Theo đề xuất của cục CSGT, ngoài hệ thống camera hiện có trên một số tuyến cao tốc sẽ lắp đặt hai loại camera giám sát, an ninh, điều khiển giao thông và camera phát hiện lỗi vi phạm trên toàn quốc, bao phủ các tuyến cao tốc và quốc lộ trọng điểm.
Đại diện cục CSGT cho hay, nếu đề án này được Thủ tướng thông qua sẽ triển khai từ năm 2021. Đối với hai thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM, yêu cầu tất cả camera lắp đặt phải được kết nối sử dụng vì mục đích phát hiện tội phạm, đảm bảo an ninh trật tự và xử lý vi phạm giao thông.
Khi hệ thống camera giám sát được lắp đặt đầy đủ, CSGT chỉ làm nhiệm vụ tuần lưu, điều tiết, chỉ huy dẫn đoàn, giải quyết tai nạn là chính, chỉ lập chốt phát hiện các lỗi camera không thể phát hiện được như nồng độ cồn, ma túy, vượt quá tải trọng.
Hiện chưa có quy định bắt buộc nhà thầu, nhà đầu tư lắp đặt hệ thống giám sát khi xây dựng các tuyến cao tốc, quốc lộ mới. Việc lắp đặt được làm từ đầu, cùng thời điểm xây mới cao tốc sẽ vừa giảm được nhiều công đoạn, chi phí và có thể khai thác được sớm, mang lại nhiều lợi ích.
Đề án cũng hướng tới giai đoạn 2021-2025, bộ Công an ưu tiên ứng dụng công nghệ để đổi mới cách xử lý, giám sát vi phạm của lực lượng CSGT trên toàn quốc. Ngoài ra, đề án cũng hướng tới việc xây dựng đồng bộ hệ thống camera từ bộ Công an tới các địa phương, cùng chung một tiêu chuẩn, có thể sử dụng vào nhiều mục đích, hỗ trợ nhiều cơ quan, ban ngành cùng có thể khai thác. Hệ thống camera này được coi là tài sản chung của toàn xã hội.
Liên quan đến đề xuất trên, TS.Nguyễn Xuân Thủy, nguyên Giám đốc nhà xuất bản GTVT cho rằng, Hà Nội, TP.HCM là hai thành phố lớn có lượng phương tiện cá nhân tăng nhanh và lượng phương tiện các tỉnh, thành khác đỗ về quá lớn. Trong khi đó, lực lượng chức năng còn mỏng nên dẫn đến tâm lý của nhiều người tham gia giao thông là "nhờn luật" khi không có CSGT hoặc thanh tra giao thông.
Việc xử lý vi phạm giao thông qua hình ảnh được xem là phù hợp trong thời đại công nghệ 4.0. Khi có hệ thống camera giám sát phạt nguội sẽ tăng cường đáng kể hiệu quả công tác xử lý vi phạm của lực lượng chức năng nói chung, Thanh tra GTVT nói riêng. Việc lắp đặt camera này sẽ điều chỉnh ý thức của những người tham gia giao thông tự giác chấp hành nghiêm luật giao thông.
Đồng tình với quan điểm trên, ĐBQH khóa XIII Nguyễn Bá Thuyền nhìn nhận, nguyên nhân nhiều người vi phạm không đến đóng phạt là xuất phát từ chế tài chưa đủ mạnh. Vì vậy, cần phải có biện pháp chế tài cứng rắn để buộc chủ phương tiện, người vi phạm qua hình ảnh phải tự giác đến đóng phạt. Việc lắp đặt camera giám sát và phạt nguội trên toàn quốc sẽ là “liều thuốc” hiệu quả điều trị vi phạm giao thông, nhằm nâng cao ý thức của người tham gia giao thông.
Tuy nhiên, cũng có luồng ý kiến lo ngại, để chống đối việc phạt nguội qua hình ảnh, người tham gia giao thông có thể dùng nhiều mánh khóe nhằm che một phần biển kiểm soát, khiến camera cũng “bó tay”. Do đó, việc lắp đặt camera giám sát, phạt nguội là rất cần thiết. Chế tài xử phạt đã đầy đủ song cũng cần làm tốt ở khâu xử lý. Thu thập hình ảnh thì camera làm tốt nhưng có sử dụng hình ảnh đó để ra quyết định xử phạt hay không, phạt có đúng lỗi hay không thì phải trông chờ ở lực lượng chức năng.
N.Giang