Chiêu trò "móc túi" tiền shipper 

Ngày 24/12, trên một số diễn đàn của tài xế công nghệ chia sẻ hình ảnh một tài xế ngồi khóc trước mớ hàng mình nhận vận chuyển theo hình thức ship COD (giao hàng thu tiền hộ) đến một địa chỉ trên đường Khuất Duy Tiến (Hà Nội).

Sản phẩm mà người tài xế nhận ship là sản phẩm tai nghe điện thoại có giá trị 2 triệu đồng, khi đến điểm giao hàng gọi điện thoại người nhận rất nhiều lần nhưng không nghe máy. Từng nghe nhiều trường hợp các đồng nghiệp của mình bị lừa, anh này vội kiểm tra gói hàng và phát hiện bên trong chỉ có cục pin. Cơ hội lấy lại số tiền 2 triệu đã ứng ra gần như không thể. 

Hình ảnh một tài xế công nghệ bị lừa đảo 2 triệu đồng đơn hàng là tai nghe nhưng mở ra bên trong là cục pin. Ảnh: Chụp màn hình

Cùng ngày tại TPHCM cũng xảy ra một vụ việc tương tự. Nạn nhân là anh Nguyễn Văn Minh Hùng (38 tuổi, ngụ P. Bình Hưng Hoà B, Q. Bình Tân, TP.HCM), shipper của công ty vận chuyển Lalamove. Anh Hùng cho biết, khoảng 5g sáng ngày 24/12 anh nhận đơn đặt hàng ship COD của một vị khách tên Đ. (địa chỉ 26 Ung Văn Khiêm, Q. Bình Thạnh) một chiếc lò vi sóng có trị giá 1,8 triệu đồng, phí ship 66.000 đồng, lấy hàng tại địa chỉ 35/5 Dương Đức Hiền, P.Tây Thạnh, Q. Tân Phú.

Anh Hùng thận trọng mở hàng kiểm tra, chụp ảnh, theo đúng quy định của đơn vị vận chuyển rồi mới nhận và đem giao. Khi đến nơi nhận, shipper này gọi điện và được vị khách tên Đ hẹn 5 phút. Tuy nhiên, quá giờ hẹn rất lâu không thấy người nhận, anh Hùng tiếp tục lấy điện thoại gọi thì khách đã khoá máy. Rất lâu sau người mua mới mở lại máy và hẹn anh giao hàng tại ngã tư Ung Văn Khiêm - Nguyễn Gia Trí (Q. Bình Thạnh). Tuy nhiên, khi tới điểm hẹn thì Đ tiếp tục khoá máy và không liên lạc được. 

Anh Hùng đã chở ngược sản phẩm trở lại địa chỉ bên bán tại Tân Phú nhưng căn nhà khóa cửa, anh đến công an P. Tây Thạnh trình báo. Phải đợi đến trưa, anh Hùng mới gặp được người bán hàng. Người này cho biết, giá bán sản phẩm chỉ có giá 800.000 đồng, người mua hàng đã đến lấy lại 1 triệu đồng (?) và chỉ chấp nhận trả cho anh 800.000 đồng. Shipper này sau đó mang sản phẩm lên Lalamove làm tường trình và được công ty cam kết hỗ trợ bằng cách sẽ hoàn lại 30% giá trị đơn hàng thu hộ.

Tài xế Hùng bị đối tượng lừa đảo tiền thu hộ khi nhờ vận chuyển một lò vi sóng. Ảnh chụp màn hình.

Có thể bị xử lý hình sự

Cơ quan CSĐT Công an Q.3, TPHCM từng bắt giữ một đối tượng về hành vi “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, xử phạt hành chính 1,8 triệu đồng. Đối tượng này chuyên lừa đảo các shipper chuyên nghiệp nhiều lần. Cũng với hình thức yêu cầu shipper giao hàng, ứng trước tiền giá đơn hàng nhưng cuối cùng đến điểm giao hàng, gọi điện thì người nhận không nghe máy.

Trước đó, Cơ quan Cảnh sát điều tra, Công an quận Bắc Từ Liêm (Hà Nội) đã ra quyết định khởi tố hai đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua hình thức “ship - ứng tiền”, là Nguyễn Chí Quân và Hoàng Như Liệu, cùng sinh năm 1998 và cùng trú tại Phương Bản, Phụng Châu, Chương Mỹ. Cùng một thủ đoạn mua 10 chiếc áo khoảng 500.000 đồng và yêu cầu shipper giao hàng, ứng trước 2,5 và 1,2 triệu đồng, hai đối tượng này đã lừa đảo hai shipper, chiếm đoạt tổng số tiền 3,7 triệu đồng.

Để tạo lòng tin cho shipper, hai đối tượng cho số điện thoại của người kia cho shipper xác nhận địa chỉ giao hàng, nhưng sau khi lấy được tiền ứng trước từ shipper, các đối tượng tắt điện thoại, shipper đến điểm giao hàng sẽ không liên lạc được với người nhận hàng.

Đơn hàng tai nghe nhưng mở ra kiểm tra bên trong là cặp pin nhỏ. Ảnh: Chụp màn hình.

Một cán bộ công an TPHCM cho biết thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tiền shipper khá phổ biến và ngày càng diễn ra nhiều hơn. Những vụ việc này thường do công an phường, quận nơi xảy ra vụ việc thụ lý. Khi phát hiện bị lừa đảo, shipper cần thu thập đầy đủ các chứng cứ, hàng hóa, giấy tờ, số điện thoại liên quan…và làm đơn tố cáo gửi đến công an phường – địa bàn xảy ra vụ việc để cơ quan công an thụ lý hồ sơ, xác minh, điều tra và xử lý đối tượng vi phạm.

Theo vị này, thường số tiền chiếm đoạt từ 2 triệu đồng trở lên hay dưới 2 triệu đồng nhưng đối tượng tái phạm thì đều có thể bị xử lý hình sự. Còn đối tượng lần đầu vi phạm, chiếm đoạt số tiền dưới 1 triệu đồng thì bị xử phạt hành chính tùy theo mức độ vi phạm và mức tiền chiếm đoạt của shipper.

Công an TPHCM từng khuyến cáo người dân, đặc biệt là những người làm nghề vận chuyển hàng hóa (shipper) cần có sự cảnh giác khi ứng tiền vận chuyển cho người nhận hàng. Đối với những đơn hàng có giá trị cao cần xác thực người nhận và người giao hàng bằng chứng minh thư hoặc những giấy tờ quan trọng để tránh bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Ngoài ra, có những chiêu lừa không mới nhưng dễ trót lọt mà các đối tượng thường sử dụng là chúng đặt hàng của nơi bán với lý do mua dùm người khác để lấy hoa hồng của nơi bán và đề nghị nơi bán nâng khống giá tiền lên. Sau đó, chúng đặt đơn hàng cho shipper giao, yêu cầu shipper ứng tiền trước. Sau khi shipper tới nhận đơn thì chúng đòi nơi bán trả tiền hoa hồng ngay và chiếm đoạt tiền ứng của shipper.

Theo Luật gia Phan Thị Việt Thu – Chủ tịch Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TPHCM, khi shipper nhận hàng và ứng tiền trước đều có chụp hình lưu lại thông tin, nếu người nhận không nhận hàng thì shipper quay lại nơi nhận hàng yêu cầu trả lại tiền ứng, giao lại sản phẩm còn nguyên kiện. Bên người bán phải có trách nhiệm hoàn trả lại đủ số tiền đã ứng cho shipper.

“Các đơn vị vận chuyển sở hữu ứng dụng (app) phải nắm rõ thông tin người đặt giao hàng vì khi thực hiện, người đặt app giao hàng đều phải khai báo đầy đủ thông tin tên, địa chỉ, số điện thoại…Về tiền thu hộ, nếu giữa công ty và shipper có điều khoản thỏa thuận khi khách yêu cầu ứng trước tiền, shipper phải ứng trước thì công ty phải có trách nhiệm về số tiền ứng trước này trong trường hợp xảy ra rủi ro shipper bị lừa tiền; nếu không có điều khoản bắt buộc shipper phải ứng tiền trước thì khi xảy ra rủi ro, shipper bị thiệt mất số tiền này. Để bảo vệ quyền lợi của mình, shipper phải xem kỹ các điều khoản thỏa thuận trong hợp đồng giữa hai bên và cảnh giác với đối tượng lừa đảo, khi có nghi ngờ cần xác minh thông tin, giấy tờ rõ ràng hãy ứng tiền thu hộ”, Luật gia Thu khuyến cáo.

Quốc Thái - Nguyễn Cẩm