Một giáo viên sinh học tại TP.Thủ Đức cho hay, kinh phí cho một đề tài thường rất nhiều, bao gồm kinh phí cho hoạt động nghiên cứu, giáo viên hướng dẫn, khen thưởng… Để có kinh phí, các trường thường kêu gọi hỗ trợ từ quỹ ban đại diện cha mẹ học sinh hay cá nhân phụ huynh học sinh đóng góp.

Theo giáo viên này, nếu là lĩnh vực khoa học như y sinh, hóa học… thì kinh phí nghiên cứu sẽ bao gồm tiền mua hóa chất, vật tư, phân tích mẫu, có thể lên đến vài chục triệu đồng.

Còn nghiên cứu ở lĩnh vực hành vi thì kinh phí ít hơn nhiều vì chỉ tập trung vào phiếu khảo sát. Chính vì vậy, trong các cuộc thi, lĩnh vực hành vi, xã hội thường thu hút nhiều thí sinh tham gia đề tài.

Tương tự, một chuyên viên của Sở GD-ĐT TP.HCM nhìn nhận có những đề tài vào vòng chung kết, với kinh phí đi thi vài chục triệu đồng (bao gồm khâu nghiên cứu, làm gian hàng, in ấn, vật liệu, thuê phương tiện chở đi…).

Chuyên viên này cho hay, kinh phí thực hiện đề tài để tham gia cuộc thi KHKT chia làm 3 giai đoạn: nghiên cứu triển khai thực hiện đề tài; thực hiện triển lãm và gian hàng tham gia vòng chung kết; khen thưởng học sinh, giáo viên đạt giải.

“Hầu như 100% các đề tài đạt giải không ứng dụng thực tiễn. Nói nôm na tốn tiền triệu nhưng cuối cùng lại vứt xó”, chuyên viên Sở GD-ĐT nói.

Cũng theo chuyên viên này, những đề tài của học sinh phổ thông bị "vứt xó" vì là đề tài “con” của đề tài bảo vệ luận án tiến sĩ, thạc sĩ hoặc đề tài nghiên cứu ở bậc ĐH. Thậm chí, có đề tài nghiên cứu nằm trong dạng cấp kinh phí khoa học công nghệ của Bộ GD-ĐT nên không thể được mở rộng vì phụ thuộc đề tài “mẹ”.

Chưa kể, có những đề tài học sinh nghiên cứu khoa học sử dụng số liệu, phân tích mang tính 'bùa" (nghĩa là mang tính lý thuyết). Vì thế, kết quả nghe rất hay nhưng không thể áp dụng thực tế, chuyên viên Sở GD-ĐT nói thêm.