Tháo gỡ khó khăn, ách tắc về cơ chế chính sách
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc khẳng định, thể chế pháp luật và thực thi pháp luật là nền tảng quan trọng để xây dựng đất nước trên tinh thần kỷ cương phép nước, phát huy dân chủ, phát triển đất nước có kỷ luật, kỷ cương. Thủ tướng Chính phủ đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng của ngành Tư pháp: “Chính phủ ta trong bất kỳ điều kiện nào cũng nhận thức rõ vai trò quan trọng của ngành Tư pháp”. Ngành Tư pháp không trực tiếp làm ra của cải vật chất, nhưng là nền tảng để tháo gỡ những vấn đề đặt ra trong phát triển đất nước.
Nhắc đến bối cảnh chung của đất nước những năm qua và trong năm 2020, Thủ tướng nhấn mạnh, đất nước Việt Nam gặp vô cùng khó khăn, thiên tai, bão lụt, vừa qua bão trùng bão, lũ trùng lũ, nhất là dịch bệnh covid toàn cầu. Nhưng đất nước chúng ta vẫn phát triển trên tinh thần “Mục tiêu kép” là vừa phòng chống dịch vừa sản xuất kinh doanh, trong đó, ngành Tư pháp đã tham mưu cho Chính phủ tháo gỡ khó khăn, ách tắc về cơ chế chính sách cần thiết để phát triển đất nước.
Không những thế, Thủ tướng cũng khẳng định Bộ, ngành Tư pháp nói chung, các đồng chí Bộ trưởng, Thứ trưởng đã có nhiều đóng góp để tháo gỡ khó khăn trong tình trạng khẩn cấp, tiền khẩn cấp, nhất là trong việc phòng chống, ngăn chặn dịch bệnh covid19 không lây lan rộng ở nước ta giai đoạn 1, khoanh vùng dập dịch thần tốc và thần tốc hơn nữa trong giai đoạn 2. Trong giai đoạn vừa qua, Chính phủ đã tập trung quyết liệt từ mệnh lệnh y tế sang mệnh lệnh hành chính, thậm chí điều tra, truy tố một số tổ chức, cá nhân đã vi phạm quy trình cách ly y tế. Với cách làm đồng bộ, quyết liệt của hệ thống chính trị, lời hiệu triệu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng dịch bệnh đã được kiểm soát tốt, sản xuất, kinh doanh đã trở lại bình thường, được quốc tế đánh giá cao.
Nhấn mạnh vai trò của cán bộ tư pháp, Thủ tướng cho rằng, hệ thống ngành Tư pháp với đội ngũ đông đảo hơn 45.000 người, nếu cán bộ mà gương mẫu, tận tụy, nêu gương, thực thi pháp luật, thúc đẩy công vụ, Thủ tướng tin rằng đất nước sẽ có sự chuyển biến tích cực. Cán bộ tư pháp gương mẫu, làm tốt, tham mưu tốt thì sẽ ngăn chặn bớt các vi phạm.
Tiếp tục phát huy vai trò “nhạc trưởng”
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác tư pháp vẫn còn những tồn tại, hạn chế, bất cập. Năng lực xây dựng và thực thi pháp luật chưa cao; việc nghiên cứu, đề xuất chính sách đối với một số dự án chưa có khảo sát, đánh giá kỹ lưỡng; tình trạng chậm ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành luật, pháp lệnh chưa được khắc phục triệt để. Còn tình trạng vi phạm trong công tác thi hành án dân sự; số việc thi hành án năm trước chuyển sang năm sau vẫn còn nhiều. Hoạt động của một số tổ chức hành nghề bổ trợ tư pháp (luật sư, công chứng, đấu giá tài sản, thừa phát lại) còn có sai phạm, vi phạm đạo đức nghề nghiệp, gây ảnh hưởng đến uy tín nghề nghiệp trong xã hội.
Thủ tướng nêu rõ, việc xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật hiệu lực, hiệu quả là điều kiện tiên quyết để thúc đẩy phát triển đất nước. Vai trò, trách nhiệm của Bộ, ngành Tư pháp trong giai đoạn tới ngày càng quan trọng, đòi hỏi Bộ, ngành Tư pháp cần tiếp tục phát huy vai trò “nhạc trưởng” trong việc tham mưu xây dựng và thi hành pháp luật.
Thủ tướng yêu cầu Bộ, ngành Tư pháp cần tập trung triển khai các nhiệm vụ, giải pháp nêu trong Chỉ thị 43 của Thủ tướng Chính phủ về xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật và nâng cao chất lượng thi hành pháp luật, bảo đảm hệ thống pháp luật Việt Nam thống nhất, đồng bộ, khả thi, công khai, minh bạch, ổn định, có hiệu lực, hiệu quả cao, có sức cạnh tranh quốc tế, lấy quyền và lợi ích hợp pháp của người dân là trung tâm, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia.
Bộ Tư pháp và các sở Tư pháp cần rà soát, khắc phục các mâu thuẫn, chồng chéo, không đồng bộ trong hệ thống pháp luật, không để xảy ra tham nhũng chính sách, lợi ích nhóm trong xây dựng pháp luật.
Đổi mới và cải cách mạnh mẽ hơn nữa, nâng cao chất lượng các dịch vụ công trong lĩnh vực hành chính tư pháp với quan điểm “cái gì Nhà nước không làm, không cần thiết làm, không phải nhất thiết làm thì nên hỗ trợ, khuyến khích người dân, doanh nghiệp, xã hội làm”.
Tiếp tục nghiên cứu, đề xuất hoàn thiện thể chế và tổ chức thi hành hiệu quả các quy định của pháp luật về THADS, thi hành án hành chính. Tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy của Bộ Tư pháp, các tổ chức pháp chế và các cơ quan tư pháp theo hướng tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả; nâng cao chất lượng, mở rộng quy mô đào tạo để bổ sung nguồn nhân lực pháp luật, tư pháp có năng lực, trình độ cao, đáp ứng yêu cầu của xã hội. Thực hiện đề án số hóa hoạt động của Bộ, ngành Tư pháp, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, cải cách hành chính, đồng thời tăng cường thanh tra, kiểm tra các lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ, ngành.
Nhân dịp này, Thủ tướng đề nghị các bộ, cơ quan ngang bộ, UBND các tỉnh, thành phố tiếp tục quan tâm hơn nữa đối với công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, tổ chức thi hành pháp luật, chú ý đến các yếu tố pháp lý trong quá trình quyết định chỉ đạo, điều hành.
Khánh Ngân