Đại diện VKS tranh luận đối đáp ý kiến các luật sư và bị cáo - Ảnh: QUANG ĐỊNH

Mở đầu phần đối đáp, đại diện VKS khẳng định đã lắng nghe toàn bộ ý kiến bào chữa của các luật sư và các bị cáo. 

Nhà nước có quyền chủ sở hữu

Một trong các vấn đề luật sư nêu ra là Tổng công ty Cửu Long chuyển giao quyền thu phí cho Công ty Yên Khánh thì số tiền thu phí thuộc sở hữu của Công ty Yên Khánh hay tài sản Nhà nước?

Tranh luận đối đáp, VKS cho rằng theo quy định tại các Điều 197, 198 Bộ luật dân sự 2005, tài sản công - trong đó có kết cấu hạ tầng giao thông - là tài sản Nhà nước, do Nhà nước làm chủ sở hữu. 

Các khoản thu phí từ công trình này là nguồn thu ngân sách Nhà nước. Nhà nước có quyền chủ sở hữu đối với doanh thu cho dù đã chuyển giao cho Công ty Yên Khánh quyền thu phí trong thời hạn 5 năm từ 1-1-2014 đến 1-1-2019.

Hợp đồng bán quyền thu phí giữa Tổng công ty Cửu Long và Công ty Yên Khánh không bao gồm việc chuyển giao quyền sở hữu Nhà nước. Công ty Yên Khánh chỉ có nghĩa vụ tổ chức thu phí theo đúng quy định.

Về hành vi chiếm đoạt của bị cáo Đinh Ngọc Hệ

VKS cho rằng bị cáo Đinh Ngọc Hệ đã có hàng loạt hành vi gian dối ngay từ đầu, trong đó có thủ đoạn sử dụng công nghệ cao để chiếm đoạt tài sản Nhà nước.

Ông Đinh Ngọc Hệ cho rằng mình không chiếm đoạt 725 tỉ đồng - Ảnh: QUANG ĐỊNH

VKS cho rằng việc luật sư bào chữa cho bị cáo Hệ cho rằng hợp đồng giữa Tổng công ty Cửu Long và Công ty Yên Khánh là hợp đồng đúng quy định, đã được thanh toán, lời ăn lỗ chịu là nhầm lẫn về khái niệm, và không có căn cứ.

Công ty Yên Khánh không đủ năng lực tài chính, không đủ điều kiện để tham gia đấu thầu, đã làm giả hồ sơ để được tham gia đấu thầu.

"Bị cáo Hệ đã có hành vi gian dối ngay từ đầu, nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản. Sau khi trúng đấu giá, Hệ đã cùng đồng phạm đã sử dụng công nghệ cao nhằm làm giảm doanh thu thực tế" -  VKS nêu.

Theo đó, trong hợp đồng chuyển giao quyền thu phí, công ty Yên Khánh không được can thiệp vào hệ thống quản lý thu phí, và phải báo cáo hoạt động cho Bộ Giao thông vận tải, nhưng Hệ và đồng phạm đã sử dụng các phần mềm để chiếm đoạt tài sản.

Thông qua diễn biến tại phiên tòa, VKS khẳng định có đủ căn cứ xác định Công ty Yên Khánh là của bị cáo Đinh Ngọc Hệ. Bị cáo đã chỉ đạo cấp dưới thực hiện những hành vi phạm tội, vì vậy,  phải chịu trách nhiệm chính trong nhóm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Ông Đinh La Thăng có vai  trò gì trong vụ án?

Về vấn đề này, VKS cho rằng trong hồ sơ có rất nhiều tài liệu chứng minh ông Đinh La Thăng biết rõ quá trình thực hiện đề án mua bán quyền thu phí, có mối quan hệ giữa hành vi cố ý làm trái của nhóm ông Đinh La Thăng, Nguyễn Hồng Trường và các bị cáo tại Bộ Giao thông vận tải với hành vi chiếm đoạt tài sản của Đinh Ngọc Hệ. Từ hành vi của ông Thăng và các bị cáo này, Đinh Ngọc Hệ có thể chiếm đoạt được tài sản Nhà nước.

Ông Đinh La Thăng tại tòa - Ảnh: QUANG ĐỊNH

VKS dẫn chứng một loạt bút lục, lời khai của các bị cáo và người liên quan để chứng minh mối quan hệ giữa ông Thăng và ông Hệ.

Cụ thể, ông Thăng có những lời khai có luật sư tham dự, thừa nhận mối quan hệ này, như ông Thăng biết ông Hệ vào năm 2012 - 2013. Ông Hệ đến Bộ Giao thông vận tải gặp ông Thăng. Ông Thăng biết ông Hệ là sĩ quan quân đội, ở Bộ Quốc phòng, nên thường gọi điện nói chuyện.

VKS cũng dẫn chứng nhiều lời khai khác, trong đó có 2 lời khai từ thư ký của ông Thăng là ông Nguyễn Tấn Bình, bà Bùi Thanh Nga phản ánh thường gặp ông Hệ trong phòng làm việc của ông Đinh La Thăng, được ông Thăng giới thiệu rằng ông Hệ là người quen thân của bác Đ.Q (ở Bộ Quốc phòng). 

Ông Nguyễn Hồng Trường (thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải) cũng có lời khai về mối quan hệ này. Riêng ông Dương Tuấn Minh (Tổng giám đốc Tổng công ty Cửu Long) đã có 7 lời khai, 3 bản tường trình về việc ông Thăng giới thiệu ông Hệ đến gặp ông Minh để làm việc về dự án đường cao tốc TP.HCM - Trung Lương.

Tại tòa, ông Thăng chỉ khai ký 1 văn bản trình Thủ tướng, 1 văn bản thành lập Hội đồng đấu giá, 1 bút phê vào tờ trình của Thứ trưởng Nguyễn Văn Thể. Tuy nhiên, trong hồ sơ có tài liệu chứng minh ông Thăng biết rõ quá trình thực hiện đề án.

Cụ thể, trong  giai đoạn xây dựng đề án có nhiều văn bản về dự án được gửi cho bộ trưởng để báo cáo. Trong giai đoạn chuyển giao quyền thu phí, có 11 văn bản mà nơi nhận là Bộ trưởng Đinh La Thăng. 

Giai đoạn Công ty Yên Khánh vi phạm hợp đồng, ông Thăng nhận được văn bản do các ông Dương Tuấn Minh, Nguyễn Hồng Trường, Nguyễn Văn Thể ký gửi, trong đó có 1 tờ trình ông Thể gửi xin ý kiến ông Thăng về việc chấm dứt hợp đồng trước hạn với Công ty Yên Khánh.

Do đó, VKS khẳng định đã truy tố và kết luận ông Đinh La Thăng về tội vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát lãng phí và phải chịu trách nhiệm chính là có cơ sở.

Đề nghị ông Đinh La Thăng 10 đến 11 năm tù dù không nhận tội

TTO - Sau một tuần xét xử, sáng 18-12, VKSND TP.HCM đã luận tội bị cáo Đinh La Thăng, Nguyễn Hồng Trường và 18 bị cáo khác trong vụ án gây thiệt hại 725 tỉ đồng cho Bộ GTVT.