Chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã chấm dứt năm chương trình trao đổi văn hóa với Trung Quốc mà Washington cho rằng đã được sử dụng cho hoạt động tuyên truyền của Bắc Kinh và không có lợi cho Mỹ.
Hành động này theo sau các hạn chế thị thực mới do Washington công bố, rút ngắn thời gian các đảng viên Trung Quốc lưu trú tại Mỹ và báo hiệu sự xói mòn thêm trong quan hệ với Bắc Kinh trong những tuần cuối cùng của nhiệm kỳ ông Trump.
Theo hãng tin AP, Ngoại trưởng Mike Pompeo cho biết các chương trình trao đổi mà ông chấm dứt đã được chính phủ Trung Quốc chi trả hoàn toàn và vận hành “như một công cụ tuyên truyền quyền lực mềm”.
Ảnh: AP
Các chương trình nói trên cung cấp “quyền tiếp cận được lựa chọn cẩn thận cho các quan chức đảng, chứ không phải cho người dân Trung Quốc - những người không được hưởng quyền tự do ngôn luận và hội họp” - ông Pompeo nói trong một tuyên bố vào cuối ngày 4-12.
Bộ Ngoại giao Mỹ đã chấm dứt Chương trình Tham quan Giáo dục Trung Quốc của các nhà hoạch định chính sách, Chương trình Hữu nghị Mỹ-Trung, Chương trình Giao lưu Lãnh đạo Mỹ-Trung, Chương trình Trao đổi xuyên Thái Bình Dương Mỹ-Trung và Chương trình Giáo dục và Văn hóa Hong Kong.
Mỗi chương trình đều cho phép các quan chức Mỹ đến Trung Quốc bằng chi phí của Bắc Kinh.
Ông Pompeo cho biết Mỹ hoan nghênh “việc trao đổi qua lại và công bằng các chương trình văn hóa” với Trung Quốc và các chương trình cùng có lợi sẽ tiếp tục.
Tuần trước, Mỹ đã công bố giới hạn thời gian mới đối với thị thực dành cho các đảng viên Trung Quốc và gia đình của họ, cắt giảm thời hạn thị thực cấp cho họ từ 10 năm xuống còn một tháng. Bộ Ngoại giao Trung Quốc đã chỉ trích chính sách mới này của Mỹ và yêu cầu Washington từ bỏ sự thù ghét của họ đối với đảng Cộng sản Trung Quốc, theo tờ Thời báo Hoàn Cầu
Thời báo Hoàn Cầu là một phụ san của Nhân dân Nhật báo - cơ quan ngôn luận của đảng Cộng sản Trung Quốc. Theo Tân Hoa Xã, tính đến năm 2019, đảng Cộng sản Trung Quốc có 92 triệu thành viên, do đó các quy định hạn chế mới về thị thực của Mỹ chắc chắn sẽ có ảnh hưởng lớn tới hàng trăm triệu người Trung Quốc.
Hồi tháng 6, Ngoại trưởng Pompeo quyết định áp dụng hạn chế thị thực với các quan chức đảng Cộng sản Trung Quốc với cáo buộc “tước mất quyền tự do của Hong Kong”.
Tại một sự kiện hồi đầu tháng 10, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tuyên bố sẽ giữ vững vai trò lãnh đạo của đảng Cộng sản Trung Quốc và không bao giờ cho phép lực lượng nước ngoài chia rẽ người dân Trung Quốc với đảng Cộng sản Trung Quốc.
Về phía Mỹ, chính quyền của Tổng thống Trump đã thực hiện nhiều biện pháp trừng phạt chống Trung Quốc khi các tranh cãi giữa hai nước ngày càng trở nên gay gắt liên quan đến nhân quyền, đại dịch COVID-19, thương mại, công nghệ, Đài Loan, Hong Kong và nhiều vấn đề khác.
Các bước đi của Tổng thống Trump có thể bị đảo ngược sau khi Tổng thống đắc cử Mỹ Joe Biden tiếp quản Nhà Trắng vào ngày 20-1 tới.