Tám bị cáo trong vụ án cùng bị truy tố về tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ. Trong đó, bốn người là cựu lãnh đạo, cán bộ BV Bạch Mai.

Phạm tội với tính chất nghiêm trọng

Tại tòa, đại diện VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt bị cáo Nguyễn Quốc Anh (cựu giám đốc BV) 5-6 năm tù, Nguyễn Ngọc Hiền (cựu phó giám đốc BV) 4-5 năm tù, Phạm Đức Tuấn (giám đốc Công ty Công nghệ y tế BMS) 30-36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Năm bị cáo còn lại bị đề nghị mức án từ 24-30 tháng tù cho hưởng án treo đến 30-36 tháng tù giam.

Theo VKS, sau khi thống nhất chủ trương liên danh liên kết lắp đặt hệ thống robot Rosa (phẫu thuật thần kinh) có giá 39 tỉ đồng với Công ty BMS, ông Nguyễn Quốc Anh không thông qua Đảng ủy, ban giám đốc và công đoàn BV. Bị cáo còn chỉ đạo cấp dưới hoàn thiện các thủ tục để liên doanh với Công ty BMS.

Các bị cáo tại tòa. Ảnh: TUYẾN PHAN

Tháng 1-2017, trong khi robot Rosa vẫn chưa được nhập về, BV Bạch Mai đã ký kết đề án xã hội hóa với Công ty BMS. Để hợp thức hóa việc lắp đặt trên giấy tờ, các bị cáo thuộc Công ty Thẩm định giá VFS đã phát hành chứng thư khống. Mãi đến tháng 2-2017, Công ty BMS mới nhập khẩu robot Rosa từ Pháp về, giá hơn 7,4 tỉ đồng (thấp hơn rất nhiều mức giá ký kết với BV - PV).

Sau khi lắp đặt trên thực tế, BV Bạch Mai sử dụng robot Rosa phẫu thuật sọ não cho 639 ca bệnh, trong đó thu phí 637 ca. Do giá robot bị nâng khống, số tiền mà bệnh nhân phải chi trả lên tới hơn 16 triệu đồng/ca phẫu thuật, cao hơn nhiều so với đúng giá. Tổng số tiền thiệt hại cho người bệnh là hơn 10,5 tỉ đồng.

Trong bản luận tội, đại diện VKS đánh giá vụ án có tính chất nghiêm trọng, số lượng bị hại lớn. Hành vi của các bị cáo gây nguy hiểm cho xã hội, xâm hại đến hoạt động đúng đắn của cơ quan nhà nước, xâm phạm đến quyền lợi của người bệnh. Bị cáo Nguyễn Quốc Anh là người giữ vai trò chính.

Ngoài căn cứ buộc tội, VKS cũng ghi nhận các bị cáo phạm tội trong điều kiện pháp luật quy định chưa chặt chẽ, chưa cụ thể, cách hiểu và vận dụng còn khác nhau, không có quy định cụ thể về trách nhiệm của BV và các cá nhân trong việc liên doanh, liên kết. Các bị cáo phạm tội lần đầu, nhân thân tốt, có thái độ ăn năn hối cải, chủ động khai báo, khắc phục hậu quả, có nhiều thành tích trong quá trình công tác…

Nhận tiền vì… ngày lễ, tết

Trong phần xét hỏi, bị cáo Nguyễn Quốc Anh nói cơ bản đồng ý với cáo trạng của VKS nhưng không đồng ý với cáo buộc “thông đồng với Công ty BMS”. Đứng trước tòa, cựu giám đốc BV Bạch Mai thừa nhận trách nhiệm người đứng đầu, nhiều lần khẳng định bản thân không vụ lợi, hoàn toàn vì lợi ích của người bệnh cũng như BV.

Bị cáo cho rằng mức giá 39 tỉ đồng của robot Rosa đúng với mức giá sơ bộ mà Bộ Y tế từng đưa ra, đã căn cứ vào chứng thư thẩm định giá. Bị cáo hoàn toàn tin tưởng chứng thư mà công ty thẩm định giá đưa ra là chính xác.

Đáng chú ý, ông Anh khai vào các dịp lễ, tết, Phạm Đức Tuấn có đến BV để chúc tết ban giám đốc, trong đó có bị cáo. Mỗi lần đến, Tuấn chúc tết bằng 10-20 triệu đồng hoặc 1.000-2.000 USD, tổng số tiền nhận khoảng 100 triệu đồng và 10.000 USD.

“Lúc đầu, tôi nghĩ đây là ngày lễ, tết dân tộc, bởi những ngày đó thì BV cũng đi chúc các nơi khác, không nghĩ đây là chuyện tiêu cực. Người ta nghĩ rằng nếu nâng từ 7 tỉ đồng lên 39 tỉ đồng thì phải được nhiều lắm nhưng thực tế không phải như vậy” - ông Anh nói, đồng thời cho hay đã nộp lại số tiền không chính đáng nêu trên.

Tương tự với ông Anh, một số bị cáo tại BV Bạch Mai thừa nhận có cầm tiền của Tuấn, tuy nhiên nghĩ đây chỉ là quà biếu dịp lễ, tết chứ không hề ép buộc hay đưa, nhận hối lộ gì.

Về phía mình, giải thích việc robot Rosa có giá lên tới 39 tỉ đồng (trong khi giá nhập về chỉ hơn 7 tỉ đồng), Phạm Đức Tuấn khai rằng giá chào bán dựa trên giá của nhà sản xuất nước ngoài cung cấp. Bên sản xuất đưa giá khoảng 500.000 euro năm 2016, tương đương 17 tỉ đồng. Chưa hết, ngoài việc mua robot thì công ty cũng phải đầu tư rất nhiều chi phí để đào tạo nhân viên sử dụng, vận hành hệ thống máy...