"Cắp sách" học hỏi xe điện Trung Quốc

Volkswagen từ lâu là nhà sản xuất hàng đầu trên thị trường xe chạy xăng, nhưng hãng đang mất thị phần ở Trung Quốc khi khách hàng chuyển sang dùng xe điện.

Giờ đây, để cạnh tranh với các nhà sản xuất địa phương, kỹ sư của nhà sản xuất xe hơi Đức đang tìm kiếm bí quyết của Trung Quốc để tăng tốc quá trình sản xuất xe điện và cạnh tranh ở thị trường ô tô lớn nhất thế giới.

Volkswagen đang cố gắng tìm cách cạnh tranh với các nhà sản xuất mới nổi của Trung Quốc. Các hãng này có thể tung ra những mẫu xe điện chất lượng, giá cả phải chăng và có nhiều tính năng kỹ thuật với tốc độ nhanh chóng.

Tương tự, Nissan Motor nỗ lực sản xuất ô tô nhanh hơn bằng cách áp dụng các mẹo học được từ một liên doanh Trung Quốc.

Toyota Motor cũng đang sử dụng đội ngũ kỹ sư từ các đối tác Trung Quốc để có thể phát triển ô tô điện và ô tô thông minh tốt hơn.

Các động thái này làm nổi bật một sự thay đổi đáng kể trong ngành công nghiệp ô tô. Trung Quốc từng gặp khó khăn trong việc cạnh tranh, nhưng giờ đây, các hãng xe phương Tây lại phải học hỏi từ các đối thủ Trung Quốc.

Theo Wall Street Journal, sự thay đổi này có ý nghĩa không chỉ đối với thị trường Trung Quốc, nơi các hãng xe trong nước chiếm khoảng 3/4 doanh số xe điện, mà còn có ý nghĩa đối với thị trường tại quê nhà của các hãng xe toàn cầu.

Không những vậy, cách này còn giúp phương pháp sản xuất, chuỗi cung ứng và công nghệ kỹ thuật của Trung Quốc có thể thâm nhập vào các nhà sản xuất ô tô toàn cầu. Để ngăn chặn xe điện Trung Quốc có giá rẻ hơn, kiểu dáng đẹp hơn, Mỹ đã áp dụng mức thuế nhập cao và Liên minh châu Âu (EU) đang điều tra các khoản trợ cấp của Bắc Kinh dành cho các nhà sản xuất xe điện trong nước.

Nhiều "ông lớn" phải rút lui

Ralf Brandstatter, Giám đốc kinh doanh Volkswagen Trung Quốc, cho biết trước đây công ty sản xuất ô tô ở châu Âu và xuất sang Trung Quốc với một số điều chỉnh. Tuy nhiên, cách tiếp cận này không còn hiệu quả nữa vì yêu cầu của khách hàng ở thị trường Trung Quốc ngày càng trở nên quá khác biệt khi họ chú trọng xe điện và các tính năng kỹ thuật số.

"Chúng ta cần phải linh hoạt và tập trung hơn", ông ta nói vào tuần trước tại Trung tâm sản xuất và phát triển xe điện của Volkswagen tại Trung Quốc. Ông cho biết, Volkswagen sẽ phát triển các mẫu xe riêng cho thị trường Trung Quốc, đồng thời hợp tác với các đối tác Trung Quốc nhiều hơn.

Theo Giám đốc kinh doanh Volkswagen Trung Quốc, những thay đổi này sẽ giúp công ty đạt được mục tiêu trở thành 1 trong 3 nhà sản xuất ô tô hàng đầu tại Trung Quốc vào năm 2030.

Dẫn đầu doanh số tại thị trường này nhiều thập kỷ, Volkswagen đang bị ông trùm xe điện và xe hybrid BYD bám sát. Bằng cách tập trung vào kinh doanh xe thuần điện và xe hybrid, hãng xe nội địa BYD đã vượt qua VW để trở thành thương hiệu xe bán chạy nhất trong quý II.

Môi trường cạnh tranh khắc nghiệt tại Trung Quốc cũng khiến nhiều nhà sản xuất ô tô toàn cầu phải rút lui hoặc điều chỉnh hướng đi. Mitsubishi Motors của Nhật Bản và Stellantis, nhà sản xuất xe Jeep, của Hà Lan đã ngừng sản xuất tại Trung Quốc.

Trong khi đó, hãng Ford của Mỹ cũng phải dừng hoạt động kinh doanh bán trực tiếp xe điện ở Trung Quốc.

Bất ngờ thua tại sân chơi lớn

Đối với Volkswagen, sự thất thế tại Trung Quốc, thị trường lớn nhất, chiếm khoảng 40% doanh số bán xe của hãng, là điều bất ngờ.

Vị thế thống trị của nhà sản xuất ô tô Đức bắt đầu lung lay từ vài năm trước khi hãng gặp khó trong việc phát triển xe điện. Ông Brandstatter thừa nhận Volkswagen đã phải mất gần 4 năm để đưa một sản phẩm xe điện mới ra thị trường, trong khi các công ty Trung Quốc chỉ cần hơn 2 năm rưỡi để làm được điều đó.

Vì vậy, Volkswagen đang đặt mục tiêu cắt giảm thời gian phát triển xe điện xuống còn khoảng 2 năm rưỡi dựa trên một số giải pháp học hỏi được từ quy trình sản xuất của các hãng Trung Quốc.

Volkswagen sẽ sử dụng nhiều linh kiện, từ hệ thống màn hình và đa phương tiện cho đến pin và đèn pha, của các nhà cung cấp địa phương, hơn là dựa vào linh kiện sản xuất tại Đức. Volkswagen cho biết, việc tìm nguồn cung ứng những mặt hàng này từ các nhà cung cấp Trung Quốc sẽ giúp họ cắt giảm khoảng 30% thời gian phát triển xe điện và giảm từ 20% đến 40% chi phí.

Ban lãnh đạo của Volkswagen cho biết, các nhà cung cấp Trung Quốc đã cải thiện đáng kể về chất lượng, độ bền và công nghệ trong khoảng 4 năm qua. Họ đã hợp tác với các nhà sản xuất ôtô nội địa hàng đầu và là một phần quan trọng trong hệ sinh thái xe điện và xe thông minh của Trung Quốc. Theo các giám đốc và chuyên gia trong ngành, các nhà cung cấp Trung Quốc vượt trội so với phần còn lại thế giới.

Volkswagen cũng đang đầu tư hàng tỷ USD vào các công ty địa phương để có thể tiếp cận được công nghệ tiên tiến của Trung Quốc. Những công ty này bao gồm startup xe điện XPeng, nhà sản xuất pin Gotion High-Tech, công ty sản xuất phần mềm ô tô và chip hỗ trợ tự lái Horizon Robotics và công ty sản xuất hệ điều hành và phần mềm cho buồng lái thông minh ThunderSoft.

Tại Trung Quốc, đội ngũ của Volkswagen đã thay đổi về cơ cấu quản lý, có thẩm quyền phê duyệt các linh kiện địa phương để tiết kiệm thời gian trao đổi với trụ sở chính tại Wolfsburg (Đức).

Họ đang tập trung phát triển một nền tảng xe điện mới dành cho các mẫu xe cấp thấp ở thị trường Trung Quốc, dự kiến ra mắt vào năm 2026. Đến năm 2030, Volkswagen có kế hoạch cung cấp 30 mẫu xe điện tại Trung Quốc.

Làm mọi cách để "cứu" doanh số

Nissan cũng đang cố gắng đẩy nhanh tiến độ phát triển xe điện để cứu doanh số đang trượt dốc. Nissan đã học được kinh nghiệm từ Venucia, một thương hiệu địa phương do Nissan liên doanh với Dongfeng Motor của Trung Quốc. Một trong số đó là cách rút ngắn thời gian thử nghiệm phương tiện.

Theo truyền thống, Nissan sẽ thường phải đợi nhiều tháng để hoàn thiện một số khuôn trước khi sử dụng chúng để chế tạo xe thử nghiệm. Thế nhưng, hiện tại ở Trung Quốc, hãng xe Nhật Bản đang trong quá trình sử dụng khuôn mẫu ở dạng mô hình để thay thế.

Để đảm bảo chất lượng, Nissan có kế hoạch sử dụng nhiều công nghệ kỹ thuật số hơn như máy in 3D hoặc thử nghiệm ảo để bổ sung. Đến năm 2026, Nissan có kế hoạch phát hành 4 mẫu xe thuần điện và hybrid. Các mẫu xe này được phát triển tại trung tâm nghiên cứu và phát triển của Nissan ở Trung Quốc.

Ngoài ra, thông qua một liên doanh với đối tác Trung Quốc, hãng cũng sẽ ra mắt 5 mẫu xe khác mang thương hiệu địa phương. Người phát ngôn của Nissan cho biết liên doanh của họ tại Trung Quốc có đủ năng lực để vượt qua mọi cuộc thử nghiệm và đáp ứng các tiêu chuẩn toàn cầu của Nissan.

Trong khi đó, Toyota cũng đã chuyển trọng tâm của trung tâm nghiên cứu và phát triển tại Trung Quốc sang ô tô điện và xe thông minh, đồng thời tuyển thêm nhiều kỹ sư từ các liên doanh địa phương cho các dự án tại đây.

Giống như Volkswagen, hồi tháng 7, Toyota cho biết sẽ tìm kiếm các nhà cung cấp địa phương tại Trung Quốc. Đồng thời, hãng đang sửa đổi mẫu thiết kế linh kiện và nâng cấp công nghệ sản xuất để cắt giảm chi phí cho xe điện thông minh.

Bill Russo, Giám đốc điều hành công ty tư vấn chiến lược Automobilety trụ sở tại Thượng Hải, cho biết nhiều thương hiệu xe nước ngoài đã tụt lại phía sau trong chu kỳ sản phẩm ở Trung Quốc vì không chuẩn bị đủ sớm cho xu hướng xe điện bắt đầu bùng nổ từ năm 2020.

Ông cho rằng, để bắt kịp các đối thủ địa phương, các nhà sản xuất xe hơi toàn cầu có thể cần nhiều năm nữa. Còn hiện tại, nhiều hãng xe nước ngoài sẽ phải dựa vào việc cắt giảm chi phí và giảm giá để tăng doanh số bán hàng.