Hãng tin AP dẫn thông báo của Bộ Ngoại giao Nga cho biết Mỹ và liên minh NATO ngày 26-1 đã chính thức phản hồi bằng văn bản với dự thảo hiệp ước an ninh châu Âu tám điểm Nga đề xuất hồi cuối năm ngoái.
Theo đó, Đại sứ Mỹ tại Nga John Sullivan đã trực tiếp trao văn bản phản hồi cho Thứ trưởng Ngoại giao Nga Alexander Grushko.
Hiện nội dung phản hồi của Mỹ và NATO chưa được công bố, song lãnh đạo hai bên này cùng ngày đã lên tiếng thống nhất quan điểm là những yêu cầu của Nga là không thể chấp nhận được.
Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg phát biểu hôm 26-1. Ảnh: AP
"Chúng tôi một lần nữa đề nghị Nga có các động thái xuống thang căng thẳng ngay lập tức. NATO hoàn toàn tin rằng căng thẳng và bất đồng đều phải được giải quyết thông qua ngoại giao và đối thoại" - Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho hay.
Ông Stoltenberg đồng thời muốn NATO và Moscow mở lại văn phòng đại diện của nhau ở Brussels và Moscow, bên cạnh việc tăng cường trao đổi thông qua các kênh quân sự mở để tăng tính minh bạch và giảm thiểu rủi ro xung đột.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho rằng văn bản phản hồi yêu cầu của Nga vừa được gửi đi đã mở ra "một con đường ngoại giao nghiêm túc" để giải quyết các vấn đề giữa Nga và Ukraine.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken phát biểu hôm 26-1. Ảnh: REUTERS
Theo ông, văn bản phản hồi đã nhấn mạnh chính quyền Ukraine có quyền tự do lựa chọn đồng minh, qua đó tiếp tục bác bỏ yêu cầu của Nga về không cho Ukraine gia nhập NATO.
"Chúng tôi đã làm rõ rằng chúng tôi có những nguyên tắc cốt lõi mà chúng tôi sẽ nỗ lực để giữ gìn và bảo vệ; chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, và quyền tự do của mọi quốc gia trong lựa chọn các thỏa thuận an ninh và hệ thống đồng minh là hai trong số đó" - ông Blinken nói, đồng thời chia sẻ thêm là sẽ đối thoại với người đồng cấp Nga Sergei Lavrov trong vài ngày tới về văn bản phản hồi của Mỹ.
Nhắc lại nội dung của dự thảo hiệp ước, Nga yêu cầu NATO rút toàn bộ binh sĩ và khí tài khỏi những nước gia nhập liên minh sau năm 1997 - gồm Ba Lan, Estonia, Lithuania, Latvia và các nước vùng Balkan.
NATO cũng phải ngừng mở rộng hiện diện quân sự về phía đông, không kết nạp Ukraine vào khối và ngừng các cuộc diễn tập tại Ukraine, Đông Âu, Trung Á và các nước vùng Caucasus nếu chưa có sự đồng ý từ Nga.
Đáng chú ý, một ngày trước khi Mỹ và NATO gửi văn bản phản hồi, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov trong phiên trả lời chất vấn của Quốc hội Nga đã khẳng định sẽ không để các yêu cầu của nước này chìm trong các cuộc đàm phán không có hồi kết và sẽ không chờ đợi lâu.
"Nếu phương Tây tiếp tục có các động thái gây hấn và hiếu chiến, Moscow sẽ có biện pháp trả đũa thích đáng" - ông Lavrov cảnh báo, tuy không nói các biện pháp này là gì.
Khi được hỏi liệu Điện Kremlin có đang cân nhắc mở rộng hiện diện quân sự ở Venezuela và Cuba, vốn rất gần lãnh thổ Mỹ hơn Ukraine, để đối trọng hay không, thì ông Lavrov không phủ nhận mà chỉ trả lời đơn giản là Nga hiện có quan hệ gắn kết với hai nước này. 