01

Năm ngoái, cuộc đời của Wei Ziyi bước sang một trang mới đầy ảm đạm. Chàng trai 26 tuổi này đã dành nhiều năm đấu tranh để có được cuộc sống dư dả ở Trung Quốc trước khi bị sa thải ở công ty cũ: Chuyển đến khu đô thị ở phía Nam của thành phố Thâm Quyến, kiếm được công việc Marketing tại một công ty công nghệ và làm việc mệt mỏi hàng giờ đồng hồ nhằm gây ấn tượng với cấp trên.

"Tôi chưa bao giờ từ chối bất kỳ nhiệm vụ nào. Màn trình diễn của tôi ở công ty cũ là một trong những màn thể hiện xuất sắc nhất", Wei Ziyi kể lại.

Tuy nhiên, cuộc sống như mơ của chàng trai đột nhiên kết thúc. Khi nền kinh tế Trung Quốc chậm lại trong nhiều tháng sau phong tỏa vì Covid, công ty của Wei Ziyi đã thực hiện một làn sóng sa thải. Chàng trai bị mất việc và phải vật lộn để tìm cơ hội mới. Anh chàng cũng phải rời Thâm Quyến để đến một thành phố rẻ hơn gần đó. 

Một năm trôi qua, chàng trai nhận thấy mặt tích cực của câu chuyện sa thải. Anh chàng không đi làm lâu ngày, mua một chiếc xe tải và hiện đang di chuyển lang bạt tại các khu nghỉ dưỡng khác nhau dọc theo bờ biển của Trung Quốc.

Sau những trải nghiệm này, chàng trai rút ra kết luận: "Sau khi mất việc, tôi nhận ra ý nghĩa của cuộc sống không nằm ở công việc hay mức thu nhập của bạn. Tôi bắt đầu xem xét lại các giá trị và mục tiêu của cuộc đời mình."

Wei Ziyi không hề đơn độc. Cảm thấy kiệt sức sau thời gian chịu ảnh hưởng của Covid-19 và tỷ lệ thất nghiệp ngày càng tăng cao, nhiều thanh niên Trung Quốc như Wei Ziyi cũng đang chọn cuộc sống như những "kẻ trôi dạt" - họ chọn không đi làm, sống bằng đủ cách trong khi lang thang khắp đất nước không mục đích.

"Trôi dạt" hay "liulang" là biểu hiện mới nhất của sự vỡ mộng đang lan rộng trong thế hệ Millennials của Trung Quốc. Cạnh tranh ngày càng gay gắt khi lượng sinh viên tốt nghiệp gia tăng nhanh chóng tranh giành một số lượng hữu hạn các công việc văn phòng được trả lương cao.

Thực tế này ngày càng nghiêm trọng hơn sau Covid-19. Nền kinh tế chậm lại trong ba năm khiến tỷ lệ thất nghiệp trong thanh niên đạt mức cao kỷ lục, vượt 20% vào năm ngoái. Nhiều sinh viên mới tốt nghiệp từ bỏ hy vọng tìm được một công việc tốt bắt đầu tuyên bố ý định đơn giản là "không tìm kiếm" và tang ping (nằm yên mặc kệ sự đời).

Peter Yang (ứng cử viên tiến sĩ tại trường Kinh tế Luân Đôn) - một người nghiên cứu các phong trào của giới trẻ Trung Quốc, nói rằng các yếu tố kinh tế xã hội tương tự cũng đang khiến thế hệ Millennials áp dụng lối sống trôi dạt.

Theo một số cách, trôi dạt dường như là phiên bản năm 2023 của xu hướng nằm im mặc kệ đời. Giờ đây, khi các hạn chế vì dịch bệnh kết thúc, giới trẻ Trung Quốc đang chọn lên đường thay vì nghỉ ngơi ở nhà. 

Chưa có số liệu thống kê số người ''đang trôi dạt'', nhưng nền tảng xã hội Xiaohongshu của Trung Quốc xuất hiện hàng trăm bài chia sẻ kinh nghiệm từ bỏ sự nghiệp và trở thành kẻ trôi dạt. Hầu hết họ đều ở độ tuổi 20, bị mất việc trong thời kỳ suy thoái kinh tế hoặc chủ động nộp đơn xin nghỉ việc để thoát khỏi văn hoá "996" (làm việc từ 9h sáng đến 9h tối, 6 ngày/tuần) bóc lột.

02

Một trường hợp khác, Li Zi (25 tuổi) nghỉ việc tại một công ty quảng cáo ở Bắc Kinh vào tháng 1 và bắt đầu đi du lịch ngay sau đó. Cô đã trải qua vài tháng trôi dạt qua châu Á, châu Phi và châu Âu.

Cô gái tâm sự: "Du lịch vòng quanh thế giới là giấc mơ của tôi từ khi còn nhỏ. Không cần thiết phải chuẩn bị tất cả trước khi bắt đầu. Tôi chỉ muốn khởi hành và ngắm nhìn một chút thôi".

Nhớ lại quãng thời còn đi làm, cô gái từng rất yêu thích khi có công việc trong ngành quảng cáo. Tuy nhiên sau 3 năm làm việc không ngừng nghỉ, Li Zi đã kiệt sức.

"Điều khiến tôi khó chịu hơn cả sự kiệt sức về thể chất là căng thẳng về tinh thần. Môi trường văn phòng phức tạp và những xung đột trong đội ngũ quản lý khiến tôi không thể chỉ tập trung vào công việc", cô nàng cho hay.

Khác với Wei, Li không cảm thấy căng thẳng sau khi nghỉ việc. Sau một chuyến đi ngắn về thăm bố mẹ, cô bay thẳng đến Indonesia. Kể từ đó, cô lang thang hết nước này đến nước khác, sống nhờ vào số tiền tiết kiệm khi đi làm. Đôi khi, cô ở nhờ để tiết kiệm tiền và gặp gỡ những người mới.

Li Zi nói về tương lai: "Tôi không có kế hoạch nghề nghiệp hay ý tưởng rõ ràng nào cho sự phát triển trong tương lai. Tôi nghĩ rằng tôi có thể lấy cảm hứng trong khi trôi dạt. Tôi không thể nói đã tìm thấy ý nghĩa của cuộc sống, nhưng bây giờ tôi tin cuộc sống là không ngừng tìm kiếm câu trả lời".

Với nhiều người trẻ đang sống trôi dạt như Li Zi và Wei Ziyi, thời gian được sống trôi dạt chỉ có thể tồn tại khá ngắn. Li Zi tâm sự, cô nàng vẫn đang trả tiền thuê căn hộ trống của mình ở thành phố Bắc Kinh và chấp nhận có thể sẽ phải quay lại cuộc sống cũ sau một năm. 

"Không có nguồn thu nhập ổn định, tôi không thể trôi nổi lâu dài", cô nói.

Khác với Lizi, Wei lạc quan hơn về việc duy trì lối sống trôi dạt. Được biết, khoản trợ cấp thôi việc mà anh chàng nhận được từ người chủ cũ, cộng với số tiền kiếm được từ việc làm DJ đủ để duy trì cuộc sống đến bây giờ. 

Chàng trai cũng đang cố gắng tìm cách gia tăng thu nhập với tư cách là người có ảnh hưởng trên mạng xã hội. "Cốt lõi của trôi dạt là khả năng hỗ trợ cuộc sống của bạn. Bạn không cần phải làm việc, nhưng nên biết cách để kiếm sống", Wei nói.

Chàng trai cũng không loại trừ khả năng một ngày nào đó sẽ quay lại làm việc, nhưng không còn lo lắng như trước nữa. "Tôi mới chỉ nhìn thấy một phần rất, rất nhỏ của thế giới. Tôi chỉ muốn kiến tạo nhịp điệu của riêng mình", anh chàng nói.

Nguồn: Sixthtone