Tại buổi họp báo Chính phủ chiều 3-1, Thứ trưởng Công Thương Đỗ Thắng Hải đã thông tin thêm về việc nghiên cứu, sửa đổi Nghị định 95, Nghị định 83 cũng như Quyết định 24/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng - những văn bản pháp lý quy định trực tiếp về cơ chế quản lý giá điện và giá xăng dầu, lĩnh vực liên quan thiết yếu tới cả nền kinh tế cũng như đời sống người dân.

Theo ông Hải, cơ quan chủ trì đang tính đến phương án điều hành giá xăng dầu theo chu kỳ ngắn hơn so với mức ấn định 10 ngày hiện hành, lấy ý kiến rộng rãi của các đối tượng liên quan theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ.

Với giá điện, EVN kiến nghị điều hành giá trên cơ sở cập nhật chi phí phát điện của quý trước liền kề, dự kiến thông số đầu vào của khâu phát điện của các quý còn lại trong năm để tính toán lại giá bán lẻ điện bình quân. Theo ông Hải, nếu thông số đầu vào trong khâu phát điện thay đổi, làm giá bán lẻ điện bình quân tính toán tăng từ 3% trở lên thì giá điện được phép điều chỉnh tăng, nếu giảm thì giá điện được điều chỉnh giảm.

Thứ trưởng Bộ Công thương trả lời câu hỏi của phóng viên. Ảnh: VGP

Về ý kiến cho rằng nên xây dựng cơ chế quản lý giá điện theo cách xăng dầu, đại diện Bộ Công Thương cho rằng hai loại hàng hóa này rất khác nhau, trong đó chi phí sản xuất kinh doanh điện có sự phụ thuộc cao vào các mùa trong năm.

Vào mùa mưa, lượng nước về các hồ thủy điện nhiều, các nhà máy thủy điện vốn có chi phí phát điện thấp được huy động nhiều. Vì vậy chi phí sản xuất kinh doanh chung của ngành điện trong mùa mưa thấp hơn so với mùa khô - phải huy động nhiều hơn các nguồn nhiệt điện có giá đắt.

Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg đã quy định thời gian điều chỉnh giá bán điện bình quân tối thiểu là 6 tháng kể từ lần điều chỉnh giá điện gần nhất, để phản ánh sự biến động khách quan của chi phí nêu trên. Tuy nhiên, như chúng ta đã biết, lần điều chỉnh giá điện gần nhất vào ngày 20-3-2019. Như vậy, đến tháng 3/2023 sẽ là 4 năm giá điện chưa được điều chỉnh.

Thứ trưởng Công Thương Đỗ Thắng Hải

Ngoài ra, do giá điện có tác động lớn đến kinh tế vĩ mô và đời sống người dân, nên lộ trình thị trường hóa giá điện cần phải được tính toán, cân nhắc kỹ lưỡng...

Thời gian qua, thế giới chứng kiến sự biến động khó lường của giá năng lượng. Giá điện tăng cao ở nhiều nước trên thế giới, một số quốc gia đã phải cắt giảm điện luân phiên.

Tác động cộng hưởng của căng thẳng địa chính trị tại châu Âu, biến động tỷ giá giữa đồng USD và nhiều đồng tiền khác, áp lực của lạm phát gia tăng ảnh hưởng đến chi phí sản xuất kinh doanh điện nói riêng và chi phí sản xuất kinh doanh nói chung trên toàn cầu.

Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải đánh giá Việt Nam cũng không ngoại lệ.

Cụ thể, số liệu thống kê cho thấy giá than nhập khẩu cung cấp cho các nhà máy điện bình quân 10 tháng đầu năm 2022 tăng hơn 150% so với bình quân năm 2021.

Giá than trộn trong nước cho đến hết quý III năm 2022 của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam và Tổng Công ty Đông Bắc đã tăng so với đầu năm khoảng hơn 50%.

Những yếu tố này đã làm cho chi phí sản xuất và mua điện tăng cao so với dự kiến đầu năm.

Chính vì vậy, Chính phủ đã giao Bộ Công Thương phối hợp với các bộ, ngành liên quan nghiên cứu, xử lý phương án đề xuất của EVN theo đúng quy định tại Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg để xây dựng lộ trình điều chỉnh giá điện trên cơ sở đánh giá, cân nhắc kỹ lưỡng, đầy đủ tác động đến lạm phát và đặc biệt là đời sống người dân đang còn gặp nhiều khó khăn sau giai đoạn dịch bệnh vừa qua và trong bối cảnh kinh tế thế giới biến động khó lường trong thời điểm hiện nay.

“Trong bối cảnh đó, Bộ Công Thương sẽ tính toán, cân nhắc kỹ lưỡng và báo cáo các cấp có thẩm quyền theo đúng quy định để việc điều chỉnh giá điện hợp lý, hạn chế tác động ở mức thấp nhất đến kinh tế - xã hội và đời sống người dân khi điều chỉnh” - ông Hải trả lời trong họp báo.