Đảo Rều (TP. Cẩm Phả, Quảng Ninh) gồm có hai phần là đảo Rều đất và đảo Rều đá. Đảo Rều đất là nơi đang nuôi thả tự do gần 1.000 con khỉ vàng có tên khoa học là Macaca Mulatta. Cách đảo đất khoảng 700m là đảo Rều đá - là nơi nuôi nhốt khỉ dùng để nghiên cứu vaccine.

Khoảng 10h là đến giờ ăn trưa của khỉ, ông Vũ Công Long, Trại trưởng trại chăn nuôi động vật thí nghiệm, Polyvac, Bộ Y tế đưa chúng tôi ra khu vực đảo Rều đá - nơi nuôi nhốt 12 con khỉ đang được tiêm thử nghiệm vaccine Covid-19. Đây đều là giống khỉ vàng, khỉ trưởng thành, từ 3-5 tuổi, nặng 3-5kg.

Được biết, lô khỉ đầu gồm 6 con, được tiêm thử vaccine của Vabiotech từ 27/10/2020 đến nay được gần 2 tháng. Lô khỉ thứ 2 được tiêm thử vaccine xin từ đầu tháng 12/2020.

Ông Long cùng với một nhân viên khác mở cửa khu vực nuôi nhốt để bắt đầu cho khỉ ăn. Mỗi con khỉ ở một chuồng, 6 con một phòng. Bữa ăn chính của khỉ là gạo lật nấu với đỗ đen và lạc nhân. Chế độ ăn này đặc biệt hơn với những chú khỉ nuôi thả tự do.

Ngoài 2 bữa ăn cơm, đàn khỉ này còn được bổ sung thêm các loại hoa quả như mía, cam, ổi để tăng cường sức đề kháng, đảm bảo luôn khỏe mạnh trong thời gian thử nghiệm.

Ông Long cũng chia sẻ, trước khi đưa vào tiêm thử nghiệm vaccine Covid-19, các cán bộ, nhân viên của trại sẽ chọn lọc và bắt khỉ từ đàn được nuôi thả tự do để đưa ra đảo đá nhốt trong lồng khoảng 1 tháng. Sau khi hết giai đoạn cửa sổ, kiểm tra nếu khỉ khỏe mạnh, không có biểu hiện bất thường, không mang mầm bệnh, không mang Covid-19 thì sẽ bắt đầu tiêm vaccine.

Được biết, sau khi tiêm vaccine, những chú khỉ này đều ổn định, không có biểu hiện bất thường. Vết tiêm không nổi u cục, không nổi mề đay, không bị ho sốt, thân nhiệt ổn định, ăn uống bình thường.

Sau khi tiêm, hàng ngày, cán bộ theo dõi sẽ quan sát từng con khỉ. Đặc tính của khỉ khi khoẻ mạnh là mắt sáng, nghịch ngợm, nhảy nhót. Ông Phạm Xuân Thái, chuẩn đoán viên bệnh động vật, Phòng thực nghiệm đảo Rều cũng cho biết, mốc quan trọng nhất để theo dõi khỉ thử vaccine là 1 tuần sau khi tiêm vì trong khoảng thời gian này có thể có những phản ứng nhanh.

“Quá trình theo dõi quan sát về sau cũng rất quan trọng để tìm hiểu các phản ứng phụ nếu có thì mới có thể đánh giá hoàn toàn tình trạng của khỉ. Vì đây là những chú khỉ trưởng thành và rất lớn, nên quá trình bắt rất khó, khi đó phải cần 2-3 người bắt và giữ để kiểm tra thân nhiệt, kiểm tra vết tiêm có bị sưng hay bị xung huyết trong tuần đầu hay không” - ông Thái cho biết

Ông Long cũng cho biết, dự kiến, việc theo dõi đàn khỉ tiêm thử nghiệm vaccine là khoảng 4 tháng. Sau đó, nếu kết quả trên đàn khỉ khả quan, khỉ hoàn toàn khỏe mạnh, không có biểu hiện bất thường, các nhà nghiên cứu chuyên môn sẽ tiến hành lấy máu, đánh giá độ an toàn vaccine, đáp ứng miễn dịch sau đó mới tiến hành thử nghiệm trên người.

Hơn 30 năm trong nghề nuôi dưỡng và chăm sóc khỉ phục vụ nghiên cứu khoa học, ông Long cũng cho rằng, chưa ghi nhận trường hợp vaccine gây phản ứng phụ trên khỉ. Cũng theo ông Long, hiện đã có 2 đơn vị thử nghiệm vaccine Covid-19 trên khỉ ở đảo Rều gồm Nanogen và Vabiotech. Hiện Nanogen đã thử nghiệm trên khỉ thành công, chuyển sang giai đoạn thử nghiệm lâm sàng.

Lê Hoàng - Thy Hạt