Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng vừa có văn bản trả lời đại biểu quốc hội về việc vì sao vừa qua xây dựng đường cao tốc cho Đồng bằng sông Cửu Long tỉ lệ rất thấp so với vùng khác.
Theo Phó Thủ tướng, số liệu thống kê cho thấy đến nay cả nước có 1.139 km đường cao tốc đã hoàn thành và đưa vào sử dụng.
Trong đó, khu vực phía Bắc có 898 km, miền Trung 127 km, Đông Nam Bộ 74 km và Đồng bằng sông Cửu Long là 40 km.
Dự án cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận đang được đầu tư xây dựng. Ảnh: K.CƯỜNG
“Ngoài ra, hiện nay 80 km đoạn từ Cao Lãnh - Vàm Cống - Rạch Sỏi cơ bản đáp ứng tiêu chuẩn đường cao tốc. Như vậy, khu vực Đồng bằng sông Cửu Long có khoảng 120 km đường cơ bản đáp ứng tiêu chuẩn đường cao tốc đã hoàn thành và đưa vào sử dụng…” - Phó Thủ tướng cho hay.
Theo quy hoạch phát triển mạng lưới đường cao tốc Việt Nam đến năm 2020, định hướng 2030, vùng Đồng bằng sông Cửu Long sẽ hình thành năm trục cao tốc với tổng chiều dài 998 km.
Theo lộ trình đầu tư đến năm 2020 là hoàn thành khoảng 349km. Như vậy, có thể nói tiến độ đầu tư xây dựng hệ thống đường cao tốc vùng Đồng bằng sông Cửu Long còn chậm so với quy hoạch được duyệt, ảnh hưởng đến phát triển kinh tế - xã hội các tỉnh nói riêng và khu vực nói chung.
Nguyên nhân là do đặc điểm khu vực có nền địa chất phức tạp, địa hình chia cắt bởi nhiều sông, kênh, rạch nên phải xử lý nền đất yếu, xây dựng nhiều cầu, dẫn đến suất đầu tư cho các công trình lớn, thời gian thực hiện kéo dài.
Nguồn vốn đầu tư công trong thời gian vừa qua bố trí cho ngành giao thông còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu. Nguồn vốn vay ODA ngày càng kém ưu đãi, thu hút đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) gặp nhiều khó khăn.
Cạnh đó, một số dự án BOT ngành giao thông thời gian qua cho thấy trong điều kiện chưa có quy định pháp luật về cơ chế chia sẻ rủi ro, đặc biệt là rủi ro về doanh thu, dẫn đến việc huy động vốn tín dụng để triển khai đầu tư các dự án BOT ngành giao thông thời điểm hiện nay là rất khó khăn.
Ngay cả một số dự án có nhu cầu vận tải lớn, khả thi về tài chính như cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận cũng rất khó khăn trong việc huy động vốn tín dụng…
Để khắc phục tồn tại nêu trên, Chính phủ, Thủ tướng chỉ đạo Bộ GTVT và các cơ quan liên quan rà soát, điều chỉnh quy hoạch một cách hợp lý. Tập trung hoàn thành các dự án đang triển khai như tuyến Trung Lương - Mỹ Thuận, cầu Mỹ Thuận 2, tuyến Mỹ Thuận - Cần Thơ.
Ưu tiên nguồn lực trong kế hoạch đầu tư công giai đoạn 2021-2025, tích cực kêu gọi đầu tư theo hình thức PPP để phấn đấu đầu tư thông tuyến cao tốc Bắc – Nam, cũng như các tuyến cao tốc trục ngang khu vực Đồng bằng sông Cửu Long…
Hiện Bộ GTVT đang đề xuất đầu tư mới giai đoạn phân kỳ của bảy dự án với chiều dài khoảng 774 km, tổng vốn đầu tư khoảng 64.554 tỉ đồng.
Trong đó, nhu cầu vốn trong giai đoạn 2021-2025 khoảng 37.272 tỉ đồng, bao gồm các đoạn: Cần Thơ - Cà Mau, Chơn Thành - Đức Hòa, Đức Hòa - Mỹ An, Mỹ An - Cao Lãnh, An Hữu - Cao Lãnh (thuộc tuyến cao tốc Hồng Ngự - Trà Vinh), Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, Hà Tiên - Rạch Giá - Bạc Liêu.
“Sau khi được Quốc hội giao tổng nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025, Thủ tướng sẽ chỉ đạo Bộ GTVT phối hợp với các bộ, ngành, địa phương rà soát, sắp xếp, lựa chọn các dự án quan trọng, cấp bách theo đúng nguyên tắc và tiêu chí để thực hiện…” - Phó Thủ tướng khẳng định.
