Quốc hội thông qua gói chính sách hỗ trợ quy mô lớn về tài khóa, tiền tệ - Ảnh: Quochoi.vn
Chiều 11-1, với 424 đại biểu tán thành (chiếm 84,97%), Quốc hội đã thông qua nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.
Với mục tiêu phục hồi, phát triển nhanh hoạt động sản xuất kinh doanh, gói hỗ trợ được Quốc hội thông qua các chính sách tài khóa, bao gồm miễn giảm thuế, trong đó có giảm 2% thuế suất thuế giá trị gia tăng trong năm 2022, áp dụng đối với các nhóm hàng hóa, dịch vụ đang có mức thuế suất thuế giá trị gia tăng 10%, nhưng loại trừ một số nhóm hàng.
Giảm thuế VAT 2%, cấp bù lãi suất, phát triển hạ tầng
Gói chính sách tài khóa này sẽ tăng chi đầu tư phát triển từ nguồn ngân sách nhà nước tối đa 176.000 tỉ đồng, gồm bố trí tối đa 14.000 tỉ đồng để đầu tư xây mới, cải tạo, nâng cấp, hiện đại hóa hệ thống y tế cơ sở, y tế dự phòng, trung tâm kiểm soát bệnh tật cấp vùng… nhằm nâng cao năng lực y tế.
Gói chính sách cũng hỗ trợ an sinh xã hội, lao động và việc làm, gồm 5.000 tỉ đồng để cấp bù lãi suất và cho vay ưu đãi; hỗ trợ lãi suất tối đa 3.000 tỉ đồng với các chương trình tín dụng có mức lãi suất trên 6%/năm. Đầu tư xây mới, cải tạo, nâng cấp, mở rộng và hiện đại hóa các cơ sở trợ giúp xã hội, đào tạo, dạy nghề, giải quyết việc làm tối đa 3.150 tỉ đồng.
Đối với chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, nghị quyết được thông qua sẽ hỗ trợ lãi suất (2%/năm) tối đa 40.000 tỉ đồng cho một số ngành, lĩnh vực quan trọng, có khả năng phục hồi. Cho vay cải tạo chung cư cũ, xây dựng nhà ở xã hội, nhà cho công nhân thuê và thuê mua, cấp vốn điều lệ cho Quỹ hỗ trợ phát triển du lịch tối đa 300 tỉ đồng.
Đối với đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, sẽ bổ sung tối đa 113.550 tỉ đồng vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước để phát triển kết cấu hạ tầng: giao thông, công nghệ thông tin, chuyển đổi số, phòng chống sạt lở bờ sông, bờ biển, bảo đảm an toàn hồ chứa nước, thích ứng biến đổi khí hậu, khắc phục hậu quả thiên tai, đáp ứng các tiêu chí nhất định.
Ngoài ra còn có các chính sách tài khóa khác như sử dụng 6.600 tỉ đồng hỗ trợ tiền thuê nhà cho người lao động, hỗ trợ 38.400 tỉ đồng cho vay hỗ trợ giải quyết việc làm; các cơ sở giáo dục ngoài công lập, cá nhân vay, mua nhà, xây mới và cải tạo nhà ở xã hội...
Tiếp tục cơ cấu nợ, miễn giảm lãi vay từ 0,5-1%
Đối với chính sách tiền tệ, nghị quyết được thông qua yêu cầu tiếp tục cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ, miễn, giảm lãi vay đối với khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, có giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp cho phù hợp.
Tính toán hợp lý tỉ lệ dự trữ bắt buộc, thực hiện nghiệp vụ thị trường mở, tái cấp vốn, chỉ đạo các tổ chức tín dụng tiếp tục tiết giảm chi phí hoạt động để phấn đấu giảm lãi suất cho vay khoảng 0,5%-1% trong 2 năm 2022 và 2023
Ngoài ra, sẽ sử dụng tối đa 46.000 tỉ đồng từ các nguồn tài chính hợp pháp khác để nhập khẩu vắc xin, thuốc điều trị và thiết bị, vật tư y tế phục vụ phòng, chống dịch COVID-19 trong trường hợp cần thiết. Tiếp tục tái cấp vốn, để cho người sử dụng lao động vay trả lương ngừng việc, trả lương phục hồi sản xuất cho người lao động…
Các chính sách khác bao gồm: sử dụng khoảng 5.000 tỉ đồng từ Quỹ Dịch vụ viễn thông công ích Việt Nam; 5.000 tỉ đồng từ Quỹ Phát triển khoa học và công nghệ...
Chấp nhận tăng bội chi ngân sách nhà nước bình quân 1-1,2%GDP/năm
Theo nghị quyết được thông qua, để có nguồn lực thực hiện các chính sách tài khóa, cho phép tăng bội chi ngân sách nhà nước trong 2 năm 2022 và 2023 bình quân 1-1,2% GDP/năm (tối đa 240.000 tỉ đồng).
Phát hành trái phiếu Chính phủ, bảo đảm nguyên tắc phối hợp chặt chẽ trong điều hành chính sách tiền tệ, chính sách tài khóa và các chính sách vĩ mô khác, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, thị trường tài chính, tiền tệ.
Vay hỗ trợ phát triển chính thức (ODA), vay ưu đãi nước ngoài. Trong trường hợp cần thiết, Chính phủ báo cáo cấp có thẩm quyền cho phép vay từ các nguồn tài chính hợp pháp khác phù hợp và hoàn trả khi có nguồn.
Nghị quyết của Quốc hội yêu cầu sử dụng tối đa, hiệu quả các nguồn lực, tiết giảm tối đa các khoản chi, phấn đấu tăng thu, triệt để tiết kiệm chi, cải cách thuế, chống thất thu, chuyển giá, trốn thuế, đặc biệt là tăng thu với giao dịch số xuyên biên giới, dịch vụ nền tảng số. Sử dụng linh hoạt các cơ chế, chính sách, đẩy nhanh cổ phần hóa, thoái vốn nhà nước tại doanh nghiệp…
Có cơ chế đặc thù, được quyết định chỉ định thầu dự án hạ tầng quy mô lớn
Nghị quyết cho phép thực hiện một số cơ chế đặc thù, như Thủ tướng và người đứng đầu cơ quan có thẩm quyền được quyết định việc chỉ định thầu với dự án hạ tầng quy mô lớn, cấp bách về giao thông và y tế. Nhà thầu thi công không phải thực hiện thủ tục cấp giấy phép khai thác mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng. Được phân cấp, phân quyền cho các UBND tỉnh có đủ năng lực, kinh nghiệm và quản lý để thực hiện tuyến đường cao tốc theo hình thức đầu tư công (trừ dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2021 - 2025).
Để thực hiện có hiệu quả chương trình, Quốc hội giao Chính phủ khẩn trương ban hành các giải pháp để thực hiện, phân bổ, quản lý và sử dụng nguồn lực phải tiết kiệm, hiệu quả, phù hợp. Không để xảy ra việc trục lợi chính sách, lợi ích nhóm, thất thoát, lãng phí. Có giải pháp kịp thời bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, các cân đối lớn.
Gói hỗ trợ 340.000 tỉ đồng: Cần cho phép TP.HCM bổ sung ngân sách địa phương vào gói TTO - TP.HCM là đô thị đặc biệt, chiếm khoảng 25% GDP cả nước và đóng góp khoảng 1/3 ngân sách quốc gia nên rất cần thiết và có cơ sở để Quốc hội kịp thời có quy định mang tính nguyên tắc cho phép TP.HCM bổ sung ngân sách địa phương vào gói hỗ trợ.