Từ vụ "Quận 1 xin ý kiến cưỡng chế cao ốc số 6 Thái Văn Lung xây không phép 18 năm", trao đổi với Tuổi Trẻ Online, ông Phạm Văn Việt - giám đốc Công ty TNHH xây dựng - thương mại - du lịch Sài Gòn (chủ đầu tư cao ốc) - cho rằng thời điểm xây dựng năm 2005, công trình thuộc diện miễn giấy phép và có thỏa thuận từ kiến trúc sư trưởng TP và Sở Quy hoạch - Kiến trúc TP.HCM.

Cao ốc số 6 Thái Văn Lung được "miễn giấy phép"

"Lúc đó, Hãng phim truyện Việt Nam là đơn vị nhà nước, lại xin đầu tư đúng lĩnh vực với số vốn dự án thuộc nhóm B nên thuộc diện miễn giấy phép xây dựng theo nghị định 52. Công trình được xây dựng hợp lệ theo thỏa thuận của kiến trúc sư trưởng TP và Sở Quy hoạch - Kiến trúc, chứ lúc đó xây không phép thì cơ quan chức năng đã xử lý", ông Việt nói.

Theo hồ sơ, khu đất số 6 Thái Văn Lung có tổng diện tích hơn 4.500m², được UBND TP.HCM cho Công ty TNHH MTV Quản lý kinh doanh nhà TP thuê và cấp giấy chứng nhận (thời hạn thuê 50 năm, đến 2046).

Năm 1995, Công ty Quản lý kinh doanh nhà TP cho hai đơn vị thuê khu đất trên sử dụng. Trong đó, Hãng phim truyện Việt Nam thuê hơn 1.200m² đất.

Từ đề xuất của hãng phim dùng diện tích đất thuê liên doanh để xây dựng Trung tâm văn hóa đa năng, tháng 4-2002, Bộ Văn hóa - Thông tin (bộ chủ quản) thuận chủ trương triển khai dự án và đề nghị hãng phim làm việc với kiến trúc sư trưởng của TP để xin thỏa thuận kiến trúc - quy hoạch chính thức cho dự án.

Tháng 11-2002, kiến trúc sư trưởng TP đã có thỏa thuận kiến trúc - quy hoạch dự án Trung tâm văn hóa điện ảnh quy mô 11 tầng như hiện nay.

Đến đầu năm 2003, dự án tiếp tục được Sở Quy hoạch - Kiến trúc thẩm định, thỏa thuận về quy hoạch - kiến trúc. Tại văn bản thẩm định, sở lưu ý "Bản thẩm định này nhằm giúp chủ đầu tư có cơ sở hoàn chỉnh thủ tục phê duyệt dự án đầu tư, phê duyệt thiết kế kỹ thuật theo nghị định 52/1999".

Sau khi có thỏa thuận quy hoạch - kiến trúc, tháng 7-2003, hãng phim ký hợp tác với Công ty TNHH xây dựng - thương mại - du lịch Sài Gòn (viết tắt Công ty du lịch Sài Gòn).

Cao ốc thuộc quy hoạch công viên cây xanh

Theo hợp đồng, hãng phim chịu trách nhiệm pháp lý liên quan khu đất, còn Công ty du lịch Sài Gòn bỏ tiền xây dựng tòa nhà.

Sau khi cao ốc xây xong thì Công ty du lịch Sài Gòn sử dụng và cho nhiều doanh nghiệp khác thuê làm văn phòng. Từ đây đã phát sinh các đơn thư phản ánh đến nhiều cấp có thẩm quyền.

Năm 2011, Thủ tướng có chỉ đạo Bộ Tài chính và các bộ, đơn vị liên quan kiểm tra, xử lý.

Năm 2013, Bộ Tài chính có báo cáo cho Thủ tướng chỉ ra các sai phạm, thiếu sót trong quản lý, sử dụng khu đất số 6 Thái Văn Lung gắn với bộ chủ quản, địa phương, đơn vị.

Trong đó, sai phạm của hãng phim được chỉ ra là không thực hiện thủ tục đầu tư theo yêu cầu của bộ chủ quản, hợp tác nhưng thực chất là cho thuê đất. Còn Công ty du lịch Sài Gòn được xác định là chủ đầu tư thực sự của dự án thì xây dựng công trình khi không có giấy phép.

"Hồ sơ pháp lý xin đầu tư xây dựng cao ốc do hãng phim đứng ra thực hiện. Khi cơ quan có thẩm quyền xác định lại chủ đầu tư thực sự là công ty chúng tôi - công ty tư nhân, đồng nghĩa với việc không còn thuộc diện miễn giấy phép", ông Việt nhìn nhận.

Báo cáo 195 cũng dẫn ra đề nghị của UBND TP.HCM về chuyển nhượng phần đất cao ốc cho Công ty du lịch Sài Gòn theo giá thị trường. Để xử lý dứt điểm vụ việc, Bộ Tài chính cũng trình Thủ tướng giao UBND TP.HCM xem xét công trình, nếu phù hợp quy hoạch thì giao phần đất trên cho Công ty du lịch Sài Gòn theo giá thị trường.

Tuy nhiên, tháng 7-2014, TP.HCM đã có phê duyệt quy hoạch 1/2000 khu trung tâm TP 930ha (quy hoạch có hiệu lực đến nay). Theo đó, phần đất cao ốc thuộc quy hoạch công viên cây xanh.

Năm 2018, Thanh tra Chính phủ ra kết luận về các sai phạm của hãng phim, trong đó có việc cho thuê phần đất số 6 Thái Văn Lung.

Thực hiện kết luận, tháng 4-2022, UBND TP ra quyết định thu hồi đất số 6 Thái Văn Lung.

Tháng 8-2023, UBND quận 1 đã ra quyết định xử lý cao ốc xây không phép, yêu cầu Công ty du lịch Sài Gòn tháo dỡ.