Không thể phủ nhận vị tỷ phú người Mỹ là một trong số những người tích cực nhất trong cuộc chiến chống lại COVID-19 của loài người. Vào tháng 6, Bill Gates đã làm dậy sóng công chúng khi tuyên bố ông sẵn sàng tài trợ 7 nhà máy sản xuất vắc-xin COVID-19 ngay cả khi vắc-xin chưa được phát triển xong.

Trước đó vào tháng 2, thông qua quỹ từ thiện đứng tên cùng vợ mình Bill & Melinda Gates, vị tỷ phú đã tuyên bố hỗ trợ khẩn cấp 100 triệu USD cho các nỗ lực xét nghiệm và chẩn đoán nhanh dịch bệnh. Theo sau đó là một khoản tài trợ tương tự trị giá 150 triệu USD.

Vào tháng 8 vừa rồi, khi các loại vắc-xin COVID-19 bắt đầu bước vào giai đoạn thử nghiệm lâm sàng trên người, quỹ Bill & Melinda Gates tiếp tục cam kết tài trợ 150 triệu USD để có thể hỗ trợ những người nghèo nhất thế giới có thể mua vắc-xin COVID-19 với giá chỉ 3 USD/liều.

Thông qua một sáng kiến phân phối vắc-xin toàn cầu có tên là Gavi, Bill Gates cũng hứa sẽ tài trợ cho họ 1,6 tỷ USD trong vòng 5 năm, trong đó có dành riêng 100 triệu USD chi cho vắc-xin COVID-19.

Trước đó, Gavi cũng đã nhận được 4 tỷ USD từ quỹ Bill & Melinda Gates để thực hiện các chiến dịch tiêm chủng bền bỉ suốt 20 năm, mà theo tính toán đã cứu sống được 13 triệu trẻ em trên toàn thế giới.

Tháng trước, vợ của Bill Gates là bà Melinda Gates tiếp tục cam kết hỗ trợ thêm 70 triệu USD cho nỗ lực phân phối vắc-xin tới các nước nghèo.

Và mới đây nhất tháng 12, sau khi những liều vắc-xin COVID-19 đầu tiên được chấp thuận tiêm chủng rộng rãi, Quỹ Bill & Melinda Gates tuyên bố hỗ trợ thêm một khoản bổ sung lên tới 250 triệu USD để tăng cường nỗ lực toàn cầu nhằm chấm dứt đại dịch COVID-19.

Khoản tài trợ mới sẽ tập trung vào hai lĩnh vực chính: tiếp tục nghiên cứu phát triển R&D vắc-xin và phương pháp điều trị COVID-19 mới, đồng thời cải tiến phương pháp phân phối vắc-xin và thuốc để quá trình này diễn ra một cách an toàn, công bằng và rẻ nhất có thể trên quy mô lớn.

Trên hết, Quỹ Bill & Melinda Gates hy vọng họ sẽ đảm bảo rằng các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình cũng tiếp cận được với công nghệ tiên tiến, giống như các quốc gia giàu có. "Họ xứng đáng có được những thứ tương tự như chúng ta có", Gates nói.

Tổng cộng, số tiền mà vị tỷ phú người Mỹ đã ủng hộ trong đại dịch đã lên tới 2,32 tỷ USD.

Chúng ta cần một giải pháp đồng bộ để kết thúc đại dịch

Nếu coi những nỗ lực chống COVID-19 là một cuộc chiến trên quy mô toàn cầu, nó sẽ không chỉ diễn ra ở tiền tuyến. Một cuộc chiến còn đòi hỏi rất nhiều đầu tư vào hệ thống hậu cần và chuỗi cung ứng, đặc biệt là phải có một loại vũ khí để phản công lại virus, và đó hiện là những liều vắc-xin.

Mark Suzman, Giám đốc điều hành của Quỹ Bill & Melinda Gates, cho biết mặc dù các loại vắc-xin COVID đầu tiên đã được phát triển xong và có thể bán ra thị trường, nhưng giá của chúng còn quá đắt.

"Chiếc chén thánh mà chúng tôi đang nhắm tới là một loại vắc-xin giá rẻ, hiệu quả và lý tưởng chỉ cần tiêm một liều duy nhất", ông nói. "Đó là lý do tại sao việc tiếp tục đầu tư phát triển chúng rất quan trọng".

COVID-19 là một căn bệnh hoàn toàn mới, có nghĩa là chúng ta đều không có miễn dịch với virus này. "Việc tiêm chủng vì vậy cần được thực hiện cho tất cả mọi người, hoặc ít nhất cũng tới 70% dân số toàn cầu, trung bình chúng ta cần tới 10 tỷ liều vắc-xin", Suzman nói.

"Và nhắc lại, ngay cả các loại vắc-xin hiện có vẫn chưa được chứng minh là an toàn và hiệu quả đối với trẻ em hoặc bà mẹ mang thai hoặc những người khác, vì vậy chúng ta có thể cần đến đợt vắc-xin thứ hai".

Đó là lý do Quỹ Bill & Melinda Gates tiếp tục cam kết tài trợ thêm 250 triệu USD cho các nỗ lực phát triển vắc-xin mới.

Một vấn đề khác mà họ muốn giải quyết là tâm lý y ngại, không tin tưởng vào vắc-xin. Nó đang được thúc đẩy bởi các thuyết âm mưu và phong trào anti-vax hoàn toàn phản khoa học.

"Tôi rất không vui khi thấy những thông tin sai lệch này vì nó tạo ra tâm lý do dự trước vắc-xin", Gates nói. "Chúng ta sẽ phải tính toán để đưa ra một số quy định tốt hơn trên các nền tảng truyền thông xã hội để thông tin sai lệch không bị lan truyền dễ dàng như vậy. Thông tin bị bóp méo đang thực sự khiến cho nhiều người chết hơn".

Vị tỷ phú cho biết cuộc chiến chống lại fake news và thuyết âm mưu về vắc-xin không nên chỉ diễn ra trên mạng xã hội và các kênh truyền thông. Nó nên được thực hiện trên các cộng đồng ngoài đời thực.

"Rất có thể, một khi mọi người bắt đầu thấy nhân viên y tế sử dụng vắc-xin, những người cao tuổi, giáo viên sử dụng chúng và quay trở lại được cuộc sống bình thường, mọi người sẽ nói chuyện với bác sĩ của họ và quyết định xem điều đó có hợp lý với họ hay không và nhiều khả năng là họ cũng có thể trở lại cuộc sống bình thường hơn", Gates nói.

Số tiền từ thiện sẽ được phân phối như thế nào?

Quỹ Bill & Melinda Gates hiện chưa xác định các đối tác hoặc cá nhân sẽ nhận được tiền hỗ trợ, nhưng trước đây họ đã có kinh nghiệm tài trợ cho các tổ chức quốc tế về bệnh truyền nhiễm và liệu pháp miễn dịch, chẳng hạn như Gavi, Liên minh vắc-xin, cũng như các công ty công nghệ sinh học tư nhân, chẳng hạn như BioNTech.

Tính đến năm 2019, nghĩa là trước khi đại dịch COVID-19 bùng phát, Quỹ Bill & Melinda Gates đã giải ngân 16 tỷ USD cho việc khám phá, phát triển và cung cấp vắc-xin trên toàn thế giới. Chỉ tính riêng số tiền họ rót và Gavi đã được sử dụng để tiêm vắc-xin cho 750 triệu người và cứu sống 13 triệu trong số họ.

Suzman cho biết số tiền từ thiện của Quỹ Bill & Melinda Gates có thể được sử dụng theo nhiều cách, từ hỗ trợ vốn đến đầu tư rủi ro, cho cả các công ty tư nhân và chính phủ và khu vực công. "Chúng tôi sẽ xem xét từng trường hợp cụ thể, nơi có nhu cầu lớn nhất và những nơi có cơ hội", Suzman nói.

Sự ủng hộ của Bill Gates và quỹ từ thiện của ông còn là một ngọn cờ đầu để thu hút nhiều nguồn lực hơn nữa,

"Chúng tôi đang cố gắng làm và đồng thời cũng nhận được sự hỗ trợ từ các đối tác khác. Một công việc mà chúng tôi có thể làm, là trở thành một nhà tài trợ hạt giống để tiếp tục tăng tốc hoặc giúp thu hút sự chú ý của nhiều người khác nữa", Suzman cho biết.

Thanh Long