Đối đáp lại luận điểm bào chữa của các luật sư trong vụ án tiêu cực gây thất thoát hơn 725 tỉ đồng ở cao tốc TPHCM – Trung Lương, đại diện Viện kiểm sát (VKS) một lần nữa khẳng định số tiền này là tài sản của Nhà nước.

Hơn 725 tỉ đồng của ai?

Chiều tối 19.12, phiên tòa xét xử bị cáo Đinh La Thăng, Nguyễn Hồng Trường (cựu lãnh đạo Bộ GTVT) cùng Đinh Ngọc Hệ (nguyên Phó Tổng Giám đốc Tổng công ty Cửu Long) và đồng phạm trong vụ án tiêu cực tại cao tốc TPHCM – Trung Lương bước sang phần đối đáp của đại diện VKS.

Trước đó, trong phần bào chữa cho Đinh Ngọc Hệ và đồng phạm, một số luật sư đã nêu quan điểm cho rằng số tiền hơn 725 tỉ đồng bản chất thuộc về công ty Yên Khánh của Hệ. Nên việc cáo trạng quy kết Hệ chiếm đoạt số tiền 725 tỉ là không có căn cứ vì Hệ không thể tự chiếm đoạt tiền của mình.

Trong phần đối đáp, đại diện VKS đã phản bác luận điểm này.

Theo đại diện VKS cho biết, dự án đường cao tốc TPHCM - Trung Lương được hình thành từ nguồn vốn Ngân sách Nhà nước, do vậy việc bán quyền thu phí là bán tài sản của Nhà nước và số tiền thu được từ việc bán quyền thu phí là tài sản Nhà nước. Bộ GTVT được Thủ tướng Chính phủ giao là đơn vị chủ trì xây dựng Đề án bản quyền thu phí, thực hiện việc chuyển giao quyền thu phí để hoàn trả ngân sách Nhà nước kinh phí đã đầu tư cho dự án.

VKS khẳng định sau khi Tổng công ty Cửu Long (Bộ GTVT) – được thay mặt Bộ GTVT ký kết với công ty Yên Khánh và bàn giao quyền khai thác thu phí cao tốc TPHCM – Trung Lương trong thời gian 5 năm (kể từ 0h 1.1.2014 đến 0h 1.1.2019) thì quyền sở hữu với quyền thu phí cao tốc này vẫn thuộc về nhà nước.

Theo đó, VKS trích dẫn một số điều luật để chứng minh quyền chủ sở hữu của Nhà nước đối với quyền khai thác, thu phí đường bộ 5 năm khi chuyển giao cho công ty Yên Khánh...

“…Tại khoản 1, điều 5, Thông tư số 14 ngày 7.12.2012 của Bộ Tài chính ghi rõ: Phí sử dụng đường bộ, đường ô tô cao tốc TPHCM – Trung Lương là khoản thu thuộc ngân sách nhà nước”- Đại diện VKS nêu.

Bên cạnh đó, đại diện VKS cũng cho biết, tại Thông tư số 05 ngày 9.2.2010 của Bộ GTVT có nêu: “Nhiệm vụ của đơn vị thu phí, đảm bảo đúng công tác quy định trong quản lý thu, chi và báo cáo kế toán, quyết toán phí…. Cấm gian lận phí sử dụng đường bộ, biển thủ tiền phí hoặc thông đồng trong hoạt động thu phí gây thất thoát tiền phí”.

Từ đây, đại diện VKS xác định, hoạt động thu phí trong 5 năm có được tại 4 trạm thu phí trên đường cao tốc TPHCM – Trung Lương do Công ty Yên Khánh khai thác, tổ chức thu phí đường bộ là một nguồn thu ngân sách nhà nước.

Đinh Ngọc Hệ và đồng phạm gian dối để chiếm đoạt tài sản

Đồng thời, đại diện VKS cũng cho rằng chủ sở hữu nguồn thu từ hoạt động thu phí là nhà nước. Nhà nước nắm giữ tài sản của mình thông qua công cụ để quản lý hoạt động thu phí là phần mềm Tiên Phong do Bộ VHTT&DL cấp giấp chứng nhận đăng ký quyền tác giả và được Tổng công ty Cửu Long (Bộ GTVT) quản lý trước khi bàn giao cho công ty Yên Khánh.

Đại diện VKS cũng cho biết, trong việc xác định giá chuyển giao quyền thu phí cao tốc TPHCM – Trung Lương, khi xây dựng giá bán, nhà nước đã tính toán, xác định giá trị thực của quyền thu phí trong 5 năm là hơn 2623 tỉ đồng. Trong đó, chi phí tổ chức thu là hơn 173 tỉ đồng, thuế VAT là hơn 4 tỉ đồng, lãi bỏ vốn của đơn vị trúng thầu chuyển giao quyền thu phí là hơn 450 tỉ đồng, số phí còn lại để hoàn vốn từ giá trị chuyển giao là hơn 2004 tỉ đồng.

“Từ phương thức xây dựng đơn giá bán quyền thu phí nêu trên, thực tế công ty Yên Khánh của Đinh Ngọc Hệ chỉ phải thanh toán hơn 2004 tỉ đồng để được nhận chuyển giao quyền thu phí. Và nhà nước cũng tính toán trong thời hạn 5 năm, công ty Yên Khánh cũng đã được hưởng quyền lợi đối với 2 khoản bao gồm: Chi phí tổ chức thu và lãi bỏ vốn của đơn vị trúng thầu với tổng số tiền là hơn 623 tỉ đồng”- Đại diện VKS lý giải.

Do đó, khẳng định hợp đồng mua bán quyền thu phí cao tốc TPHCM – Trung Lương không bao gồm chuyển quyền sở hữu tài sản của nhà nước và đương nhiên công ty Yên Khánh không thể trở thành chủ sở hữu mà chỉ có nghĩa vụ tổ chức thu phí theo đúng quy định của nhà nước được quy định tại khoản 2, điều 11 của Hợp đồng.

Cũng theo VKS, trong cáo trạng đã nêu rất rõ, liên quan đến số tiền hơn 725 tỉ đồng, từ việc can thiệp, giới thiệu của bị cáo Đinh La Thăng mới dẫn đến việc Đinh Ngọc Hệ tiếp cận và thực hiện một loạt các hành vi gian dối ngay từ đầu khi lập hồ sơ năng lực tài chính giả nhằm đủ điều kiện để dự và trúng đấu giá.

Sau khi trúng đấu giá, tiến hành nhận bàn giao tài sản nhà nước từ Tổng công ty Cửu Long, Đinh Ngọc Hệ và đồng phạm liên tục thực hiện các hành vi gian dối, trong đó có thủ đoạn tinh vi là sử dụng công nghệ cao nhằm can thiệp, tác động vào công cụ quản lý của nhà nước (Phần mềm Tiên Phong) tại 4 trạm thu phí trong 5 năm.

“Đinh Ngọc Hệ và đồng phạm đã che giấu và tiến hành can thiệp, xâm nhập nhằm trốn tránh sự quản lý, thanh tra của cơ quan chức năng, đồng thời che giấu hoàn toàn số tiền 725 tỉ đồng mà nội dung truy tố của VKS đã xác định. Đây là việc chiếm đoạt tài sản thông qua hành vi gian dối. Đồng thời, nhà nước bị thất thoát khoản tiền này, bởi lẽ nếu không chuyển giao cho công ty Yên Khánh mà Tổng công ty Cửu Long (bộ GTVT) tiến hành khai thác thu phí trong thời gian 5 năm thì nhà nước tiếp tục thu được số tiền 725 tỉ đồng”- Đại diện VKS trình bày.

Từ những phân tích này, đại diện VKS một lần nữa tái khẳng định số tiền hơn 725 tỉ đồng là tài sản của nhà nước. Đây chính là số tiền mà Đinh Ngọc Hệ và đồng phạm có được nhờ hành vi vi phạm trong vụ án.