Cảnh trong phim Một giây

Bản phát hành của bộ phim Một giây vào ngày 27-11 vừa qua tại Trung Quốc đã kết thúc một chặng hành trình đầy gian khó của đạo diễn hàng đầu thế hệ thứ 5 trước cánh cửa kiểm duyệt hà khắc ở Trung Quốc.

Thoát cửa kiểm duyệt sau gần 2 năm

Bộ phim lấy bối cảnh Cách mạng văn hóa thảm khốc dưới thời Mao Trạch Đông, có tên trong danh sách tranh giải Gấu vàng tại LHP Berlin vào tháng 2-2019 nhưng đã bị rút khỏi danh sách phim dự thi chỉ vài ngày trước khi công chiếu chính thức với lý do đầy mơ hồ là "vấn đề kỹ thuật".

Sau khi bộ phim bị rút khỏi LHP Berlin, Trương Nghệ Mưu - người vốn có nhiều kinh nghiệm về kiểm duyệt trước đây - tỏ vẻ bình thản và tiến hành quay lại phim ở vùng sa mạc Cam Túc xa xôi của Trung Quốc.

Không ai rõ phiên bản gốc của ông đã được thay đổi như thế nào, dù phiên bản mới chỉ ngắn hơn một phút so với bản gốc.

Nhưng ngay cả khi đạo diễn đã quay, dựng lại bộ phim và đã được cơ quan quản lý Bắc Kinh cấp phép phát hành, sức nóng chính trị của nó vẫn kéo dài.

Bộ phim sau đó được chọn để khai mạc LHP Kim Kê và Trăm Hoa do Nhà nước hậu thuẫn, nhưng chỉ trước vài ngày LHP ra mắt, bộ phim lại một lần nữa bị rút khỏi danh sách phim trình chiếu mà nguyên do lại là "vấn đề kỹ thuật".

Một giây xếp hạng 3 trong tuần phát hành đầu tiên với 10,6 triệu USD - con số khá thấp so với các bộ phim trước đây của Trương Nghệ Mưu và so với nhiều bộ phim khác của điện ảnh Trung Quốc hiện tại.

Tuy nhiên, điều đó hoàn toàn có thể lý giải được bởi đây là bộ phim thiên về nghệ thuật hơn giải trí và gợi nhớ tới các tác phẩm kinh điển từng chinh phục quốc tế của Trương Nghệ Mưu hồi thập niên 1990 như Cao lương đỏ, Đèn lồng đỏ treo cao, Thu Cúc đi kiện, Phải sống hay Không thiếu một ai hơn là các tác phẩm giải trí gần gũi với gu thưởng thức của khán giả chính thống đương đại của đất nước hơn tỉ dân này.

Bộ phim nhận được những phản hồi tích cực và thậm chí nồng nhiệt của giới phê bình và khán giả trong nước với số điểm trung bình là 8,7 trên Maoyan và 7,9 trên Douban, hứa hẹn tác phẩm mới của Trương Nghệ Mưu sẽ giành được nhiều giải thưởng sắp tới.

Cuộn phim bí ẩn và tình cha con

Một giây với sự tham gia của hai diễn viên kỳ cựu Phạm Vĩ, Trương Nghị và gương mặt mới Lưu Hạo Tồn là bộ phim mang tính cá nhân nhất của Trương Nghệ Mưu, đồng thời là bộ phim mà ông mong muốn thực hiện trong gần một thập niên.

Lấy bối cảnh thời Cách mạng văn hóa Trung Quốc từ 1966-1976, thời điểm mà đạo diễn là người có nhiều trải nghiệm vì bản thân ông bị đưa về vùng nông thôn khi còn trẻ. Bộ phim được quay hoàn toàn tại một thị trấn nhỏ ở Đôn Hoàng, vùng sa mạc thuộc Cam Túc với những cồn cát ấn tượng.

Câu chuyện của phim rất đơn giản, tập trung vào mối quan hệ kỳ lạ giữa một tù nhân trốn trại tù Cách mạng văn hóa và một cô gái trẻ nông thôn khi cả hai đều tìm kiếm một cuộn phim bí ẩn. Thời đó, những cuộn phim nhựa được đưa về nông thôn với mục đích giải trí và tuyên truyền.

Người tù nhân truy tìm cuộn phim vì ông ta muốn tìm lại hình ảnh của cô con gái nhỏ yêu quý - nay đã mất nhưng từng xuất hiện trong một giây ngắn ngủi của bộ phim. Còn cô gái trẻ mới lớn ở nông thôn thì tìm cuốn phim vì động cơ tuyệt vọng và chuộc lỗi.

Và điểm cuối cùng của chặng hành trình giữa hai người xa lạ là một buổi chiếu phim, nơi họ kết nối tình cha con dù không huyết thống. Người này bù đắp cho phần thiếu hụt hoặc đã mất của người kia và ngược lại.

Bất kỳ bộ phim nào của Trương Nghệ Mưu đều là sự kiện lớn của điện ảnh Trung Quốc, nhưng bộ phim mới nhất của ông gần gũi với một tác phẩm chính kịch và nghệ thuật hơn là những bộ phim thương mại cổ trang hoặc thiên về giải trí sau này như Anh hùng (2002), Thập diện mai phục (2004), Tử chiến trường thành (2016) hay Vô ảnh (2018).

Bộ phim được ca tụng là tác phẩm mà Trương Nghệ Mưu đi tìm thời gian đã mất hoặc bức thư tình của ông đối với điện ảnh.

Nhưng cũng không ít khán giả liên hệ với những câu chuyện cá nhân mang tính riêng tư của Trương với cô con gái bị ghẻ lạnh trong cuộc hôn nhân đầu tiên của ông khi đạo diễn này có mối quan hệ với nữ diễn viên Củng Lợi.

"Sẽ luôn có một bộ phim mà bạn nhớ suốt cả cuộc đời"

Những dòng chữ viết tay của Trương Nghệ Mưu

Với riêng đạo diễn Trương Nghệ Mưu, Một giây là tác phẩm mà ông dành nhiều tâm huyết. Trong apphich phim có dòng chữ viết tay của ông: "Tôi sẽ không bao giờ quên cách chúng tôi từng xem phim khi còn nhỏ. Sự phấn khích và niềm vui không thể diễn tả được. Nó giống như một giấc mơ vậy.

Phim ảnh đồng hành với chúng tôi khi trưởng thành. Và những giấc mơ đó đi theo chúng tôi mãi mãi sau này.

Sẽ luôn có một bộ phim mà bạn nhớ suốt cả cuộc đời. Có lẽ đó không chỉ bởi bản thân bộ phim, mà là niềm hi vọng và sự khát khao được nhìn lên những vì sao. Một giây là bộ phim được làm ra để dành tặng tất cả những người yêu phim".

Phim của Trương Nghệ Mưu rút khỏi danh sách tranh giải vì lệnh cấm?

TTO - Thông tin gây sốc cho người hâm mộ xảy ra hôm qua, khi toàn bộ lịch chiếu của One Second tại Liên hoan phim Berlin bị hủy đột ngột!