Ngày 1/12, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an cho biết mở rộng điều tra vụ án vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên và vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn Thái Dương cùng các đơn vị có liên quan.

Cụ thể, Cơ quan Cảnh sát điều tra khởi tố bị can, cấm đi khỏi nơi cư trú, khám xét đối với ông Nguyễn Quang Mạnh, Giám đốc điều hành mỏ Yên Phú, về tội vi phạm quy định về nghiên cứu, thăm dò, khai thác tài nguyên.

Ông Nguyễn Quang Mạnh bị khởi tố do đã có hành vi giúp ông Đoàn Văn Huấn, Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn Thái Dương, chỉ đạo, tổ chức khai thác, bán trái phép trên 160.000 tấn quặng đất hiếm và quặng sắt, hưởng lợi bất chính trên 632 tỷ đồng.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an cũng khởi tố bị can đối với ông Lưu Anh Tuấn, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Đất hiếm Việt Nam; khởi tố, bắt bị can để tạm giam, khám xét đối với Phó giám đốc Công ty Đất hiếm Việt Nam Đỗ Hạnh Hương. Các ông bà Phạm Xuân Hậu và Phạm Thị Yến, nhân viên xuất nhập khẩu Công ty Đất hiếm Việt Nam, bị khởi tố bị can, cấm đi khỏi nơi cư trú, khám xét. 

3 bị can trên bị khởi tố về tội "Buôn lậu" quy định tại khoản 4 Điều 188 Bộ luật hình sự; do có hành vi khai báo hải quan gian dối để xuất khẩu trái phép, bán cho các đối tác nước ngoài trên 470 tấn oxit đất hiếm có trị giá trên 380 tỷ đồng trong thời gian 2019-2023, gây thiệt hại về thuế xuất khẩu (tạm tính) cho Nhà nước số tiền trên 82 tỷ đồng.

Trước đó, hồi tháng 10, Cơ quan Cảnh sát điều tra cũng ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự Vi phạm quy định về thăm dò, khai thác tài nguyên và Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn Thái Dương và các đơn vị có liên quan; khởi tố bị can, ra Lệnh bắt bị can để tạm giam và Lệnh khám xét với 6 đối tượng về 2 tội danh.

Ông Đoàn Văn Huấn và ông Nguyễn Văn Chính - Phó tổng giám đốc kiêm Kế toán trưởng Công ty cổ phần Tập đoàn Thái Dương bị khởi tố, bắt tạm giam. 

Hồ sơ các doanh nghiệp khai khoáng, đất hiếm...

Theo thông tin từ Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, Công ty cổ phần Tập đoàn Thái Dương được thành lập tháng 9/2002, hoạt động chính trong lĩnh vực sản xuất, khai khoáng; sản xuất các sản phẩm từ khoáng chất phi kim loại khác... Đến tháng 10/2021, công ty này tăng vốn điều lệ từ 200 tỷ đồng lên 350 tỷ đồng.

Công ty được Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp giấy phép thăm dò đất hiếm tại mỏ Yên Phú, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái từ tháng 6/2013, với diện tích 6,24ha. Thời gian khai thác là 8 năm 1 tháng kể từ ngày ký giấy phép.

Quá trình điều tra bước đầu xác định ông Đoàn Văn Huấn và ông Nguyễn Văn Chính chỉ đạo, tổ chức khai thác, tiêu thụ trái phép hơn 11 triệu kg quặng đất hiếm có trị giá khoảng 440 tỷ đồng và 152,8 triệu kg quặng sắt có trị giá khoảng 192 tỷ đồng, hưởng lợi bất chính tổng số tiền khoảng 632 tỷ đồng.

Ngoài ra, ông Đoàn Văn Huấn và ông Nguyễn Văn Chính còn thỏa thuận với Công ty cổ phần Đất hiếm Việt Nam và Công ty Hợp Thành Phát trong quá trình mua bán quặng đất hiếm và quặng sắt, xuất hóa đơn VAT nhằm giảm số lượng và đơn giá bán thực tế.

Hành động trên giúp Công ty cổ phần Tập đoàn Thái Dương để ngoài sổ sách kế toán trên 28 tỷ đồng thu được từ việc bán quặng đất hiếm và quặng sắt, không thực hiện nghĩa vụ kê khai nộp thuế, gây thiệt hại (tạm tính) cho Nhà nước là trên 7,5 tỷ đồng.

Theo thông tin từ Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, Công ty cổ phần Đất hiếm Việt Nam được thành lập vào tháng 10/2007 và hoạt động trong lĩnh vực sản xuất xi măng, vôi, thạch cao, sắt, thép, kim loại màu và kim loại quý...

Ngoài là lãnh đạo tại Công ty cổ phần Tập đoàn Thái Dương, ông Huấn còn là Chủ tịch Hội đồng quản trị, người đại diện theo pháp luật của Công ty cổ phần Đất hiếm Yên Phú. Công ty cổ phần Đất hiếm Yên Phú được thành lập vào tháng 3/2017 với vốn điều lệ 80 tỷ đồng, hoạt động trong lĩnh vực sản xuất kim loại màu và kim loại quý, chế biến khai thác quặng đất hiếm.

Ông Huấn còn đứng tên và là Giám đốc tại Công ty cổ phần Chế biến đất hiếm - doanh nghiệp mới được thành lập từ tháng 2/2023, với lĩnh vực chính là sản xuất kim loại quý và kim loại màu.

Ngoài ra, ông còn là đại diện theo pháp luật của Công ty cổ phần Khai thác và chế biến vật liệu Tiên Tiến - thành lập tháng 8/2023 với vốn điều lệ 10 tỷ đồng và ngành nghề bán buôn kim loại, quặng, khai thác quặng, khí đốt tự nhiên...