Chắc hẳn đến nay, nhiều người vẫn còn trước bức xúc trước vụ việc bé gái 8 tuổi ở quận Bình Thạnh, TP.HCM bị người sống cùng nhà bạo hành dẫn đến tử vong xảy ra vào khoảng cuối tháng 12-2021.
Đó là vụ việc quá đau lòng, người gây ra nỗi đau đó đang phải đối diện với trách nhiệm hình sự. Thực tế cho thấy đâu đó vẫn còn xảy ra những câu chuyện bạo hành với người trong gia đình ở mức độ nhẹ hơn chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự, đặc biệt là bạo hành với trẻ em. Chính những suy nghĩ bạo lực, cực đoan, kiểu "thương cho roi cho vọt" đã khiến không ít những thành viên yếu thế trong gia đình phải chịu cảnh bị bạo hành.
Nhiều bạn đọc đã có câu hỏi gửi đến PLO thắc mắc hiện nay pháp luật có quy định xử phạt hành chính như thế nào với những hành vi vi phạm về bạo lực gia đình mà chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự? Mức phạt hành chính cho các hành vi bạo lực gia đình của năm 2022 có khác gì so với từ năm 2021 trở về trước?
Nghị định 144/2021 có hiệu từ ngày 1-1-2022 thay thế Nghị định 167/2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh, trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng cháy, chữa cháy; cứu nạn, cứu hộ; phòng, chống bạo lực gia đình đã có những thay đổi về mức phạt. Trong phạm vi bài viết này, chúng tôi xin giới thiệu những mức phạt liên quan đến hành vi vi phạm về bạo lực gia đình.
Hành vi xâm hại sức khỏe thành viên gia đình quy định tại điều 52, Nghị định 144 quy định mức phạt hành chính như sau:
Phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng đối với hành vi đánh đập gây thương tích cho thành viên gia đình.
Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với một trong những hành vi sử dụng các công cụ, phương tiện hoặc các vật dụng khác gây thương tích cho thành viên gia đình;
Không kịp thời đưa nạn nhân đi cấp cứu điều trị trong trường hợp nạn nhân cần được cấp cứu kịp thời hoặc không chăm sóc nạn nhân trong thời gian nạn nhân điều trị chấn thương do hành vi bạo lực gia đình.
Trước đây, theo Điều 49, Nghị định 167/2013 thì cùng hành vi trên, người vi phạm chỉ bị phạt từ 1 triệu đến 2 triệu đồng.
Hành vi hành hạ, ngược đãi thành viên gia đình
Theo điều 53, Nghị định 144 quy định: Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với những hành vi đối xử tồi tệ với thành viên gia đình như: Bắt nhịn ăn, nhịn uống, bắt chịu rét, mặc rách, không cho hoặc hạn chế vệ sinh cá nhân; Bỏ mặc không chăm sóc thành viên gia đình là người cao tuổi, yếu, khuyết tật, phụ nữ có thai, phụ nữ nuôi con nhỏ.
Cũng với những hành vi hành hạ, ngược đãi thành viên gia đình thì trước đây theo Điều 50, Nghị định 167 quy định phạt tiền từ 1,5 triệu đến 2 triệu đồng.
Hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của thành viên gia đình
Theo điều 54, Nghị định 144 quy định: Phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng đối với hành vi lăng mạ, chì chiết, xúc phạm danh dự, nhân phẩm thành viên gia đình.
Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với một trong những hành vi: Tiết lộ hoặc phát tán tư liệu, tài liệu thuộc bí mật đời tư của thành viên gia đình nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm;
Sử dụng các phương tiện thông tin nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm thành viên gia đình;
Phổ biến, phát tán tờ rơi, bài viết, hình ảnh nhằm xúc phạm danh dự, nhân phẩm của nạn nhân.
Trước đây, tại Điều 51, Nghị định 167 thì với hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của thành viên gia đình thì chỉ bị phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1,5 triệu đồng.
Hành vi cô lập, xua đuổi hoặc gây áp lực thường xuyên về tâm lý
Theo điều 55, Nghị định 144 quy định: Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
Cấm thành viên gia đình ra khỏi nhà, ngăn cản thành viên gia đình gặp gỡ người thân, bạn bè hoặc có các mối quan hệ xã hội hợp pháp, lành mạnh nhằm mục đích cô lập, gây áp lực thường xuyên về tâm lý đối với thành viên đó;
Không cho thành viên gia đình thực hiện quyền làm việc;
Không cho thành viên gia đình tham gia các hoạt động xã hội hợp pháp, lành mạnh.
Phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng đối với hành vi buộc thành viên gia đình phải chứng kiến cảnh bạo lực đối với người, con vật.
Phạt tiền từ 20 triệu đồng đến 30 triệu đồng đối với một trong những hành vi sau đây:
Cưỡng ép thành viên gia đình thực hiện các hành động khiêu dâm, sử dụng các loại thuốc kích dục;
Có hành vi kích động tình dục hoặc lạm dụng thân thể đối với thành viên gia đình.
Cùng với hành vi vi phạm trên, theo điều 52, Nghị định 167 quy định phạt hành chính 100.000 đồng đến 1 triệu đồng tùy vào từng hành vi cụ thể.
Hành vi vi phạm quy định về chăm sóc, nuôi dưỡng, cấp dưỡng
Theo điều 57, Nghị định 144 quy định phạt tiền từ 5 triệu đồng đến 10 triệu đồng đối với một trong những hành vi:
Từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng giữa vợ và chồng sau khi ly hôn; từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ nuôi dưỡng giữa anh, chị, em với nhau, giữa ông bà nội, ông bà ngoại và cháu theo quy định của pháp luật;
Từ chối hoặc trốn tránh nghĩa vụ cấp dưỡng, nuôi dưỡng cha, mẹ; nghĩa vụ cấp dưỡng, chăm sóc con sau khi ly hôn theo quy định của pháp luật.
Trước đây, tại điều 54, Nghị định 167 thì hành vi vi phạm quy định về chăm sóc, nuôi dưỡng, cấp dưỡng thì bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng.
Hy vọng với việc tăng mức phạt như đã nêu trên sẽ góp phần ngăn ngừa các hành vi liên quan đến bạo lực gia đình, đặc biệt là bạo hành trẻ em trong cùng nhà.
