Tổng thống Trump thông qua đạo luật cho phép hủy niêm yết cổ phiếu các công ty Trung Quốc

Khánh Lan

(TBKTSG Online) – Hôm 18-12, Tổng thống Mỹ Donald Trump ký thông qua Đạo luật về trách nhiệm giải trình các công ty cổ phần nước ngoài, cho phép hủy niêm yết các cổ phiếu của các công ty Trung Quốc khỏi các sàn giao dịch chứng khoán ở Mỹ nếu họ không tuân thủ các quy định giám sát kiểm toán của Mỹ trong vòng ba năm tới.

Đạo luật về trách nhiệm giải trình các công ty cổ phần nước ngoài của Mỹ yêu cầu các công ty nước ngoài cho phép Ủy ban Giám sát kế toán công ty đại chúng (PCAOB) thẩm tra báo cáo kiểm toán tài chính của họ. Nếu không tuân thủ yêu cầu này trong ba năm liên tiếp, họ sẽ bị hủy niêm yết cổ phiếu tại Mỹ. Ảnh: Jone Days

Các công ty Trung Quốc đối mặt nguy cơ bị hủy niêm yết tại Mỹ

Theo hãng tin Bloomberg, về danh nghĩa, đạo luật trên có thể áp dụng cho bất cứ công ty nước ngoài nào có cổ phiếu niêm yết tại Mỹ nhưng các nghị sĩ bảo trợ cho đạo luật cho biết nó chủ yếu nhắm vào các công ty Trung Quốc.
“Chính sách của Mỹ đang cho phép Trung Quốc phớt lờ các luật chơi mà các công ty Mỹ phải tuân thủ và điều đó rất nguy hiểm” ,Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, John Kennedy, người bảo trợ chính cho đạo luật, nói trong một tuyên bố.

Quy định thanh tra này được PCAOB ban hành sau vụ bê bối kiểm toán của Công ty năng lượng Enron vào năm 2001, khiến công ty này phải phá sản. Mục đích là để ngăn chặn các gian lận trong kiểm toán có thể gây thiệt hại cho các cổ đông.

Ngoài quy định yêu cầu các công ty nước ngoài cho phép kiểm toán viên của Mỹ thẩm tra báo cáo kiểm toán tài chính của họ, Đạo luật về trách nhiệm giải trình các công ty cổ phần nước ngoài còn đòi hỏi họ phải tiết lộ liệu họ có chịu sự kiểm soát của chính phủ của họ hay không bằng cách công bố tỷ lệ cổ phần mà nhà nước đang nắm giữ.

Đạo luật trên nhận được sự ủng hộ của phe Cộng hòa lẫn phe Dân chủ tại Hạ viện Mỹ hồi đầu tháng này sau khi dễ dàng được thông qua tại Thượng viện Mỹ hồi tháng 5.

Phản ứng sau khi Hạ viện Mỹ thông qua đạo luật, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Hoa Xuân Oánh, nhấn mạnh Trung Quốc phản đối chính trị hóa các quy định quản lý chứng khoán và kêu gọi Mỹ hợp tác để bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư.

“Đạo luật này sẽ làm tổn hại niềm tin của giới đầu tư toàn cấu tại các thị trường vốn của Mỹ, làm suy yếu vị thế toàn cầu của các thị trường vốn của Mỹ cũng như gây tổn thương cho các lợi ích của Mỹ”, bà nói.

Thượng nghị sĩ đảng Dân chủ, Chris Van Hollen, một người bảo trợ khác của đạo luật này, nói rằng biện pháp hủy niêm yết cổ phiếu sẽ bảo vệ cho cổ đông, những người bị lừa tiền sau khi đầu tư vào những công ty Trung Quốc không tuân thủ các chuẩn mực giống như các công ty đại chúng khác đang niêm yết trên các sàn chứng khoán Mỹ.

Việc triển khai đao luật mới sẽ phụ thuộc lớn vào Ủy ban Sàn giao dịch và chứng khoán Mỹ (SEC). Cơ quan này này đang gấp rút soạn thảo những quy định cụ thể để thực thi đạo luật này.

Chưa rõ Trung Quốc sẽ phản ứng ra sao

Trong nhiều năm qua, các công ty Trung Quốc đã sử dụng các thị trường vốn và tài chính của Mỹ  như là công cụ huy động vốn quan trọng để thúc đẩy công việc kinh doanh của họ. Theo báo cáo của Ủy ban Đánh giá An ninh và Kinh tế Mỹ-Trung (Mỹ), tính đến ngày 2-10, tổng vốn hóa của các công ty Trung Quốc đang niêm yết trên các sàn chứng khoán lớn ở Mỹ đạt 2.200 tỉ đô la Mỹ.

Dù đạo luật sẽ được thực hiện theo từng giai đoạn với các biện pháp xử phạt chỉ được áp đặt sau ba năm liên tiếp không tuân thủ, điều này có thể gây tổn hại thực sự cho các công ty Trung Quốc không đáp ứng tiêu chuẩn kiểm toán của Mỹ.

Từ lâu, Tổng thống Trump chỉ trích Trung Quốc về các thực hành thương mại bất công của nước này và đã áp thuế phạt nhằm vào hàng trăm tỉ đô la hàng hóa Trung Quốc bán sang Mỹ mỗi năm.

Nhưng cường độ chỉ trích của ông nhằm vào Trung Quốc trở nên mạnh mẽ trong năm nay khi ông đỗ lỗi Bắc Kinh che giấu thông tin ban đầu, khiến dịch Covid-19 lây lan toàn cầu.

Thất bại trong nỗ lực ứng phó dịch Covid-19 cũng là một trong những nguyên nhân lớn khiến ông để thua ứng cử viên Bin Laden trong cuộc bầu cử tổng thống vừa qua.

“Đạo luật này là sự tiếp tục của một xu hướng đã kéo dài vài năm nay nhưng giờ đây, mạnh mẽ hơn và khẩn cấp hơn khi Tổng thống Trump sắp rời nhiệm sở”, Yun Sun, Giám đốc Chương trình Trung Quốc ở Trung tâm Stimson, một tổ chức tư vấn chính sách ở Washington, nói.

Tuy nhiên, bà không nghĩ rằng Trung Quốc sẽ xem đạo luật là điều không thể đảo ngược và tương lai của nó sẽ phụ thuộc vào ông Joe Biden, người sẽ trở thành tổng thống Mỹ vào ngày 20-1 sau khi Quốc hội Mỹ thông qua kết quả kiểm phiếu của đại cử tri đoàn ngày 6-1.

Andrew Karolyi, giáo sư chuyên ngành tài chính ở Đại học Cornell (Mỹ) cho biết rất khó để dự báo Trung Quốc sẽ phản ứng như thế nào trước đạo luật mới.

Ông nghiêng về kịch bản lạc quan, trong đó, các công ty Trung Quốc sẽ bắt đầu tiết lộ bản chất của mối quan hệ của họ với các cơ quan chính phủ Trung Quốc để bảo đảm cổ phiếu của họ được tiếp tục niêm yết Mỹ. Ông nói thêm rằng có khả năng một ban thanh tra chung giữa các kiểm toán viên Trung Quốc và Mỹ sẽ được thành lập để phá vỡ thế bế tắc.

Hồi đầu năm nay, các quan chức của Ủy ban Quản lý chứng khoán Trung Quốc, nói rằng họ sẵn sàng cho phép Mỹ thanh tra báo cáo kiểm toán của các công ty Trung Quốc trong một số trường hợp nhất định.

Andrew Karolyi cho biết kịch bản xấu là các công ty Trung Quốc có mối liên hệ với chính phủ Trung Quốc sẽ tìm cách hủy niêm yết cổ phiếu ở Mỹ để chuyển sang niêm yết ở các sàn giao dịch chứng khoán tại Hồng Kông, Singapore, London hay những nơi khác.

Theo Bloomberg, South China Morning Post