Các bác sĩ đang thăm khám và điều trị cho bệnh nhân - Ảnh: HOÀNG NHÂN

ThS.Bs Ngô Thị Kim Oanh và BS Bùi Thị Yến Nhi - Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (Cơ sở 3) - cho biết để đón Tết lành mạnh, chúng ta nên chủ động phòng ngừa các bệnh thường gặp cũng như chuẩn bị sẵn các loại thuốc trong tủ thuốc gia đình.

Dưới đây là 4 bệnh lý thường gặp vào mùa Tết gây ảnh hưởng đến sức khỏe, cần chủ động phòng ngừa:

Bệnh hệ tiêu hóa

Trong những ngày Tết, nhiều người ăn uống thất thường, ăn nhiều chất đạm, dùng không đúng bữa, lạm dụng rượu, cà phê, thuốc lá, gia vị gây kích thích, ăn vặt/ sử dụng bánh kẹo mứt, ít chịu tập thể dục… làm tỉ lệ mắc các bệnh đường tiêu hóa liên quan đến chế độ ăn uống tăng lên đáng kể như đầy bụng, khó tiêu, đau dạ dày, ngộ độc thức ăn, tăng men gan…

Để duy trì sức khỏe đường tiêu hóa, nên ăn uống điều độ, không ăn quá no, ăn ít đồ ăn dầu mỡ, hạn chế sử dụng rượu bia. Tuân thủ vận động nhẹ nhàng mỗi ngày để thúc đẩy nhu động đường tiêu hóa. Đối với người mắc bệnh đường tiêu hóa trước đó càng phải chú ý giữ gìn, nhất định phải uống thuốc theo lời dặn của bác sĩ để bệnh không nặng thêm.

Khi bị đầy bụng, khó tiêu cách đơn giản nhất, chúng ta lấy một củ gừng tươi nhỏ, giã nhuyễn vắt lấy nước hòa nước ấm rồi uống, phần bã còn lại để vào vùng rốn sau đó lấy khăn ấm chườm quanh vùng bụng.

Có thể chuẩn bị trước một số loại thuốc chống đầy hơi, giảm tiết dịch vị dạ dày, thuốc điều hòa sự co bóp dạ dày ruột hoặc men tiêu hóa để trong tủ thuốc của gia đình. Tuy nhiên chỉ nên dùng trong 2-3 ngày, nếu các triệu chứng không cải thiện thì cần phải đi khám, gặp bác sĩ để điều trị thích hợp với tình trạng bệnh. Trong khẩu phần ăn hằng ngày, bổ sung các gia vị có tác dụng chống đầy hơi như: hành tỏi , tiêu, mộc nhĩ, nấm hương…

Trường hợp ngộ độc có nôn ói, tiêu chảy do thức ăn ôi thiu, kém vệ sinh hoặc sử dụng cùng lúc các món kỵ nhau sẽ dẫn đến mất nước và gây rối loạn điện giải. Vì vậy trong tủ thuốc gia đình nên có các gói Oresol để bù lại lượng nước và muối bị mất, song song ăn uống đủ chất, cân bằng các nhóm dinh dưỡng, ăn nhiều hoa quả, uống nước ấm. 

Tránh ăn uống thức ăn lấy trực tiếp ra từ tủ lạnh. Đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, không ăn tiết canh, không sử dụng gia cầm/sản phẩm từ gia cầm ốm, chết và không rõ nguồn gốc để chế biến thực phẩm.

Bệnh lý hệ hô hấp

Vào mùa xuân, không khí sẽ lạnh và có độ ẩm cao hơn, việc dọn dẹp làm tiếp xúc với bụi nhà/mạt nhà, các vật phẩm trang trí nhà như cây cảnh, hoa chơi Tết có thể phát tán phấn hoa gây nặng thêm tình trạng dị ứng (viêm da, viêm mũi dị ứng). Khi đi du xuân, khói bụi, khói nhang ở ngoài môi trường vô tình tấn công mắt, mũi cũng dễ gây viêm kết mạc, viêm mũi.

Để phòng ngừa, cần đảm bảo vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay với xà phòng, vệ sinh mũi họng hàng ngày bằng nước muối sinh lý. Khi đi ra ngoài đường nên trang bị khẩu trang, thay khi dơ, khi ướt, đeo kính chống bụi, chống nắng. Hạn chế đến những chỗ đông người tránh tụ tập.

Giữ ấm cơ thể (nhất là khi thời tiết chuyển lạnh), mặc quần áo đủ ấm khi đi xe máy, khi ra ngoài trời, khi làm việc ngoài trời, ra ngoài trời vào buổi đêm hay sáng sớm (chú ý các vùng cơ thể như: bàn chân, bàn tay, ngực, cổ, đầu…).

Nếu thấy khó chịu ở mắt, tốt nhất không nên dụi mắt, nên sử dụng nước muối nhỏ mắt sinh lý hoặc nước mắt nhân tạo để rửa trôi tác nhân gây dị ứng sau đó đi khám. Đảm bảo vệ sinh môi trường, vệ sinh gia đình, giữ ấm nhà cửa.

Bệnh lý tim mạch

Chế độ ăn uống, nghỉ ngơi bị đảo lộn, ít vận động - thể dục, sử dụng nhiều rượu, bia, hút thuốc… đều gia tăng nguy cơ tai biến, đột quỵ, co thắt mạch vành. Vì vậy bảo vệ sức khỏe tim mạch trong những ngày Tết là vô cùng quan trọng.

Nghỉ ngơi, ăn uống điều độ, không nên xem tivi quá nhiều, chơi các trò chơi, tham gia hoạt động du xuân trong thời gian dài (nhất là những người già) khiến cho tim phải co bóp nhiều hơn.

Duy trì tâm thái tĩnh lặng, tránh vui buồn quá mức, có thể sử dụng các loại trà thảo dược như trà Kombucha, trà hoa cúc, trà gừng…

Đối với những người có bệnh lý tim mạch sẵn có, cần uống thuốc đều đặn, đúng giờ, không được quên hay có tâm lý ngưng thuốc một vài ngày Tết để không bị bệnh tật.

Bệnh lý xương khớp

Dịp Tết, chúng ta cũng dễ bị đau mỏi cổ, vai gáy khi ngồi lâu, ít vận động trong quá trình di chuyển để du xuân hoặc ngồi lâu để tham gia các lễ hội, trò chơi. 

Việc ngồi lâu không chỉ không tốt cho vùng eo mà còn gây sức ép lâu dài lên xương chậu, khớp xương cùng, ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu của chi dưới, gây phù nề chi dưới. 

Để phòng tránh các bệnh lý về xương khớp do ngồi lâu trong dịp Tết, nên thực hiện một số động tác kéo giãn cơ, cố gắng duy trì tư thế ngồi đúng, đảm bảo ngồi thẳng cổ và đảm bảo mở rộng vùng thắt lưng, tránh gập người ra phía trước.

Nên duy trì thói quen tập luyện hằng ngày như đi bộ, bơi lội… để duy trì độ dẻo dai, bền bỉ của xương khớp.

Nếu đã có bệnh lý cột sống thắt lưng, nhớ đeo đai lưng hỗ trợ khi phải ngồi lâu, di chuyển chặng đường xa.

Bảo vệ gan, mật ngày Tết ra sao?

TTO - Uống rượu bia quá nhiều trong những ngày Tết sẽ ảnh hưởng sức khỏe như thế nào? Cần uống rượu bia với liều lượng ra sao để không ảnh hưởng đến sức khỏe?