Theo quyết định của Thủ tướng đến 31-12-2020, các trạm thu phí trên toàn quốc phải thực hiện thu phí điện tử không dừng - Ảnh: TUẤN PHÙNG
Theo Bộ GTVT, hệ thống thu phí điện tử không dừng (ETC) giai đoạn 1 thực hiện ở 44 trạm thu phí, giai đoạn 2 gồm 33 trạm thu phí do Bộ GTVT quản lý. Ngoài ra, còn các trạm thu phí do địa phương là cơ quan nhà nước có thẩm quyền tổ chức thực hiện.
Thủ tướng đã quy định chậm nhất đến ngày 31-12-2020 phải chuyển sang thu phí ETC. Riêng đối với các trạm do Tổng công ty Đầu tư phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) quản lý, tiến độ hoàn thành do Bộ GTVT và Uỷ ban quản lý vốn xem xét, quyết định phù hợp với điều kiện nguồn vốn của của dự án.
Đến nay, hệ thống ETC giai đoạn 1 gồm 37 trạm thu phí lượt trên quốc lộ và 7 hệ thống thu phí kín trên các tuyến cao tốc (gọi tắt là trạm thu phí) đã vận hành ETC trên 40 trạm. Còn 4 trạm thu phí chưa triển khai thuộc 4 đường cao tốc do VEC quản lý chưa triển khai ETC do những vướng mắc về nguồn vốn triển khai.
Hệ thống ETC giai đoạn 2 do Công ty CP giao thông số Việt Nam (nền tảng là Tập đoàn công nghiệp - viễn thông quân đội, Viettel) cung cấp dịch vụ ETC trên 33 trạm thu phí còn lại. Đến nay nhà đầu tư ETC đã cam kết hoàn thành việc lắp đặt thiết bị thu phí ETC tại toàn bộ 25 trạm thu phí đủ điều kiện triển khai. Riêng 8 trạm thu phí không thể triển khai hoặc lùi thời gian triển khai sau năm 2020 do: 3 trạm thu phí có doanh thu quá thấp (trạm km 1.747 đường Hồ Chí Minh, cầu Mỹ Lợi và Thái Hà); 2 trạm chưa được thu phí và đang báo cáo Thủ tướng phương án bố trí ngân sách hoàn trả cho nhà đầu tư (trạm Bờ Đậu quốc lộ 3 và trạm T2 quốc lộ 91); 3 trạm trên quốc lộ 51 có thời gian thu phí còn lại ngắn dưới ba năm.
Theo Bộ GTVT, việc triển khai ETC tại các trạm này sẽ không hiệu quả, phá vỡ phương án tài chính dự án BOT và dự án ETC, ảnh hưởng lớn tới các nhà đầu tư và tổ chức tín dụng; ngoài ra, các dự án này nằm trên các tuyến có lưu lượng giao thông thấp, không ảnh hưởng đến hiệu quả chung của hệ thống ETC trên toàn quốc. Bộ GTVT sẽ có giải pháp tăng cường công tác quản lý, giám sát công tác thu phí đảm bảo tính công khai, minh bạch tại các trạm thu phí này.
Ngoài ra với 39 trạm thu phí do 16 địa phương là cơ quan nhà nước có thẩm quyền, các địa phương đều cam kết hoàn thành ETC đúng tiến độ mà Thủ tướng chỉ đạo. Riêng UBND tỉnh Cà Mau đề xuất không triển khai ETC đối với 4 trạm do tại tỉnh này do trạm thu phí ở các cầu có quy mô nhỏ, chủ yếu xe 2 bánh đi qua, lắp ETC gặp nhiều khó khăn và không khả thi.
Như vậy, trong tổng số 15 địa phương (không bao gồm tỉnh Cà Mau) với 35 trạm thu phí, hiện có 19 trạm đã triển khai lắp đặt thiết bị, vận hành và kết nối với dự án ETC của Bộ GTVT, 11 trạm đang triển khai thực hiện việc lắp đặt thiết bị và đấu thầu lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ, 5 trạm thuộc các dự án BOT đang thực hiện, sẽ triển khai ETC khi dự án đi vào khai thác.
"Như vậy, về tổng thể đến 31-12-2020 cơ bản toàn bộ các trạm thu phí trên toàn quốc đủ điều kiện triển khai sẽ được lắp đặt, vận hành hệ thống ETC đáp ứng tiến độ theo chỉ đạo của Thủ tướng ngoại trừ 4 trạm do VEC quản lý, 8 trạm không đủ điều kiện triển khai và 4 trạm do UBND tỉnh Cà Mau đề xuất không triển khai"- thứ trưởng Lê Đình Thọ cho biết.
Trong báo cáo gửi Thủ tướng, Bộ GTVT cũng làm rõ lý do của 8 trạm thu phí gặp khó khăn trong triển khai ETC và kiến nghị Thủ tướng cho phép:
Không triển khai thu phí ETC tại 3 trạm thu phí hoàn vốn quốc lộ 51 do có thời gian thu phí còn lại ngắn; chưa triển khai ETC tại 2 trạm Bờ Đậu quốc lộ 3 (Thái Nguyên), trạm T2 quốc lộ 91 (Cần Thơ).
Chấp thuận đề xuất của UBND Cà Mau về việc không triển khai thu phí ETC đối với 4 trạm thu phí do UBND tỉnh Cà Mau là cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Đồng thời kiến nghị Thủ tướng chấp thuận lùi thời gian triển khai thu phí ETC tại 3 trạm thu phí có doanh thu quá thấp (trạm cầu Thái Hà, trạm cầu Mỹ Lợi và trạm km 1.747 đường Hồ Chí Minh), giao Bộ GTVT xem xét, quyết định thời điểm triển khai thực hiện đảm bảo hiệu quả.