“Việt Nam đã phải hứng chịu cú sốc kinh tế lớn nhất trong vòng 50 năm qua” là nhận định của ông Jacques Morisset Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam. Thế nhưng Việt Nam đã vững vàng từng bước vượt qua với những điểm sáng kinh tế nổi bật, thậm chí nhiều kỉ lục mới được xác lập.

“Làn sóng COVID-19 lần thứ tư đã khiến nền kinh tế Việt Nam trong quý III/2021 ghi nhận mức giảm mạnh nhất lịch sử từ lúc Việt Nam công bố dữ liệu GDP. Tuy vậy, Việt Nam đã nhanh chóng chuyển từ chiến lược Zero COVID sang “sống chung với COVID”, dần nới lỏng giãn cách và mở cửa nền kinh tế. Kết quả là nền kinh tế đã có bước chuyển biến tích cực”, chuyên gia của Công ty Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam đánh giá.

Điểm sáng lớn nhất của kinh tế Việt Nam trong năm qua là xuất khẩu. Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt mức cao kỷ lục 31,9 tỉ USD, giúp thặng dư cán cân thương mại được duy trì tháng thứ hai liên tiếp, trong khi vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đăng ký phục hồi sau khi giảm trong tháng 10. Chỉ số sản xuất công nghiệp và tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng đều ghi nhận tăng trưởng tháng thứ ba liên tiếp.

Kim ngạch xuất khẩu hàng hóa cao kỷ lục ở mức 31,9 tỉ USD, góp phần cải thiện cán cân thương mại.

“Vị thế kinh tế Việt Nam trong thương mại quốc tế được củng cố và khẳng định qua kim ngạch xuất khẩu hàng hóa. Trong bối cảnh đại dịch làm đứt gãy chuỗi cung ứng, nhiều doanh nghiệp sản xuất hàng xuất khẩu gặp khó khăn về nguyên vật liệu đầu vào, thị trường tiêu thụ, phí vận chuyển và logistic tăng cao, nhưng kim ngạch xuất khẩu 11 tháng vẫn tăng”, chuyên gia kinh tế Nguyễn Bích Lâm nhận định.

Thặng dư thương mại đạt 1,3 tỉ USD trong tháng 11 nhờ xuất khẩu hàng hóa tăng tốc từ tăng trưởng 6,1% (so cùng kỳ năm trước) trong tháng 10 lên đến 26,5% (so cùng kỳ năm trước) trong tháng 11, cao hơn tốc độ tăng trưởng nhập khẩu (24,1% so cùng kỳ năm trước).

Tính từ đầu năm đến nay, Việt Nam xuất siêu 1,46 tỉ USD. Xuất khẩu đạt kết quả vững chắc có thể do các hoạt động chế biến, chế tạo được khôi phục, nhất là ở các ngành hàng công nghệ cao.

Kim ngạch xuất khẩu điện thoại, máy tính, sản phẩm điện tử và máy móc, chiếm đến trên 40% tổng kim ngạch xuất khẩu, tăng trưởng 19,6% (so cùng kỳ năm trước) trong tháng 11 (đạt 13,3 tỉ USD).

Kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may cũng phục hồi mạnh mẽ (tăng 24,9% so cùng kỳ năm trước), trong khi kim ngạch xuất khẩu giày da và sản phẩm gỗ giảm tháng thứ tư liên tiếp.

TS Vũ Đình Ánh nhận xét: “Nếu đánh giá về kinh tế, tôi rất ấn tượng về con số xuất nhập khẩu của Việt Nam trong năm 2021. Trong bối cảnh kinh tế thế giới gặp nhiều khó khăn, kinh tế Việt Nam bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, tổng kim ngạch thương mại vẫn đạt trên 600 tỉ, đây là con số Việt Nam mơ ước lâu nay. Con số này thậm chí hơn gấp đôi GDP. Trong khi các lĩnh vực khác đang vật lộn với khó khăn thì xuất khẩu Việt Nam đã đạt kì tích với mức tăng trưởng khoảng 10%, đây là kì tích bất ngờ. Không chỉ là số lượng mà chất lượng xuất khẩu cũng đáng quan tâm. Có tới 31 mặt hàng xuất khẩu trên 1 tỉ USD, 7 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỉ USD.

Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vẫn được giữ vững, nhất là trong lĩnh vực chế biến, chế tạo.

“Đầu tư nước ngoài vào Việt Nam là điểm sáng nổi bật của nền kinh tế. Mặc dù quý 3.2021, nền kinh tế "chao đảo" vì đại dịch nhưng trong 11 tháng năm 2021 vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đăng ký đạt 26,46 tỉ”, ông Nguyễn Bích Lâm, chuyên gia kinh tế nhận định.

Vốn FDI đăng ký tăng 71,2% trong tháng 11 (so tháng trước) sau khi giảm trong tháng 10 nhờ đầu tư vào các lĩnh vực chế biến, chế tạo phục hồi (tăng 40,2% so tháng trước).

“Việc dòng vốn FDI đổ vào tích cực trong những tháng gần đây cũng cho thấy các nhà đầu tư nước ngoài vẫn đang tin tưởng vào sự phục hồi của nền kinh tế Việt Nam”, chuyên gia phân tích của Cty Chứng khoán PHS nhận định.

Giải ngân vốn FDI tiếp tục phục hồi sau khi giảm mạnh trong quý III (tăng 4,3% trong tháng 11 so với tháng trước), nhưng vẫn chưa quay lại mức ghi nhận năm trước đó. Tính chung mười một tháng đầu năm 2021, giải ngân vốn FDI thấp hơn 4,2% so với cùng kỳ năm trước.

“Bất chấp việc dịch COVID-19 vẫn đang có diễn biến phức tạp, quyết định mở cửa trở lại đã tạo cơ hội cho các doanh nghiệp sớm phục hồi sản xuất cũng như đảm bảo được quá trình lưu thông hàng hóa trong và ngoài nước. Sản xuất công nghiệp lấy lại đà tăng trưởng dương trong khi xuất khẩu vẫn duy trì được đà tăng ấn tượng. Dự kiến các gói kích thích kinh tế của Chính phủ sẽ được thông qua vào đầu năm sau. Đây được xem là giải pháp cần thiết để giúp nền kinh tế có thể phục hồi nhanh chóng những hậu quả của dịch COVID-19 và hướng đến đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP năm 2022 đạt được 6-6.5% theo kế hoạch của Quốc hội. Tuy nhiên, đi kèm với các gói kích thích kinh tế thì áp lực lạm phát trong nước dự kiến cũng sẽ tăng mạnh”, chuyên gia của Cty Chứng khoán PHS phân tích.

Theo các chuyên gia của World Bank, lạm phát tăng nhẹ do giá nhiên liệu tăng, nhu cầu tiêu dùng các mặt hàng ngoài lương thực, thực phẩm trong nước đang phục hồi và chi phí logistics tăng, trong khi tăng trưởng tín dụng vẫn ở mức ổn định, cung cấp thanh khoản dồi dào để hỗ trợ phục hồi kinh tế.

Còn theo quan điểm của chuyên gia Mirae Asset Việt Nam, lạm phát và tỉ giá vẫn giữ ổn định trong 11 tháng đầu năm là nền tảng quan trọng trong việc duy trì được sự hồi phục kinh tế.

Với nhiều nỗ lực, cố gắng của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước, tháng 4.2021, Bộ Tài chính Mỹ đã xác định không có đủ bằng chứng, dấu hiệu cho thấy Việt Nam thao túng tiền tệ và quyết định không có hành động trừng phạt thương mại với Việt Nam. Bộ Tài chính Mỹ đánh giá cao việc NHNN đã thực hiện các thỏa thuận một cách nghiêm túc và minh bạch, tiếp tục duy trì được sự ổn định của thị trường ngoại tệ trong bối cảnh kinh tế vĩ mô hết sức khó khăn thời gian qua.

Chỉ số VN-Index cuối cùng đã đạt mức cao kỷ lục 1.500 điểm trong tuần cuối cùng của tháng 11.2021. Mốc 1.500 của VN-Index là cả một hành trình dài 21 năm của chứng khoán Việt.

Ông Andy Ho, Giám đốc Điều hành kiêm Trưởng bộ phận Đầu tư Tập đoàn VinaCapital cho rằng, nhà đầu tư nước ngoài có nhiều cơ hội trên thế giới, tuy nhiên Việt Nam vẫn là cơ hội tốt khi môi trường lãi suất thấp, và nhiều doanh nghiệp vẫn tăng trưởng tốt hoặc có còn tiềm năng tăng trưởng trong tương lai. Ông Andy Ho đặt kỳ vọng Việt Nam sẽ được nâng hạng từ thị trường MSCI FM( Frontier Markets) đi vào thị trường MSCI (Emerging Markets). Khi vào thị trường Emerging Markets thì sự quan tâm của nhà đầu tư nước ngoài sẽ tăng ít nhất 100 lần so với quy mô hiện nay.

Trong dài hạn, các quỹ đầu tư nước ngoài tỏ ra lạc quan trước đà tăng của thị trường chứng khoán Việt Nam trong vài năm tới.

Ông Petri Deryng, người đứng đầu Pyn Elite Fund dự báo VN-Index sẽ cán mốc 2.500 điểm vào thời điểm cuối năm 2024, mức giá này tương ứng dự phóng P/E vào khoảng 16,5 lần.

Theo Pyn Elite Fund, việc dự trữ ngoại hối Việt Nam tăng mạnh, cùng lợi suất trái phiếu Chính phủ hiện chỉ quanh ngưỡng 2% và có thể dao động từ 3-4% trong những năm tới cho phép quỹ có những dự báo lạc quan hơn về thị trường chứng khoán. Ngoài ra, những kỳ vọng về gói kích thích kinh tế mạnh mẽ trong giai đoạn 2022 – 2024 sẽ giúp nền kinh tế cũng như các doanh nghiệp trong khu vực tư nhân Việt Nam tăng trưởng mạnh.

Phiên đấu giá bốn lô đất tại bán đảo Thủ Thiêm trở thành dấu ấn đặc biệt nhất của thị trường bất động sản 2021. Ngân sách TP HCM thu được 34.346 tỉ đồng từ giá đấu thành công, gấp bảy lần khởi điểm. Một lô đất trong số này được công ty liên quan đến Tập đoàn Tân Hoàng Minh có giá 2,4 tỉ đồng/m2.

Năm 2021 chứng kiến số lượng tài khoản đầu tư chứng khoán gia tăng kỷ lục. Thống kê đến hết tháng 11.2021, tổng số tài khoản chứng khoán là 4,08 triệu trong khi thời điểm cuối năm 2020 mới là 2,77 triệu tài khoản. Như vậy riêng trong 11 tháng của năm 2021, đã có hơn 1,31 triệu tài khoản mở mới, trong đó nhà đầu tư cá nhân trong nước mở 1,306 triệu tài khoản. Số lượng tài khoản của nhà đầu tư cá nhân trong nước 11 tháng cũng gấp 3,3 lần số lượng trong cả năm 2020. Như vậy năm 2021 là năm kỷ lục về thu hút nhà đầu tư tham gia thị trường.

Năm 2021, thương mại điện tử Việt Nam đã ghi dấu mốc “lần đầu tiên” với một chuỗi các sự kiện, hoạt động đột phá cho doanh nghiệp Việt trong việc phát triển thị trường trong nước và xuất khẩu.

Lần đầu tiên, trong bối cảnh dịch bệnh bùng phát tại khu vực các tỉnh thành phố phía Nam, thương mại điện tử trở thành một phương thức phân phối chủ yếu, an toàn, phát huy hiệu quả ngay lập tức.

Lần đầu tiên, hàng chục loại nông sản, trái cây vùng miền được tổ chức phân phối trên thương mại điện tử thông qua “Gian hàng Việt trực tuyến quốc gia” và qua các Sàn thương mại điện tử.

Lần đầu tiên, “Gian hàng Quốc gia Việt Nam” - nơi tập hợp các sản phẩm tiêu biểu của Việt Nam được tổ chức - đánh dấu mốc quan trọng là gian hàng quốc gia đầu tiên của Việt Nam được mở trên nền tảng trực tuyến quốc tế.

Quy mô thị trường cổ phiếu đã tăng mạnh, đạt 122,2% GDP vào ngày 12.11.2021 (tính GDP năm 2020), vượt mục tiêu đề ra.

Mức vốn hoá ngày hôm nay của 3 sàn đã bằng 122% GDP (tính GDP năm 2020). Theo Đề án Cơ cấu lại Thị trường chứng khoán và thị trường bảo hiểm 2020 - 2025, Chính phủ đặt mục tiêu năm 2025, vốn hoá của chứng khoán 120% GDP vào năm 2025. Như vậy, với mức vốn hoá này, mục tiêu của đề án đã cơ bản được hoàn thành.

Có thể nói, chứng khoán là kênh đầu tư nhận được nhiều sự quan tâm nhất của giới đầu tư trong tương quan với các kênh đầu tư đại chúng trong nền kinh tế. Trong bối cảnh lãi suất ngân hàng duy trì ở mức thấp, nhiều kênh đầu tư khác gặp trở lại do dịch bệnh đã khiến thị trường chứng khoán gia tăng lực hấp dẫn đối với dòng tiền. Thị trường chứng khoán nhờ đó có tốc độ tăng trưởng rất ấn tượng trong năm 2021.