Ngày 20-12, Viện Ngôn ngữ học (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) đã tổ chức hội thảo khoa học quốc tế Ngôn ngữ học Việt Nam trong bối cảnh ngôn ngữ học thế giới và khu vực.
Ban tổ chức cho hay, hội thảo đã nhận được gần 190 báo cáo toàn văn của các nhà nghiên cứu trong và ngoài nước, tập trung nhấn mạnh các vấn đề như: Xác lập cơ sở lý thuyết cho việc biên soạn cuốn sách Cú pháp tiếng Việt mới, hướng đến biên soạn Ngữ pháp tiếng Việt có tầm tham chiếu quốc gia; từ vựng Proto Nam Á và Proto Vietic trong tiếng Việt, như là chứng cứ quan trọng để khảo sát lịch sử tiếng Việt, lịch sử của tiếp xúc ngôn ngữ ở khu vực.
Đặc biệt, nghiên cứu giao diện ngôn ngữ học và khoa học máy tính của thời đại công nghệ 4.0, về việc xây dựng từ vựng tiếng Việt cốt lõi cho học viên nước ngoài.
Báo cáo đề dẫn hội thảo đã chỉ ra, ngôn ngữ học mở rộng ranh giới, bao quát mọi phạm vi đời sống xã hội, từ những vấn đề cổ xưa như các biện pháp tu từ đến những vấn đề hiện nay của khoa học trí tuệ nhân tạo, đến khoa học hình sự và bệnh học ngôn ngữ.
Các đại biểu trình bày tham luận tại hội thảo. Ảnh V.T
Ngôn ngữ học thế giới, ngôn ngữ học khu vực và ngôn ngữ học Việt Nam cũng được “vẽ lại bản đồ” theo xu hướng như vậy, đặc biệt có sự ra đời và phát triển nhanh chóng của những hướng nghiên cứu liên ngành, mà ngôn ngữ học máy tính, ngôn ngữ học văn hóa hay ngôn ngữ học nhân học, ngôn ngữ học tri nhận, ngôn ngữ học lâm sàng… là những ví dụ tiêu biểu.
GS.TS Nguyễn Văn Hiệp, Viện trưởng Viện Ngôn ngữ học khẳng định, bên cạnh những nghiên cứu thuộc về các trào lưu nổi trội, đã có những bước phát triển mới như lý thuyết đánh giá, cách tiếp cận dị thanh và ngữ nghĩa học diễn ngôn, vốn phát triển từ ngôn ngữ học chức năng hệ thống.
Các báo cáo thuộc địa hạt ngôn ngữ học xã hội, ngôn ngữ học ứng dụng, ngôn ngữ học văn hóa cũng bao quát nhiều vấn đề hơn, tức có sự phát triển cả về chiều rộng lẫn chiều sâu.
"Khoa học sẽ không bao giờ có sự thống nhất dễ dàng, bởi một số vấn đề vẫn cần làm sáng tỏ, đó là vận dụng các lý thuyết mới của ngôn ngữ học hiện đại để tiếp tục phát hiện những đặc điểm của tiếng Việt, của các ngôn ngữ dân tộc thiểu số, qua đó góp phần làm phong phú kho tàng lý luận của ngôn ngữ học thế giới.”- GS.TS Nguyễn Văn Hiệp cho hay.
Hội thảo tập trung giới thiệu và thảo luận những thành tựu của ngôn ngữ học Việt Nam trong bối cảnh có những thay đổi nhanh chóng của ngôn ngữ học thế giới và khu vực.
Phiên toàn thể phản ánh những vấn đề đa dạng mà ngôn ngữ học phải giải quyết cả về lí thuyết lẫn thực tiễn.
Các báo cáo còn lại với nội dung phong phú được chia thành 5 tiểu ban, thảo luận về các vấn đề như: Ngôn ngữ học lí thuyết; Ngôn ngữ-Văn hoá; Ngôn ngữ học xã hội và liên ngành; Ngôn ngữ các dân tộc thiểu số, phương ngữ và lịch sử tiếng Việt và Ngôn ngữ học ứng dụng.
