Nhìn vào lịch trình làm việc, kinh doanh và làm từ thiện dày đặc của nhà đầu tư huyền thoại Warren Buffett, bạn có thể nghĩ vị CEO của Berkshire Hathaway sẽ không có thời gian để chỉ dạy các thế hệ nhà đầu tư tiếp theo.

Thực tế không phải như vậy. Năm 2011, nhà hiền triết xứ Omaha đã giúp tạo ra loạt phim hoạt hình có tên Câu lạc bộ triệu phú bí mật (Secret Millionaires Club), với sự góp mặt của Warren Buffett trong vai trò người cố vấn cho một nhóm trẻ em giải quyết các bài học tài chính. Ông thậm chí đã lồng tiếng cho chính nhân vật của mình trong vài năm đầu tiên.

Bạn có thể không có được sự nhạy bén về tài chính của nhà đầu tư huyền thoại này, nhưng nhiều năm qua, Warren Buffett đã đưa ra không ít lời khuyên khôn ngoan cho các bậc cha mẹ trong việc dạy trẻ về tiền bạc. Dưới đây là 6 mẹo bạn có thể thử áp dụng.

1. Đừng chờ con lớn mới dạy con về tiền

Khi Buffett nói hãy bắt đầu dạy con các kỹ năng tài chính từ sớm, ông dùng từ “sớm” theo đúng nghĩa đen.

“Nhiều cha mẹ đợi cho con họ ở tuổi thiếu niên mới bắt đầu nói về việc quản lý tiền bạc. Như vậy là quá muộn. Chúng ta có thể hướng dẫn trẻ từ khi chúng ở lứa tuổi mầm non", tỷ phú Buffett chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với CNBC.

Vậy, làm thế nào để dạy kiến thức về tài chính cho một đứa trẻ 3 tuổi? Hãy quên thị trường chứng khoán đi và bắt đầu với câu chuyện kinh điển: tiền không mọc trên cây.

Bạn có thể giải thích cho trẻ nhỏ rằng việc chi tiêu không dễ dàng như việc chạm vào tấm thẻ đó ở bất cứ chỗ nào bạn đến. Chúng ta cần phải làm việc chăm chỉ để kiếm tiền, vì vậy không nên tiêu xài phung phí.

Warren Buffett nổi tiếng với nhiều bài học hữu ích về tiền bạc. Ảnh: CNBC

2. Dạy trẻ về giá trị của tiết kiệm – kể cả 1 USD

Khi con bạn đã đủ lớn để hiểu, hãy dạy trẻ về giá trị của việc tiết kiệm.

Buffett không tốn thời gian để dạy bọn trẻ trong Câu lạc bộ triệu phú bí mật về lãi suất.

“Thường xuyên tiết kiệm, dù chỉ là một chút tiền nhỏ, cũng sẽ mang lại kết quả tốt,” ông nói. “Thay vì chi tiền mua một chai nước ngọt mà bạn không thực sự cần, hãy để tiền vào mục tiết kiệm và nhờ có lãi suất, nó sẽ giúp bạn có nhiều tiền hơn".

Nhưng lý thuyết chỉ là lý thuyết. Con cái bạn cần có kinh nghiệm thực tế để trở thành người biết tiết kiệm. Bạn có thể tạo tài khoản tiết kiệm và thẻ ghi nợ độc lập cho con mình.

Một số ứng dụng đặc biệt còn cho phép bạn giao việc nhà, thiết lập các khoản tiền gửi tự động cho khoản tiền tiêu vặt và thậm chí là tiền lãi từ các khoản tiền gửi mà bố mẹ cung cấp. Lũ trẻ có thể biết chúng đang kiếm được bao nhiêu và tiết kiệm được bao nhiêu. Và đừng lo lắng, bởi bạn hoàn toàn có thể kiểm soát số tiền và địa điểm mà bọn trẻ có thể dùng thẻ để chi tiêu.

3. Hãy trở thành hình mẫu cho con

Con bạn sẽ học theo một số thói quen – cả tốt và xấu - của bạn. Tỷ phú Buffett luôn cảm ơn cha mình vì đã chỉ cho ông cách xây dựng những thói quen đúng đắn.

“Cha là người truyền cảm hứng lớn nhất của tôi", Warren Buffett cho hay. “Ông là anh hùng của tôi khi tôi còn là một đứa trẻ 6 tuổi, và tới tận giờ ông vẫn luôn là một anh hùng như vậy. Ông là nguồn cảm hứng của tôi ở tất cả mọi mặt trong cuộc sống. Điều tôi học được từ ông ngay từ khi còn nhỏ là sớm có những thói quen đúng đắn".

Vậy, làm thế nào để trở thành một anh hùng trong mắt của con trẻ? Hãy truyền cảm hứng cho con mình bằng cách đưa ra các quyết định tài chính thông minh. Điều này không có nghĩa là bạn cần phải là một nhà đầu tư lão luyện, nhưng ít nhất hãy cho con bạn thấy bạn biết cách xử lý gọn gàng vấn đề tài chính của gia đình.

Trước hết, hãy loại bỏ những khoản nợ rắc rối mà bạn đã vướng phải. Nếu đó là những khoản vay có lãi suất – ví dụ nợ thẻ tín dụng – hãy xem xét về một khoản vay hợp nhất để gộp tất cả các khoản nợ đó thành một khoản nợ duy nhất với mức lãi suất thấp hơn nhiều.

Bạn có thể tìm thấy nhiều dịch vụ trực tuyến miễn phí cho phép bạn so sánh lãi suất từ các ngân hàng khác nhau để từ đó tìm được nơi cung cấp khoản vay tốt nhất.

4. Phân biệt giữa mong muốn và nhu cầu

Bài học đầu đời cho mọi đứa trẻ: chúng ta không thể có tất cả những gì mình muốn.

Trước khi bọn trẻ có thể quản lý tiền của mình một cách có trách nhiệm, bạn cần dạy chúng rằng có sự khác biệt đáng kể giữa mong muốn và nhu cầu.

Trong một cuộc phỏng vấn với CNBC, Buffet gợi ý rằng hãy để con bạn lập danh sách 5 hoặc 10 thứ chúng muốn mua. Sau đó, xem xét từng mục với chúng và đánh dấu xem đó là nhu cầu hay mong muốn và giải thích lý do.

Khi bạn mua sắm theo nhu cầu - hoặc thỉnh thoảng, theo mong muốn - hãy cho con bạn thấy chúng cũng có thể đưa ra những quyết định có ý nghĩa trong giai đoạn đó. Ví dụ, không phải mọi cửa hàng đều có giá giống nhau. Với các tiện ích internet miễn phí, bạn có thể lập tức quét và so sánh tìm ra mức giá sản phẩm tốt hơn khi mua sắm trên Amazon, Target...

5. Không ngừng học tập

Bạn không có câu trả lời cho mọi vấn đề? Đó là điều bình thường. Những người thành công không bao giờ ngừng học hỏi.

“Theo đổi mục tiêu suốt đời là học hỏi và giáo dục bản thân là điều quan trọng với tất cả mỗi người”, đó là một trong những khuyên của tỷ phú Buffett trong một phần của Câu lạc bộ triệu phú bí mật.

Đó là lời khuyên hữu ích cho các bậc cha mẹ và thậm chí là cho những người mới bắt đầu hành trình giáo dục của mình.

“Có một điều tôi luôn luôn nói, đó là hãy học cách học tập,” Buffett, người nổi tiếng là luôn đọc khá nhiều sách báo mỗi ngày, cho biết. “Đừng ngại tiếp tục học hỏi bằng cách tham gia một lớp học hoặc đọc về các phát minh và công nghệ mới”.

Bắt đầu bằng cách khuyến khích con bạn theo đuổi sở thích của chúng. Đó có thể là một chương trình sau giờ học hoặc đọc thêm một số tài liệu tham khảo. Tinh thần đam mê, cống hiến đó sẽ hữu ích với chúng trong mọi lĩnh vực của cuộc sống, kể cả tài chính.

6. Thúc đẩy đam mê kinh doanh

Buffett không mất quá nhiều thời gian để bắt đầu trau dồi kỹ năng kinh doanh của mình.

Rất lâu trước khi gây dựng Berkshire Hathaway, câu bé Warren Buffett 6 tuổi đã kiếm được những xu đầu tiên bằng việc bán kẹo cao su trong khu phố. Nhìn thấy cơ hội để có lợi nhuận tốt hơn, Buffett đã nghĩ ra cách mua nguyên lốc 6 lon Cocacola với giá 25 xu và bán lẻ từng lon một với giá 5 xu mỗi lon.

Các con của bạn khi lớn lên có thể không lãnh đạo một tập đoàn đa quốc gia, nhưng việc khuyến khích chúng nhìn thấy cơ hội kiếm tiền sẽ rất hữu ích trên con đường phát triển của chúng. Ngay cả một quầy bán nước chanh cũng sẽ dạy bọn trẻ các bài học như giải quyết vấn đề, thiết lập mục tiêu và kỹ năng bán hàng.

Bạn cũng có thể xem xét tích lũy khoản tiền vốn cho các hoạt động kinh doanh trong tương lai của con mình bằng ứng dụng đầu tư tự động. Một số ứng dụng thậm chí còn thu thập tiền lẻ còn lại từ tất cả các khoản mua sắm nhỏ mà bạn thực hiện hàng ngày và đưa vào tài khoản đầu tư cho con bạn.

Sau đó, khi con bạn trưởng thành, chúng có thể tiếp quản tài khoản và ứng dụng những bài học bạn đã dạy để khiến tài khoản tiếp tục sinh lời.

Khi bọn trẻ ở độ tuổi thanh thiếu niên, bạn cũng có thể cân nhắc về việc mở một danh mục đầu tư chung. Một số công ty môi giới trực tuyến thậm chí còn cung cấp cho người dùng mới một mã cổ phiếu miễn phí khi khách hàng đăng ký. Điều này sẽ trở thành một nền tảng hoàn hảo cho danh mục đầu tư ban đầu của con bạn.

Đỗ Hiền