Các ngân hàng (NH) thương mại sắp phải phát hành thẻ nội địa mới phải là thẻ chip, thay vì thẻ từ như hiện nay nhằm bảo đảm lộ trình chuyển đổi thẻ từ sang chip trong năm 2021. Đây là điểm nổi bật tại dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 19/2016 quy định về hoạt động thẻ NH đang được NH Nhà nước lấy ý kiến.

Bắt buộc mở thẻ chip

Tại dự thảo lần này, NH Nhà nước đưa ra mốc thời gian ngày 31-3-2021, các tổ chức phát hành thẻ phải thực hiện việc mở thẻ ghi nợ nội địa (ATM) mới là thẻ chip nội địa, thay vì thẻ từ như hiện tại, sớm hơn tới 9 tháng so với quy định trước đó (ngày 31-12-2021).

Theo Ban Soạn thảo NH Nhà nước, quy định mới cũng nhằm ngăn ngừa hiện tượng một số NH vẫn tiếp tục phát hành thẻ từ cho khách hàng, ảnh hưởng đến lộ trình chuyển đổi thẻ chip nội địa năm 2021. Đồng thời, các NH phải cử nguồn nhân lực, kinh phí trong việc hỗ trợ khách hàng chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip để không ảnh hưởng tới quá trình sử dụng thẻ của khách…

Theo số liệu thống kê của NH Nhà nước, đến cuối quý III/2020, cả nước có hơn 93,78 triệu thẻ nội địa đang lưu hành, trong đó chủ yếu là thẻ ATM.

Theo ghi nhận, nhiều NH thương mại đã triển khai việc phát hành thẻ ATM mới cho chủ thẻ hoàn toàn là thẻ chip nội địa. Ngày 30-12, nhân viên tư vấn NH TMCP Xuất nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) cho biết khách hàng có nhu cầu đổi thẻ ATM từ thẻ từ sang chip sẽ tốn phí 50.000 đồng, còn mở mới thẻ chip nội địa thì phí phát hành là 70.000 đồng.

Theo dự thảo thông tư mới, từ sau ngày 31-3-2021, các ngân hàng thương mại phải mở mới thẻ chip nội địa cho khách hàng Ảnh: TẤN THẠNH

Tại NH TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), từ tháng 10-2020, NH này đã chuyển sang phát hành thẻ ATM mới hoàn toàn bằng thẻ chip, thay vì thẻ từ như trước đây, mức phí là 110.000 đồng, tùy dòng thẻ, hạng thẻ…

Nhiều NH thương mại khác như PVcomBank, VPBank, MB… cũng đã thông báo cho khách hàng về việc chuyển sang phát hành thẻ ATM chip nội địa mới, thay cho thẻ từ. Những khách hàng có nhu cầu chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip nội địa cũng được hỗ trợ, không ảnh hưởng đến quá trình sử dụng, thanh toán thẻ.

Trong khi đó, NH TMCP Quân đội (MB) cho biết đã chủ động phát hành thẻ chip VCCS từ tháng 5-2020. Đến nay, MB đã phát hành được gần 1 triệu thẻ chip nội địa VCCS. Để hỗ trợ và khuyến khích khách hàng chuyển đổi sang thẻ chip, MB miễn phí chuyển đổi hoàn toàn. Ngoài ra, 100% thiết bị thanh toán của MB như máy ATM, POS… đều chấp nhận và tuân thủ tiêu chuẩn cơ sở về thẻ chip nội địa. Dự kiến trong năm 2021, NH này bảo đảm 100% thẻ nội địa phát hành là thẻ chip VCCS.

Tại NH TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank), việc phát hành thẻ chip theo chuẩn EMV thay thế cho các loại thẻ từ nội địa đang được lưu hành hiện nay là Autolink và VPSuper cũng đang được triển khai. Từ đầu năm 2020, tất cả thẻ ATM mở mới tại VPBank đều là thẻ chip và NH đang khuyến khích khách hàng chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip. Trong thời gian chuyển đổi, hoạt động thẻ vẫn diễn ra liên tục, ổn định và an toàn.

Thống kê sơ bộ của cơ quan quản lý, đến nay đã có 36 NH thương mại đăng ký chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip nội địa, số lượng dự kiến đến ngày 31-12-2020 là 13,5 triệu thẻ chip.

Loại dần thẻ "rác" khỏi thị trường

Các NH thương mại đều nhìn nhận việc chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip nội địa sẽ góp phần nâng cao tính an toàn, bảo mật và tăng tốc độ thực hiện giao dịch. Bởi phần lớn các vụ đánh cắp thông tin thẻ (skimming) để lấy tiền trong tài khoản của khách hàng đều xảy ra với thẻ ATM bằng từ, vốn có độ bảo mật thấp.

Thẻ chip là loại thẻ được gắn một con chip kích thước nhỏ ở mặt trước thẻ theo tiêu chuẩn do các tổ chức thẻ quốc tế ban hành. Thẻ chip có khả năng lưu trữ và mã hóa thông tin với độ bảo mật cao. Khi thực hiện thanh toán, thẻ chip sẽ tạo ra một mã giao dịch độc nhất và không bao giờ lặp lại, giúp giảm nguy cơ gian lận, giả mạo…

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, ông Nguyễn Minh Tâm, Phó Tổng Giám đốc NH TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank), cho rằng khách hàng nên sớm chuyển đổi sang thẻ chip vì độ an toàn bảo mật cao hơn, thuận tiện hơn trong giao dịch thanh toán với hạn mức cao, có thể sử dụng phương thức thanh toán không tiếp xúc… "Từ khi thẻ chip được phát hành, hầu như không còn phát sinh việc gian lận hay lộ thông tin thẻ, nhiều chủ thẻ đã an toàn hơn trong giao dịch. Sacombank sẽ ngừng việc chấp nhận thanh toán bằng thẻ từ sau khi có chỉ đạo cụ thể từ cơ quan quản lý" - ông Tâm nói.

Với số lượng 4,3 triệu thẻ nội địa trên thị trường, lãnh đạo Sacombank nhận định tỉ lệ chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip của NH này đang bảo đảm đúng tiến độ theo quy định. Khả năng đến hết năm 2021, Sacombank sẽ đạt được mục tiêu. Riêng các thiết bị chấp nhận thẻ và ATM của NH đã đạt 100% tiêu chuẩn chip VCCS của NH Nhà nước từ quý II/2019. "Chúng tôi cũng ngưng phát hành thẻ từ nội địa và chuyển sang 100% mở thẻ chip VCCS từ tháng 10-2019. Để quá trình chuyển đổi đẩy nhanh hơn, rất cần sự hỗ trợ của NH Nhà nước với vai trò quản lý, tăng cường công tác truyền thông giúp khách hàng hiểu lợi ích và ý nghĩa của việc chuyển đổi. Hiện các thẻ từ vẫn được sử dụng trên các thiết bị ATM, POS của Sacombank" - ông Nguyễn Minh Tâm nói.

Theo các NH, một trong những khó khăn của quá trình chuyển đổi thẻ từ sang thẻ chip nội địa là một số khách hàng chưa chủ động chuyển đổi thẻ ATM đang sử dụng. Chưa kể, một lượng không nhỏ thẻ từ đang lưu hành trên thị trường là thẻ "rác", thẻ không hoạt động trong thời gian dài… Do đó, việc đưa ra mốc thời gian cụ thể bắt buộc các NH phải phát hành mới thẻ chip cũng góp phần loại bỏ dần thẻ ATM "rác".

"Khó khăn lớn nhất của việc chuyển đổi là phụ thuộc sự chủ động, mong muốn của chủ thẻ trong việc đăng ký chuyển đổi. NH khuyến khích khách hàng chuyển đổi nhằm bảo đảm an toàn, trải nghiệm được nhiều tiện ích khác do thẻ chip mang lại" - đại diện MB nói.

Một chuyên gia trong lĩnh vực thẻ phân tích việc quy định bắt buộc NH ngưng phát hành thẻ từ, chuyển sang mở thẻ chip từ ngày 31-3-2021 sẽ thuận lợi và mang tính thực tế hơn. Bởi việc thu hồi thẻ từ đang lưu hành trên thị trường, trong đó có cả lượng lớn thẻ ATM không hoạt động, là rất khó, tốn kém chi phí thu hồi… "Những ai có nhu cầu mở thẻ ATM mới sẽ được cấp thẻ chip nội địa, từ đó khuyến khích khách hàng dần chuyển đổi thẻ từ đang sử dụng sang thẻ chip, sẽ hiệu quả hơn" - vị chuyên gia này nói.