Anh Brandon Smith không sở hữu chiếc xe điện sang trọng nào của Tesla. Tại thị trấn Milwaukee (bang Wisconsin) mà anh sống, muốn tìm được một chiếc xe Tesla cũng khó.

Thế nhưng vào tháng 6/2017, anh bỏ ra 10.000 USD tiền tiết kiệm để mua cổ phiếu Tesla. Đây cũng là lần đầu tiên anh đầu tư vào một công ty.

Sau đó, cứ mỗi tháng anh lại dành ra một phần tiền tiết kiệm để mua thêm cổ phiếu Tesla. Tổng cộng đến nay, anh Smith đã đổ khoảng 90.000 USD vào cổ phiếu xe điện đầy biến động này.

"Tôi chỉ là một nhà sản xuất video, tôi không có thu nhập hàng trăm nghìn USD. Tôi không biết gì về quyền chọn. Tôi chỉ mua và nắm giữ trong mấy năm qua, chưa bao giờ bán một cổ phiếu nào", anh Smith chia sẻ với Bloomberg.

Tính từ đầu năm 2020 đến kết phiên thứ Sáu tuần trước (18/12), giá cổ phiếu Tesla đã tăng 731%, khoản đầu tư của anh Smith vào Tesla hiện có giá trị trên 1 triệu USD và anh có thể tự gọi mình là Teslanaires (ghép từ hai từ là Tesla và milionaire – nghĩa là triệu phú).

Kể từ thứ Hai tuần này (21/12 theo giờ Mỹ), cổ phiếu Tesla sẽ gia nhập chỉ số danh giá S&P 500. Đây sẽ là một dấu mốc lớn cho tỷ phú Elon Musk – người làm CEO của Tesla từ năm 2008 đến nay.

Việc Tesla vào S&P 500 cũng là một ngày trọng đại với các nhà đầu tư nhỏ lẻ đã tìm đến Tesla vì sứ mệnh năng lượng sạch rồi vững tâm vượt qua vô vàn sóng gió: những năm tháng thua lỗ triền miên, sản lượng không đạt kế hoạch, những dòng tweet bất ngờ của Elon Musk và thậm chí là đợt thị trường sụp đổ vì đại dịch.

Những cổ đông kiên trì và bền bỉ nhất đã được đền đáp xứng đáng: Giá cổ phiếu Tesla tăng phi mã trong năm nay sau 5 quý liên tiếp có lãi và Phố Wall cũng nhận định rằng xu hướng chuyển dịch sang xe điện đang dần tăng tốc.

Từ mức hiện nay, cổ phiếu Tesla sẽ đi đâu về đâu là vấn đề được nhiều người tranh cãi. Các nhà đầu tư và chuyên gia phân tích thậm chí còn không thống nhất được nên định nghĩa Tesla là gì, một công ty xe hơi, một tập đoàn công nghệ hay là một đế chế về năng lượng sạch?

Phương pháp định giá của các thành viên thị trường cũng rất khác nhau. Ngân hàng đầu tư Goldman Sachs cho rằng một cổ phiếu Tesla có giá mục tiêu là 780 USD trong khi đại gia JPMorgan thì cho rằng 90 USD là hợp lý. Kết phiên thứ Sáu tuần trước (18/12), giá Tesla đang dừng ở 695 USD/cp.

Trên mạng internet có vô số các diễn đàn, kênh radio, YouTube phân tích về mọi khía cạnh hoạt động của Tesla, giúp các nhà đầu tư tha hồ tìm hiểu mà không cần phải đọc bất kì báo cáo phân tích nào.

Nhà đầu tư triệu phú Brandon Smith cho biết mỗi ngày anh dành ra khoảng 2-3 giờ đồng hồ để tìm hiểu về công ty xe điện này, thường bằng cách lượt qua các diễn đàn vào giờ nghỉ trưa.

Bản thân Tesla cũng rất trân trọng các nhà đầu tư nhỏ lẻ vì đây là lực lượng chính mua vào và thúc đẩy giá cổ phiếu công ty, trái ngược với những cổ phiếu tên tuổi khác như Apple hay Facebook.

Các cuộc họp công bố kết quả kinh doanh của Tesla thường xuyên lắng nghe và giải đáp câu hỏi từ đám đông nhà đầu tư nhỏ lẻ. Trong một cuộc họp vào tháng 5/2018, CEO Elon Musk đã chê những nhà phân tích của các ngân hàng lớn Phố Wall là chỉ toàn hỏi những câu khô khan, "buồn tẻ và ngu ngốc".

"Chúng tôi sẽ chuyển sang họp qua YouTube", Elon Musk nói và sau đó trả lời các câu hỏi của các nhà đầu tư cá nhân trẻ trong 23 phút.

Tháng 1/2020, vị CEO của Tesla phát biểu rằng các nhà đầu tư cá nhân có "những nhận thức sâu sắc và chính xác hơn" nhiều nhà đầu tư tổ chức và chuyên gia phân tích.

Ngày 31/8 năm nay, Tesla chia tách cổ phiếu theo tỷ lệ 5:1, tức là nhà đầu tư sở hữu 1 cổ phiếu Tesla sẽ được nhận thêm 4 cổ phiếu mới. Khi số cổ phiếu mới gấp 5 lần số cổ phiếu cũ thì giá trên mỗi cổ phiếu mới cũng giảm đi 5 lần, từ khoảng 2.500 USD/cp xuống còn khoảng 500 USD/cp. Hiện nay giá cổ phiếu Tesla đã lên gần mốc 700 USD.

Giá cổ phiếu thấp hơn sau chia tách giúp các nhà đầu tư nhỏ lẻ, ít vốn dễ dàng tiếp cận mua bán hơn, thanh khoản cổ phiếu sẽ được cải thiện. Vì thế, khi các cổ phiếu có giá cao thông báo chia tách, thị trường sẽ coi đây là tin tích cực và giá cổ phiếu sẽ tăng mặc dù tình hình tài chính của công ty hoàn toàn không đổi.

Trong thực tế, kể từ khi Tesla thông báo kế hoạch chia tách ngày 12/8 đến khi thực sự chia tách ngày 31/8, giá cổ phiếu này tăng 81%.

Bà Laura Goldman, 62 tuổi, cho rằng các nhà phân tích Phố Wall đã không đánh giá đúng sức hấp dẫn của Tesla đối với thế hệ trẻ đang đặc biệt quan tâm tới cuộc khủng hoảng khí hậu.

Theo Bloomberg, bản thân bà Goldman từng là một nhà môi giới cổ phiếu. Giống anh Smith, bà Laura cũng không sở hữu xe Tesla, thậm chí bà không có chiếc ô tô nào. Mùa thu năm 2010, bà mua 300 cổ phiếu Tesla đầu tiên sau khi công ty xe điện này IPO được vài tháng. Về sau, bà dần dần mua thêm khi có tiền nhàn rỗi.

Bà Goldman cho rằng trong suốt 10 năm qua khi bà tích lũy cổ phiếu Tesla để đón đầu làn sóng xe điện trong tương lai thì các đại gia truyền thống như General Motors hay Ford Motors chỉ đứng ngoài nhìn. "Tôi có nhiều người bạn là những đảng viên Cộng hòa giàu có. Khi những người bạn này bắt đầu mua xe Tesla, tôi biết là mình nên nắm chặt lấy cổ phiếu này".

Tính đến cuối tuần 18/12, giá trị số cổ phiếu Tesla mà bà nắm giữ đã vượt 1 triệu USD. 

Bà chỉ ra rằng CEO Elon Musk thường bị mô tả là điên rồ. Tuy nhiên theo bà Laura, Elon Musk điên theo kiểu luôn sẵn sàng vượt qua mọi giới hạn và đó là lí do giúp cho Tesla thành công.

Có những nhà đầu tư nắm giữ cả cổ phiếu lẫn xe điện Tesla.

Ông Basel Termanini, một bác sĩ 60 tuổi đang sống tại Pennsylvania, nhận chiếc Tesla Model S đầu tiên của mình vào dịp Giáng sinh năm 2012. Đến nay ông đã nhiều lần lên đời và hiện đang lái một chiếc Model Y. 

"So sánh việc lái một chiếc Tesla với lái một chiếc xe hơi thông thường cũng như là so sánh một chiếc TV màu và một chiếc đen trắng vậy", ông Termanini nói. "Một khi đã lái thử xe Tesla rồi thì bạn sẽ không muốn lái xe khác nữa".

Ông Termanini bắt đầu rót tiền vào cổ phiếu Tesla vài tháng sau khi công ty này IPO năm 2010, hiện nay giá trị khoản đầu tư của ông đã nảy nở lên thành 2,5 triệu USD.

Việc chỉ đầu tư vào một doanh nghiệp – đặc biệt là với một cổ phiếu thường xuyên biến động mạnh như Tesla – là quyết định hết sức rủi ro. Tuy nhiên sức hấp dẫn của ngành xe điện là khá rõ ràng.

"Xe điện là một trong những lĩnh vực chuyển đổi năng lượng mà các nhà đầu tư nhỏ lẻ có thể dễ dàng liên tưởng được", ông Colin McKerracher – Giám đốc phân tích giao thông của BloombergNEF nhận định. 

"Di chuyển là việc làm mang tính cá nhân gần gutrong khi các hoạt động có ích cho môi trường khác như loại bỏ cácbon khỏi nguồn cung điện lại khá xa lạ. Dù là dùng điện mặt trời hay nhiệt điện than thì động tác bật bóng đèn cũng vẫn như vậy. Trái lại, lái xe điện và xe chạy xăng lại khác hẳn nhau. Tôi sẽ không đánh giá thấp sự hưng phấn mà lĩnh vực xe điện tạo ra cho nhà đầu tư", ông McKerracher nói thêm.

Câu hỏi đặt ra cho nhà đầu tư lúc này là phải làm gì tiếp theo? Chia sẻ rủi ro sang các khoản đầu tư khác? Bán bớt để chốt lời? Hay vẫn cứ trung thành với Tesla và Elon Musk?

Bà Laura Goldman cho biết việc Tesla gia nhập S&P 500 nghĩa là cổ phiếu này sẽ xuất hiện nhiều hơn trong các danh mục quỹ tương hỗ và nhà đầu tư tổ chức, do vậy bà sẽ theo dõi chặt chẽ diễn biến cổ phiếu này. "Sự biến động và cuồng loạn của Tesla là một trong những lý do khiến việc đầu tư vào cổ phiếu này thực sự thú vị. Tôi thích nằm trong nhóm đi ngược xu thế cũ và không thích ở trong một chỉ số lâu đời như S&P 500".

Anh Brandon Smith chưa có ý định chốt lời Tesla, tuy nhiên anh cũng đang xem xét đến việc xây hoặc mua một căn nhà cho riêng mình. Hiện nay anh đang ở cùng anh trai và ông nội ở bang Wisconsin. Anh vẫn lạc quan về triển vọng cổ phiếu Tesla và tin tưởng rằng giá sẽ tiếp tục tăng.

"Tin tức quan trọng tiếp theo là doanh số xe bàn giao trong quý IV, tôi nghĩ Tesla có thể bán được 500.000 chiếc trong năm nay. Sau đó là tin về cơ sở sản xuất pin ở Texas và mẫu xe bán tải Cybertruck – loại xe thậm chí không cần sơn. Đó là còn chưa kể đến mảng năng lượng của công ty này. Tôi nghĩ mọi người không nhận thức được đầy đủ tham vọng của Tesla".

Nhiều nhà phân tích có quan điểm trái ngược với anh Smith. Chiều 18/12, công ty nghiên cứu đầu tư độc lập CFRA hạ mức xếp hạng cổ phiếu Tesla từ "Mua mạnh" xuống "Nắm giữ" vì đa phần các nhân tố hỗ trợ đã được phản ánh vào giá.

"Từ phiên đầu tuần 21/12 cổ phiếu Tesla sẽ được thêm vào S&P 500, sự hỗ trợ từ việc các quỹ chỉ số ồ ạt mua vào đã sụt bớt nên chúng tôi hạ mức khuyến nghị xuống Nắm giữ", CFRA nhận định.