Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc hôm Chủ nhật 27/12 vừa qua đã kết thúc chương trình thử nghiệm tiền kỹ thuật số thứ hai. Đây là bước tiến lớn đánh dấu việc ngân hàng trung ương nước này đã tiến gần hơn đến việc triển khai chính thức để đưa Trung Quốc trở thành nền kinh tế lớn đầu tiên trên thế giới áp dụng một hệ thống tiền tệ như vậy.

Trong tháng này, chính quyền ở thành phố Tô Châu, miền đông Trung Quốc, đã trao 20 triệu nhân dân tệ kỹ thuật số, tương đương 3,1 triệu USD, cho người dân địa phương thông qua hình thức xổ số. Mỗi người trong số 100.000 người may mắn chiến thắng đã nhận được 200 nhân dân tệ (khoảng 30 USD) bằng tiền kỹ thuật số mới, có thể được chi cho các giao dịch mua trực tuyến hoặc ngoại tuyến.

Cuộc thử nghiệm ở Tô Châu bao gồm gấp đôi số cư dân và gấp ba lần số thương nhân so với cuộc thử nghiệm đầu vào tháng 10 ở thành phố Thâm Quyến, miền nam Trung Quốc. Thử nghiệm ở Tô Châu cũng mở rộng phạm vi bằng cách thử nghiệm đồng nhân dân tệ kỹ thuật số trên các cửa hàng trực tuyến và giới thiệu một phương thức thanh toán điện tử không cần kết nối internet.

Wang Ju, một cư dân Tô Châu 39 tuổi được chọn tham gia thí điểm, đã rất ấn tượng khi tìm thấy một bản sao màu hồng phấn của tờ tiền nhân dân tệ trong ứng dụng ví điện tử của cô, sau khi làm theo hướng dẫn.

"Thật tuyệt vời", cô Wang nói, người đã dành toàn bộ số tiền của mình để mua bột giặt đủ cho gia đình mình dùng trong cả năm. Cô Wang đã chọn tiêu tiền tại nền tảng mua sắm trực tuyến của JD.com, đúng dịp giảm giá trong lễ hội mua sắm "Double Twelve" hàng năm, bắt đầu vào ngày 12/12.

Các nhà chức trách Trung Quốc cũng hợp tác với những gã khổng lồ công nghệ khác, bao gồm Meituan và Didi, để thử nghiệm việc sử dụng đồng nhân dân tệ kỹ thuật số cho các dịch vụ như giao đồ ăn và gọi xe.

Để mua hết số bột giặt nói trên, cô Wang phải nạp 5 nhân dân tệ vào tài khoản của mình tại Ngân hàng Công thương Trung Quốc, vì số tiền cần trả vượt quá 200 nhân dân tệ mà cô nhận được từ phong bao lì xì.

"Mọi việc diễn ra suôn sẻ, giống như các khoản thanh toán trực tuyến khác mà chúng tôi đã làm", cô nói.

Trong 24 giờ đầu tiên của thử nghiệm Tô Châu, JD.com đã ghi nhận gần 20.000 đơn đặt hàng được thanh toán bằng đồng nhân dân tệ kỹ thuật số.

Bên cạnh việc thử nghiệm thanh toán trên các cửa hàng trực tuyến, Tô Châu cũng thử nghiệm chức năng thanh toán ngoại tuyến của tiền kỹ thuật số, một tính năng được các quan chức giới thiệu nhằm phân biệt nền tảng mới với các dịch vụ thanh toán điện tử đã phổ biến ở Trung Quốc, một quốc gia nơi thanh toán ngày càng không cần dùng tới tiền mặt .

Không giống như các khoản thanh toán được thực hiện thông qua Alipay của Ant Group và WeChat Pay của Tencent Holdings, tính năng thanh toán ngoại tuyến của ngân hàng trung ương không yêu cầu kết nối internet. Nhờ đó, nó có thể tạo điều kiện thanh toán ở những khu vực có dịch vụ di động kém. Một lần chạm thiết bị ngắn giữa người tiêu dùng và nhà cung cấp là đã có thể xử lý giao dịch.

Và có lẽ điều hấp dẫn hơn nữa đối với nhiều thương gia là loại tiền kỹ thuật số mới do ngân hàng trung ương cung cấp không liên quan đến phí giao dịch, khác biệt hoàn toàn với Alipay, WeChat Pay hay ứng dụng của các ngân hàng thương mại Trung Quốc.

Một thương gia Tô Châu tham gia chương trình thử nghiệm đã hoan nghênh cả hai chức năng trên. Nằm ở tầng trệt của một trung tâm mua sắm, cửa hàng của ông thường gặp vấn đề với tín hiệu điện thoại di động kém khi người tiêu dùng sử dụng WeChat Pay hoặc Alipay.

"Chúng tôi chỉ cần một vài lần chạm vào hai điện thoại di động để thực hiện thanh toán. Điều đó xảy ra trong chớp mắt", ông Ma, quản lý cửa hàng, chia sẻ.

Ông nói việc không đòi phí xử lý giao dịch đã giúp ông tiết kiệm được 3 hoặc 4 nhân dân tệ cho mỗi 1.000 nhân dân tệ được thực hiện. "Thành thật mà nói, tôi thích tiền kỹ thuật số được chính phủ hậu thuẫn và không tính phí thanh toán", ông nói. "Nó giúp tiết kiệm rất nhiều tiền."

 Ngân hàng trung ương Trung Quốc cho biết họ đã bắt đầu nghiên cứu tiền kỹ thuật số của mình - được gọi là "tiền tệ kỹ thuật số/thanh toán điện tử" hoặc DC / EP - vào năm 2014. Đây được xem là một phần mở rộng kỹ thuật số của tiền vật lý, được chính phủ nước này xác nhận và mô tả mục đích của nó là thay thế một số cơ sở tiền tệ của Trung Quốc - tức tiền mặt đang lưu thông.

Tương tự như các nền tảng thanh toán kỹ thuật số thương mại hiện có của Trung Quốc, trước tiên người tiêu dùng phải tải ví kỹ thuật số xuống điện thoại thông minh của họ, nơi họ có thể lưu trữ tiền và tạo mã QR, thứ sau đó được quét để thanh toán trong mỗi giao dịch.

Đối với ngân hàng trung ương, một phần sức hấp dẫn của đồng tiền kỹ thuật số mới là tạo ra một giải pháp thay thế công khai cho các khoản thanh toán độc quyền của Alibaba và Tencent, đồng thời có thêm quyền truy cập vào dữ liệu giao dịch.

Martin Chorzempa, một nhà nghiên cứu tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson có trụ sở tại Washington, cho biết: "Tôi không quan tâm đến việc xem ai mua tã giấy hoặc thuốc lá ngày hôm nay. Vấn đề quan trọng là việc có thêm hiểu biết trong thời gian thực về cách dòng tiền đang di chuyển trong nền kinh tế, để có thêm các quy trình nhắm vào mục tiêu vĩ mô".

Theo đó, một khi được sử dụng rộng rãi, đồng nhân dân tệ kỹ thuật số cũng có thể cung cấp cho các nhà quản lý Trung Quốc thêm thông tin về dòng tiền, giúp các nhà chức trách theo dõi hoạt động rửa tiền và tài trợ khủng bố.

Các nhà phân tích đã dự đoán loại tiền tệ mới có thể cho phép ngân hàng trung ương áp dụng lãi suất âm đối với tiền mặt trong hoàn cảnh kinh tế khắc nghiệt, để khuyến khích người tiêu dùng chi tiêu.

Mặc dù đã tiến hành một số vòng thử nghiệm, cả công khai và giới hạn, các quan chức chính phủ Trung Quốc vẫn chưa đưa ra thời gian biểu cụ thể để triển khai đầy đủ loại tiền tệ mới này. Thống đốc Ngân hàng Trung ương Trung Quốc Yi Gang chỉ nói rằng cần có thêm các quy tắc và quy định quản lý.

Bảo Nam