Vợ tôi theo mẹ từ quê ra thành phố sống từ nhỏ, chưa từng được làm căn cước công dân, sau này nhà ở quê cũng không còn nên bị xóa hộ khẩu. Tôi và vợ có con nhưng chưa đăng ký kết hôn, làm sao để khai sinh cho con?

Bạn đọc Trần Mạnh Dũng (TP.HCM) gửi câu hỏi nhờ luật sư tư vấn.

Luật gia Phạm Văn Chung (Sở Tư pháp tỉnh Kon Tum) tư vấn về việc khai sinh cho con của bạn như sau:

Theo quy định tại điều 13 Luật Hộ tịch năm 2014 thì thẩm quyền đăng ký khai sinh: "Ủy ban nhân dân cấp xã nơi cư trú của người cha hoặc người mẹ thực hiện đăng ký khai sinh".

Như vậy, theo quy định hiện hành thì không cần có nơi thường trú (hộ khẩu) thì vẫn đăng ký khai sinh cho trẻ em bình thường.

Thẩm quyền đăng ký khai sinh là ủy ban nhân dân cấp xã nơi người cha hoặc người mẹ cư trú.

Theo quy định tại khoản 2 điều 2 Luật Cư trú thì: "Cư trú là việc công dân sinh sống tại một địa điểm thuộc đơn vị hành chính cấp xã hoặc đơn vị hành chính cấp huyện ở nơi không có đơn vị hành chính cấp xã".

Tuy nhiên, trường hợp mẹ đứa trẻ không có căn cước công dân, cũng không có bất cứ giấy tờ tùy thân gì như giấy khai sinh, chứng minh nhân dân, hộ chiếu... thì phải làm thủ tục đăng ký thường trú, sau đó làm căn cước công dân, rồi đăng ký khai sinh cho trẻ sẽ thuận lợi hơn.

Trong trường hợp của anh, do vợ chồng anh chưa đăng ký kết hôn nên thẩm quyền đăng ký khai sinh là nơi cư trú (sinh sống) của người mẹ.

Nếu anh muốn nhận đứa bé là con anh thì anh phải làm thủ tục đăng ký nhận cha, mẹ, con theo quy định của Luật Hộ tịch năm 2014 và thông tư số 04/2020/TT-BTP của Bộ Tư pháp: Hồ sơ gồm:

Tờ khai đăng ký nhận cha, mẹ, con theo mẫu;

Văn bản của cơ quan y tế, cơ quan giám định hoặc cơ quan, tổ chức khác có thẩm quyền xác nhận quan hệ cha con, quan hệ mẹ con.

Trường hợp anh không có chứng cứ chứng minh quan hệ cha, con thì anh có thể lập văn bản cam đoan về mối quan hệ cha, con và có ít nhất hai người làm chứng về mối quan hệ cha, con.

Trường hợp không có đầy đủ giấy tờ trong thủ tục trên hoặc mẹ của bé không còn giấy tờ tùy thân thì anh có thể làm thủ tục đăng ký khai sinh cho bé theo trường hợp trẻ bị bỏ rơi.