Thời gian gần đây, xuất hiện nhiều thông tin quảng cáo, kêu gọi đầu tư tài chính thông qua các sàn đầu tư tài chính, đặc biệt là hình thức đầu tư thị trường ngoại hối (Foreign Exchange hay Forex) và đầu tư quyền chọn nhị phân (Binary Options hay BO).

Theo đánh giá của Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng, đây là mô hình hoạt động của một số sàn đầu tư tài chính tiềm ẩn rất nhiều rủi ro cho người tham gia.

Mọi giao dịch của người tham gia đều thông qua tài khoản được mở trên hệ thống Internet mà không có cơ quan quản lý tại Việt Nam cấp phép, trong trường hợp nếu có các vấn đề rủi ro liên quan đến hệ thống thì kết quả đầu tư của người tham gia đều không được đảm bảo.

Ngoài ra, tiền người tham gia nộp vào hệ thống là tiền thật trong khi những lợi ích hay hoa hồng được ghi nhận trên hệ thống là các loại tiền ảo hay ví điện tử, những loại tiền ảo và ví điền tử này đều không được cơ quan quản lý nhà nước thừa nhận là công cụ thanh toán hợp pháp. Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng đã có nhiều cảnh báo cho người dân liên quan đến những hình thức tương tự.

Nhà đầu tư còn bị những rủi ro khác khi tham gia các sàn đầu tư tài chính kiểu này như: lộ bí mật thông tin cá nhân, bị lừa đảo do một số sàn huy động tài chính lừa đảo bằng cách sửa lệnh hệ thống (nhà đầu tư nghĩ là mình đang đầu tư theo lệnh thị trường, song thực tế là đánh với sàn, luôn luôn bị sàn cho thua) hoặc thậm chí khi số người tham gia nộp tiền đủ nhiều, sàn cũng sẽ tự… biến mất.

Về rủi ro liên quan đến pháp lý, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cho rằng, rất nhiều các sàn đầu tư tài chính này có dấu hiệu lôi kéo người tham gia bằng hình thức trả thưởng, hoa hồng cho việc mời thêm thành viên tham gia đầu tư theo nhiều cấp nhiều nhánh, có dấu hiệu của việc kinh doanh theo phương thức trái phép, ví dụ như Forex Liber, AFGold, Bitomo…

Theo quy định của Nghị định 40/2018/NĐ-CP ngày 12 tháng 3 năm 2018 của Chính phủ về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp (Nghị định 40/2018/NĐ-CP), mọi hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp với đối tượng không phải là hàng hóa đều bị cấm (trừ trường hợp pháp luật có quy định khác). Vì vậy, các sàn đầu tư tài chính trên đều không được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp theo quy định của Nghị định 40/2018/NĐ-CP.

Do đó, các tổ chức cá nhân tham gia, vận động người tham gia đầu tư thông qua các sàn đầu tư tài chính này đều có thể bị xử lý hình sự (xử phạt tới 5 tỷ đồng hoặc 5 năm tù giam theo Điều 217a Bộ Luật Hình sự về Tội vi phạm quy định về kinh doanh theo phương thức đa cấp).

Trước đó, tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11 (2/12), trả lời câu hỏi liên quan đến sàn đầu tư tài chính kiểu Forex, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho biết, theo quy định của pháp luật hiện hành, chỉ các tổ chức tín dụng kinh doanh ngoại hối mới được phép mua bán và cung ứng các dịch vụ mua bán ngoại tệ, thực hiện những dịch vụ phái sinh trên thị trường trong nước và quốc tế…

"Hiện nay, cơ quan quản lý chưa cấp phép bất kỳ sàn đầu tư chứng khoán Forex nào. Tất cả các sàn đang hoạt động đều không đảm bảo đúng theo quy định của pháp luật. Những cá nhân nào tham gia đầu tư vào đây đang tiếp tay cho các hoạt động vi phạm pháp luật", Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho biết.

Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước cũng khuyến cáo người dân không nên tham gia đầu tư vào các sàn này. Nếu trường hợp bị lừa mất vốn sẽ không được pháp luật bảo vệ. Do đó, người dân khi đầu tư các lĩnh vực này phải chủ động xác minh thông tin cẩn thận xem những lời mời chào có phù hợp với thực tế hay không và phải quan tâm đến tính chất pháp lý của các tổ chức này.

Hoàng Hà