Tờ The Washington Post ngày 3-12 dẫn lời Đô đốc Philip Davidson – chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ - cảnh báo về sự thay đổi cán cân quân sự ở châu Á.
Theo đó, ông Davidson nhấn mạnh sức mạnh quân sự ngày càng gia tăng của Trung Quốc là một vấn đề Mỹ không thể bỏ qua trong nỗ lực khôi phục cân bằng tại khu vực, đặc biệt trong bối cảnh nền chính trị Mỹ đang trong giai đoạn chuyển tiếp.
Trả lời phỏng vấn tại Diễn đàn An ninh Quốc tế Halifax 2020 hồi tháng 11, ông Davidson cho biết quân đội Trung Quốc đã mở rộng chiến lược cơ bản là bảo vệ lãnh thổ và hiện đang thúc đẩy hiện đại hóa quân đội với mục tiêu có thể hoạt động và thậm chí chiến đấu ở những vùng biển xa bờ.
Ông Davidson cho biết dưới thời Chủ tịch Tập Cận Bình, Trung Quốc đã xây dựng các hệ thống vũ khí, nền tảng và lực lượng tên lửa tiên tiến, theo đó đã và đang thay đổi môi trường chiến lược tại khu vực.
Đô đốc Philip Davidson – chỉ huy Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ. Ảnh: SCMP
“Chúng tôi đang chứng kiến những bước tiến lớn trong nỗ lực hiện đại hóa quân đội của Trung Quốc. Trong năm nay, Trung Quốc đã thử nghiệm tên lửa - bao gồm tên lửa thông thường và tên lửa có khả năng mang đầu đạn hạt nhân - nhiều hơn số lượng thử nghiệm tên lửa của mọi quốc gia cộng lại. Điều này cũng đã giúp chúng ta hình dung về quy mô thay đổi của Trung Quốc" – ông Davidson cho biết.
Theo đó, ông Davidson xác nhận Trung Quốc hồi tháng 8 đã tiến hành thành công vụ phóng thử tên lửa đạn đạo chống hạm đánh trúng một con tàu đang di chuyển ở phía nam quần đảo Hoàng Sa thuộc chủ quyền Việt Nam. Đây được xem là sự xác nhận đầu tiên từ phía chính phủ Mỹ liên quan tới vụ việc, The Washington Post đưa tin.
Vụ phóng là một phần trong các cuộc tập trận chung lớn mà quân đội Trung Quốc đã tiến hành trong suốt mùa hè vừa qua. Các tên lửa chống hạm của Bắc Kinh được gọi là tên lửa "sát thủ tàu sân bay" vì chúng có thể đe dọa các khí tài hải quân quan trọng nhất của Mỹ từ khoảng cách xa.
“Động thái trên là dấu hiệu cho thấy Trung Quốc tiếp tục nâng cao năng lực của mình. Nhiều năm qua, chúng tôi biết rằng họ đã theo đuổi tham vọng có thể tấn công các mục tiêu đang di chuyển” – ông Davidson nói.
Trả lời câu hỏi rằng liệu các tên lửa chống hạm của Trung Quốc có thể nhắm các tàu sân bay của Mỹ hay không, ông Davidson nói: “Hãy tin tôi, họ đang nhắm đến mọi thứ”.
Theo ông Davidson, lực lượng tên lửa của Trung Quốc thể hiện “một sự bất đối xứng lớn” trong khu vực, là mối đe dọa đối với chuỗi đảo thứ nhất trải dài từ Triều Tiên qua Nhật đến Đông Nam Á và Đài Loan. Do đó, ông Davidson ủng hộ việc Mỹ nâng cao năng lực phòng thủ tên lửa và phòng không trong khu vực và trên đảo Guam.
Đối sách của chính quyền Mỹ sắp tới?
The Washington Post dẫn báo cáo thường niên của Ủy ban Đánh giá An ninh và Kinh tế Mỹ-Trung (USCC) cho biết “những tiến bộ gần đây về trang thiết bị, tổ chức và hậu cần đã cải thiện đáng kể khả năng của quân đội Trung Quốc trong việc phát triển sức mạnh và triển khai các lực lượng viễn chinh ở vùng biển xa bờ. Sự phát triển trong chiến lược quân sự đòi hỏi quân đội Trung Quốc phải tăng cường khả năng hoạt động ở bất kỳ đâu và đảm bảo có thể đối đầu với quân đội Mỹ nếu có lệnh”.
Ngoài ra, USCC cũng cảnh báo rằng Trung Quốc, với tham vọng bắt kịp quân đội Mỹ, có thể sẽ theo đuổi chiến lược dài hạn bao gồm tăng cường khả năng chiến tranh trên môi trường mạng, không gian và chiến tranh thông tin, cũng như thúc đẩy chiến lược “hợp nhất quân sự-dân sự”. Do đó, chính quyền Mỹ sắp tới phải phát triển một chiến lược nhằm đối phó sự mở rộng quân sự của Trung Quốc trong lĩnh vực dân sự.
Liên quan vấn đề này, chính quyền của Tổng thống đương nhiệm Donald Trump thời gian qua đã có những động thái như xem xét ban hành lệnh cấm đối với 89 công ty Trung Quốc được xác định "có quan hệ với quân đội" nước này hay Bộ Tư pháp Mỹ truy quét các nhà khoa học Trung Quốc ở Mỹ.
Việc đối phó chiến lược quân sự của Trung Quốc, đặc biệt ở khu vực châu Á, sẽ là một vấn đề phức tạp, tốn kém và rủi ro đối với chính quyền của ông Biden.
Tuy nhiên, trong bối cảnh hiện trạng tại khu vực ngày càng thay đổi, không có lựa chọn nào khác ngoài việc chính phủ Mỹ phải bắt tay vào hành động. Bước đầu tiên chính là ông Biden sẽ phải bổ nhiệm một bộ trưởng quốc phòng hiểu rõ bản chất và mức độ khẩn cấp của mối đe dọa này.
