Trước khi Peter Doelger ký vào giấy tờ để JPMorgan Chase & Co. quản lý tài sản của mình, ông đã xây dựng được một công ty hoạt động trên khắp nước Mỹ rồi bán lại cho một tập đoàn. Toàn bộ số tiền thu được đã được đặt cược vào cổ phiếu và dầu mỏ, giúp ông đạt được những thành công vượt bậc.
Đến khi Peter 78 tuổi, ông nói mình có ít nhất 50 triệu USD. Nhưng, theo những người trong gia đình, ông bắt đầu có dấu hiệu của chứng mất trí nhớ.
Những gì diễn ra trong nửa thập kỷ tiếp theo là sự suy giảm tài sản gần như hoàn toàn. Yoon, vợ của Peter, nói rằng họ ngày càng phụ thuộc vào lời khuyên của JPMorgan để quản lý danh mục đầu tư nhưng chỉ để thấy khối tài sản của họ tiệm cận giá trị không.
Cuối cùng, gia đình Peter chỉ còn lại 1,5 triệu USD, họ bán căn hộ ở Boston và chuyển đến sống chung với người thân.
Hiện tại, những chi tiết bí ẩn về câu chuyện kể trên đang được tiết lộ thông qua một đơn kiện lên tòa án liên bang Boston. Đơn kiện nhằm làm sáng tỏ mức độ trách nhiệm mà 1 tập đoàn tài chính lớn (cụ thể là JPMorgan Chase) phải có khi một khách hàng giàu có rơi vào tình trạng mất trí và tình hình đầu tư của họ trở nên tồi tệ. Gia đình Doelger đã nộp đơn kiện, đòi lại hàng chục triệu USD từ ngân hàng lớn nhất nước Mỹ.
"Chúng tôi tin tưởng 100% rằng họ sẽ quản lý tài sản của chúng tôi", Yoon, 76 tuổi, nói trong một cuộc phỏng vấn tại căn hộ của bà ở Boston. "Chúng tôi không mong đợi họ làm cho chúng tôi giàu có, nhưng ít nhất cũng phải làm cho chúng tôi cảm thấy thoải mái".
Peter, nay đã 86 tuổi, không thể nhớ nhiều về những gì đã xảy ra. Tay ông run rẩy trong cuộc phỏng vấn khi cố gắng kể lại câu chuyện quen thuộc về cách ông bắt đầu khởi nghiệp công ty của mình. Khi nói đến những năm gần đây hơn, ông gặp khó khăn trong việc nhớ lại. Một cuộc kiểm tra do tòa án yêu cầu đã tuyên bố ông không thể làm chứng trong vụ kiện.
"Vụ án này là một lời kêu gọi cần phải chú ý hơn đến yếu tố khả năng tư duy giảm sút sẽ ảnh hưởng đến khả năng quyết định tài chính và quản lý tài chính độc lập của người già", Naomi Karp, một chuyên gia tư vấn từng làm nhà phân tích cho Cơ quan Bảo vệ Người Tiêu Dùng Mỹ nói. "Chúng ta cần đặt nhiều trách nhiệm hơn cho các công ty tài chính vì họ có vị thế tốt để phát hiện các dấu hiệu cảnh báo".
Trở lại với câu chuyện của gia đình ông Peter, tờ Bloomberg nhận định rằng gia đình này đang phụ thuộc vào người con rể - vốn là một luật sư để nộp đơn kiện với hy vọng đòi lại tiền. Tuy nhiên, cuộc chiến này không hề dễ dàng và nếu thua, họ sẽ bị mất hết số tiền tiết kiệm còn lại của mình.
Hiện tại, phía JPMorgan cũng đã nộp đơn kiện ngược, cho rằng các cáo buộc của gia đình Doelger không có cơ sở và yêu cầu họ thanh toán chi phí pháp lý đang tăng lên cũng như các thiệt hại khác chưa xác định. Ngân hàng này lập luận rằng vợ chồng Peter không có quyền đòi lại công bằng, vì Peter đã ký một bức thư từ trước năm 2015, xác nhận sự thông thái của mình và sự quan tâm trong việc đặt cược rủi ro quá lớn vào các công ty dầu khí.
Nhưng Yoon, một người nhập cư Hàn Quốc có bằng về nghệ thuật, nhớ lại chồng mình từng nói sau các cuộc họp thảo luận về đầu tư với JPMorgan rằng ông không hiểu những gì đã được nói. Và Yooon cũng không hiểu gì cả.
Về phần mình, JPMorgan nói rằng Peter là một CEO ngành năng lượng thành công với kinh nghiệm đầu tư dày dặn khi chuyển giao tài sản của mình cho ngân hàng.
"JPMorgan liên tục đề xuất ông Doelger nên đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình", ngân hàng nói trong một tuyên bố. "Ông Doelger đã ký một thỏa thuận, được gửi đến ông Doelger và luật sư cá nhân của ông, công nhận lời khuyên đó và xác nhận rằng ông ta 'hiểu biết tài chính' và 'hoàn toàn nhận thức về rủi ro tập trung'".
Ngân hàng này cũng nói rằng họ có chính sách và quy trình để bảo vệ khách hàng già và yếu đuối.
"Không có ai tại JPMorgan từng nhận thấy bất kỳ dấu hiệu suy giảm tư duy nào từ ông Doelger khi làm việc với ông. Ngoài ra, ông Doelger, cố vấn cá nhân của ông và các thành viên trong gia đình ông cũng chưa bao giờ thông báo cho JPMorgan trước khi tranh chấp pháp lý này xảy ra rằng ông Doelger đang mắc chứng suy giảm tư duy", công ty nói. Những tuyên bố từ phía gia đình Doelger là "trái với sự thật và sẽ được tranh cãi mạnh mẽ tại tòa án".
50 TRIỆU USD GIỜ CHỈ CÒN 1,5 TRIỆU USD
Khối tài sản của gia đình Doelger bắt đầu hình thành ở Manhattan từ thế kỷ 19. Ông nội của Peter - một thợ đồng người Đức cũng tên là Peter Doelger - nhập cư vào thành phố khi còn trẻ và lập một nhà máy sản xuất bia. Đế chế nhà máy bia Doelger phồn thịnh cho đến khi gặp sóng gió và cuối cùng làm tan rã. Những di tích của thương hiệu này vẫn còn khắp thành phố.
Doelger thì đi theo con đường riêng của mình. Sau khi tốt nghiệp Đại học Middlebury, Peter đã thành lập công ty tại Boston và vào những năm 1970 sáng lập một công ty giúp chủ nhà giảm hóa đơn năng lượng bằng cách kiểm tra tấm cách nhiệt và cửa sổ ở gác mái. Doanh nghiệp phát triển thành một mạng lưới quốc gia các nhà thầu trước khi Peter bán nó cho Honeywell vào năm 1995. Theo các tài liệu tòa án được nộp bởi JPMorgan, ông nhận được một khoản thanh toán tám chữ số. Peter và Yoon kết hôn vào năm 2000.
Peter đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình với nhiều tài sản: Cổ phiếu trước khi IPO của các công ty sinh học, quỹ giao dịch tần suất cao của một giáo sư MIT, bất động sản ở Hàn Quốc và trái phiếu đô thị. Ông cũng bắt đầu làm quen với MLP (một liên doanh kinh doanh tồn tại dưới hình thức doanh nghiệp hợp doanh trách nhiệm hữu hạn được giao dịch công khai). Những đầu tư này, được giao dịch trên các sàn giao dịch, tập trung vào nguồn tài nguyên tự nhiên như dầu và khí gas.
Tuy nhiên, MLP có tính biến động rất lớn. Chúng cung cấp lợi ích lớn về tiền mặt và thuế, nhưng Ủy ban Chứng khoán và Trao đổi cảnh báo rằng chúng cũng "rất nhạy cảm" với giá dầu và khí.
Peter đầu tư vào MLP thông qua một chi nhánh của Lehman Brothers. Sau khi nhà băng này sụp đổ, JPMorgan trở thành người giữ quỹ. Ông mở một tài khoản môi giới tại đây và có được một dòng tín dụng 6 triệu USD, sử dụng một phần để tăng cường đầu tư. Từ năm 2009 đến 2014, những đánh cược của ông trên MLP vượt cả chỉ số S&P 500, tạo ra hàng chục triệu USD lợi nhuận và củng cố chiến lược mà ông muốn tiếp tục.
Trong khi vẫn giữ căn hộ sang trọng ở Boston, gia đình Doelger mua một biệt thự ở Palm Beach trị giá 7 triệu USD và một căn hộ ở Paris, và trở thành thành viên của bốn câu lạc bộ riêng. Tất cả những thông tin này được phía JPMorgan tiết lộ.
Đến cuối năm 2014, tài sản trong danh mục của ông đã tăng lên - và nợ của ông đối với JPMorgan cũng vậy, tăng lên đến 17 triệu USD, theo các tài liệu tòa án.
Giá nhiên liệu bắt đầu giảm, làm cho thị trường trở nên nguy hiểm hơn. Theo đơn kiện của cặp đôi, Peter và một nhân viên mới nổi của JPMorgan, James Baker, đã thực hiện thủ tục để chuyển danh mục sang ngân hàng. Baker, tốt nghiệp Đại học Boston năm 2010, đã làm việc với công ty khoảng nửa thập kỷ, chủ yếu làm nhân viên ngân hàng tư nhân. Anh ta hiện là một giám đốc quản lý.
Baker nói với Peter về chương trình MLP mới của ngân hàng do Chickasaw Capital Management quản lý, một công ty bên ngoài được thành lập bởi các cựu nhân viên của Goldman Sachs Group Inc. Cặp đôi đã đi đến trụ sở chính của JPMorgan ở New York vào tháng 8/2015 để lắng nghe một bài thuyết trình kéo dài hai giờ, theo đơn kiện của họ. Baker và đại diện của Chickasaw để lại cho họ một sổ tay 26 trang mô tả MLPs rất phức tạp và gợi ý rằng khách hàng nên thuê chuyên gia thị trường để giúp đỡ trong việc điều hướng rủi ro.
Nhưng khi Peter đồng ý chuyển tài sản của mình sang JPMorgan, lo ngại nảy sinh bên trong ngân hàng. Baker đã gửi email đến đồng nghiệp rằng tài sản của Peter có giá từ 90 triệu đến 100 triệu USD và muốn chuyển 33 triệu USD trong các MLP vào chương trình. Nhưng một nhân viên khác lưu ý rằng tập trung các MLP vượt quá mức mà JPMorgan xem xét là hợp lý. Hướng dẫn của công ty vào thời điểm đó đề xuất rằng một khách hàng không nên đặt nhiều hơn 5% của danh mục của họ vào các MLP.
Các điều hành viên tranh luận liệu có nên làm một ngoại lệ, cuối cùng đề xuất họ có thể để Peter đặt khoảng 33% của tài sản của mình vào chương trình MLP.
Nhưng theo gia đình Peter, tính toán này là không đúng. Họ nói với tòa rằng tài sản của Peter không đến mức đó, kết quả là tỷ lệ cho các MLP chiếm phần lớn lớn trong danh mục của ông.
Tháng đó, ngân hàng gửi cho Peter một tài liệu dài ba trang, cảnh báo rằng mức độ đặt cược của ông vào các MLP lớn hơn so với khuyến nghị và kêu gọi ông đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình. Nhưng, JPMorgan viết, họ sẽ tiếp tục quản lý đầu tư miễn là Peter ký một bức thư miễn trách nhiệm về bất kỳ trách nhiệm nào của ngân hàng. Công ty giải thích rằng Peter sẽ cần phải thừa nhận ông là một chuyên gia trong ngành năng lượng, thông thạo đến mức đủ để hiểu rõ rủi ro của MLP và ông coi việc đầu tư là phù hợp.
Trong khi tài liệu ước lượng ông có giá khoảng 100 triệu USD, họ yêu cầu ông xác nhận ông có ít nhất 50 triệu USD – mức vừa đủ mà JPMorgan nói rằng nó xem ông là một "tài khoản tổ chức".
Ngày 1/10/2015, Peter gặp Baker và ký toàn bộ giấy tờ. Cùng lúc đó, các nhân viên của ngân hàng tại chi nhánh Boston mở tiệc ăn mừng.
Sau khi thư được ký, trong ba tháng tiếp theo, danh mục đầu tư của Peter giảm 19%, kết thúc năm 2015 ở mức khoảng 30 triệu USD.
Mối quan hệ giữa Baker và cặp đôi hiện là một điểm tranh cãi trong vụ án. Yoon nói bà và chồng mình tin rằng Baker là người tư vấn đầu tư của họ. Tuy nhiên, hồ sơ tòa án cho thấy Baker không đăng ký với các cơ quan quản lý để trở thành một nhà đầu tư.
Baker trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống của gia đình Doelger. Peter không sử dụng máy tính và sẽ yêu cầu Yoon in ra các bảng tổng kết để ông đọc. Ông cũng xem tin tức tài chính trên truyền hình. Nếu đầu tư của họ giảm, ông sẽ gọi điện cho Baker, người sẽ nói với ông rằng "mọi thứ đều ổn", Yoon nhớ lại.
Thời gian sau đó, Peter liên tục phải nhập viện và được bác sĩ kết luận mắc chứng suy giảm trí nhớ.
Đến cuối năm 2019, Yoon đã được thêm vào làm đồng sở hữu của tài khoản và danh mục MLP có giá trị 20 triệu USD. Số dư trên các khoản vay của gia đình Doelger gần 10 triệu USD.
Vào ngày 9/3, danh mục đầu tư MLP của gia đình Doelger giảm 24% trong một ngày. Anh ta được cho là đã đề xuất bán 7,1 triệu USD để trả nợ Và bà Yoon đã thực hiện sau đó. Lúc này, danh mục đầu tư chỉ còn 4,1 triệu USD. Theo khiếu nại, ngân hàng khuyến nghị tiếp tục giữ nguyên vị trí trên thị trường - phương án mà theo Baker nói thì vẫn có thể tạo ra 550.000 USD thu nhập hàng năm.
Một vài ngày sau, khi thị trường dầu vẫn đang giảm giá, Yoon hoảng loạn. Bà bán tài sản còn lại để trả nợ.
Kết quả là, họ nhận về 400.000 USD từ các đầu tư MLP và 1,1 triệu USD trong một tài khoản khác.
Cặp đôi đã bán ngôi nhà ở Boston và chuyển đến sống với con gái của Yoon ở New Jersey. Lúc đó, các thành viên trong gia đình bắt đầu tìm hiểu câu chuyện. "Tôi đã kinh hãi với những gì tôi thấy", James Serritella, con rể của Yoon và luật sư đại diện cho cặp đôi nói.
"Tôi không tin rằng Peter hiểu rõ về những thứ họ nói với ông ấy", Serritella nói với Bloomberg. "Peter chỉ đơn giản tin tưởng hoàn toàn với phía JPMorgan".
Trong khi đó, tình trạng của Peter ngày càng tồi tệ. Ông gặp khó khăn khi đi lại. Yoon nói rằng bà đã ghé thăm một số cơ sở chăm sóc hỗ trợ nhưng không thể chọn cho bản thân và chồng được 1 nơi nào. Họ đang cố gắng bán tài sản cuối cùng của mình là một căn hộ ở Paris, để có thêm nguồn thu nhập.
"Anh ấy xứng đáng có một cuộc sống thoải mái", Yoon nói. "Chúng tôi từng có một cuộc sống thoải mái".
Theo: Bloomberg