Angela Wang không hề e ngại khi nói đến việc ném tiền vào hai con mèo của mình. Là người độc thân và độc lập về tài chính, cô đã chi khoảng 50.000 nhân dân tệ (7.650 USD) cho chúng trong hai năm qua, với đồ ăn, đồ chơi, tỉa lông và đi spa vào những ngày cuối tuần.
"Những con vật cưng là gia đình của tôi", Wang, 31 tuổi, hiện là giám đốc marketing của một công ty bán lẻ thời trang, ở Thành Đô (Tứ Xuyên), cho biết, "Chúng đã cùng tôi vượt qua những thăng trầm và tôi chỉ muốn dành những điều tốt nhất cho chúng".
Wang là một phần của 240 triệu người độc thân ở Trung Quốc đại lục, không gặp khó khăn trong cuộc sống gia đình như con cái và vay thế chấp, theo Bộ Nội vụ. Họ tạo thành một nhóm độc thân lớn nhất thế giới, trong khi số lượng các cuộc hôn nhân giảm xuống mức thấp nhất trong 13 năm, còn 9,47 triệu vào năm 2019. Cách đây không lâu, những hashtag như "những người sinh sau năm 1990 không muốn kết hôn" đã tạo bão trên mạng xã hội Weibo.
Điều đó làm cho thế hệ độc thân trở thành mục tiêu hàng đầu của các doanh nghiệp như Petkit, Miniso Group, Pop Mart International và Little Bear Electrical Appliances, vốn được hưởng lợi từ sức mua ngày càng tăng của họ. Những người độc thân Trung Quốc chiều chuộng bản thân đến buông thả. Họ thích mua sắm mỹ phẩm, trang bị tủ quần áo và kệ giày của mình với những mẫu mới nhất, sưu tập đồ chơi thời thượng và ăn các bữa ăn dành cho một người.
Công bằng mà nói, họ đóng góp một phần lớn vào doanh thu hàng tiêu dùng trong nước, một thị trường trị giá 6.000 tỷ USD, theo ước tính của công ty tư vấn Oliver Wyman tại New York. Những người độc thân sinh sau năm 1990 chi tiêu nhiều nhất cho thời trang và quần áo, sản phẩm chăm sóc cá nhân, đồ ăn nhẹ và đồ uống, theo cuộc khảo sát vào tháng 11 của cổng hẹn hò trực tuyến Zhenai và JD.
Petkit, một công ty tại Thượng Hải tập trung vào các sản phẩm dành cho thú cưng thông minh, không còn xa lạ với thị trường mục tiêu này. Công ty dự kiến đạt doanh thu 490 triệu nhân dân tệ vào năm 2020, tăng từ 100 triệu nhân dân tệ vào năm 2017.
Sau khi nhận được khoản đầu tư 20 triệu USD vào năm 2019 từ Qiming Venture Partners, Petkit đã mở rộng nhà máy của mình để sản xuất thức ăn nóng cho thú cưng, một sản phẩm cao cấp để thu hút những người như Wang. Một gói thịt bò hoặc thịt gà có giá lên tới 299 nhân dân tệ, cao hơn gấp đôi so với bữa ăn hàng ngày trung bình cho người ở Trung Quốc.
"Chúng tôi thấy nhiều người sống độc thân lâu hơn", Guo Weike, Đồng sáng lập và CEO Petkit cho biết, "Người độc thân nuôi thú cưng như gia đình của họ. Chúng giống như con cái hoặc gia đình của chúng ta. Do đó, thị trường các sản phẩm chăm sóc thú cưng bùng nổ".
Ince Capital, nhà đầu tư vào PetKit, cho biết các doanh nghiệp tập trung thế hệ trẻ sẽ là mục tiêu đầu tư mới của họ. "Nhiều người thuộc Thế hệ Z đã chọn sống độc thân và điều này đã trở thành một hiện tượng", Đối tác sáng lập JP Gan của quỹ này nhận định, "Không cần kết hôn hay con cái, họ không có gánh nặng tài chính lớn nào cả. Khi lớn lên mà không phải chịu đựng chiến tranh hay đói nghèo, họ tiêu xài hoang phí thay vì tiết kiệm".
Theo một báo cáo của Nielsen được công bố vào tháng 5, hơn một nửa số người độc thân Trung Quốc sẵn sàng trả nhiều tiền hơn cho các sản phẩm chất lượng cao. Khoảng 52% những người này sẵn sàng chi tiền cho bất cứ thứ gì giúp cuộc sống của họ dễ dàng và thoải mái hơn, so với chỉ 39% ở các cặp vợ chồng trong cuộc khảo sát.
"Những người độc thân ít sẵn sàng tiết kiệm và muốn sống cho hiện tại hơn," Alex Shutter, chuyên gia tại Oliver Wyman, cho biết. "Họ không lo lắng quá nhiều về việc lập kế hoạch cho tương lai của mình. Thay vào đó, họ ưu tiên cho những trải nghiệm mới và thú vị. Bạn sẽ thấy nhiều doanh nghiệp hứng thú với nhóm người này hơn", ông nói thêm.
Số lượng các cuộc hôn nhân giảm thể hiện một thách thức đối với các nhà hoạch định chính sách của Trung Quốc đang tìm cách duy trì tiêu dùng ở các mặt hàng giá trị lớn như bất động sản, ôtô và giáo dục. Đồng thời, đất nước đang đối mặt với vấn đề già hóa, với khoảng 1/4 dân số 1,4 tỷ dân sẽ trên 60 tuổi vào năm 2030.
Đó là điều Trung Quốc đang lo lắng. Vào tháng 11/2013, chính phủ công bố quyết định nới lỏng chính sách một con. Các gia đình có thể có hai con nếu một cha hoặc mẹ, thay vì cả cha và mẹ, là con một.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn chưa sẵn sàng kết hôn hoặc có con vào thời điểm này vì nhiều lý do "chẳng hạn như chi phí nuôi con tăng vọt, thời gian làm việc dài và ít các cơ hội giao lưu", Zhang Zhen thuộc Trung tâm Nghiên cứu Dân số và cứu Chính sách Phát triển của Đại học Phúc Đán cho biết. "Không thể thay đổi thông qua các chính sách điều chỉnh tức thời. Nhưng sống độc thân vẫn có thể đóng góp cho nền kinh tế", ông nói thêm.
Miniso Group, một nhà bán lẻ của Trung Quốc, đã bắt kịp xu hướng bằng cách mở một cửa hàng đồ chơi sưu tập cao cấp cho người lớn. Hơn 40% người mua là độc thân, theo giám đốc tiếp thị Robin Liu.
Vào ngày 18/12, nhà bán lẻ này đã khai trương cửa hàng đồ chơi thời thượng đặc biệt của mình ở Quảng Châu, có tên là Top Toy. Cửa hàng, tập trung vào việc bán "đồ chơi nghệ thuật" - một số có giá cao tới 10.000 nhân dân tệ mỗi chiếc, đã thu về khoảng 1,08 triệu nhân dân tệ trong vòng ba ngày.
"Chúng tôi hy vọng sẽ mở hơn 10 cửa hàng tại các thành phố hạng nhất như Thâm Quyến vào tháng 2, để tăng cường sự hiện diện tại thị trường đang phát triển này", Liu nói. Miniso, từng bán lẻ đồ chơi trẻ em, đang muốn khai thác sức mua của những người trưởng thành độc thân.
Little Bears Electric Appliance đã chứng kiến cổ phiếu của mình tăng gấp ba lần kể từ khi họ bắt đầu giao dịch trên Sàn giao dịch chứng khoán Thâm Quyến một năm trước. Công ty được thành lập ở Phật Sơn vào năm 2006, sản xuất các thiết bị cỡ nhỏ với vẻ ngoài khá đẹp, chẳng hạn như nồi cơm điện dung tích một lít, so với kích thước truyền thống lên đến 5 lít cho gia đình.
Người phát ngôn cho biết, nhà sản xuất không chỉ thiết kế các thiết bị cho gia đình mà còn quan tâm đến từng cá nhân. Một nửa trong số 40 danh mục sản phẩm lẻ của hãng cung cấp các tùy chọn thân thiện với người độc thân, với hy vọng rằng các thiết bị gia dụng mini có thể là "người bạn đồng hành thầm lặng" với khách hàng. Little Bears đạt doanh thu 2,5 tỷ nhân dân tệ trong ba quý đầu năm nay, tăng 45% so với một năm trước đó. Thu nhập tăng gần gấp đôi, lên 322 triệu nhân dân tệ.
Wang chỉ tiết kiệm được 1/5 trong số 180.000 nhân dân tệ tiền lương hàng năm của mình. Cô đang lên kế hoạch theo đuổi sở thích tiếp theo. Cô đã chi 5.000 nhân dân tệ cho một lớp học pha cà phê vào tháng 11 và đã đăng ký tham gia một hội thảo nâng cao vào năm tới.
"Nếu tôi gặp ai đó và mối quan hệ suôn sẻ thì thật tuyệt. Nếu không, tôi vẫn có thể tự mình tận hưởng cuộc sống", cô nói, "Tôi vẫn còn một danh sách dài việc phải làm, chẳng hạn như đi du lịch, học một ngôn ngữ khác và tiếp tục các bài học piano".
Phiên An (theo SCMP)