Vào mùa thu năm 2016, Matthew Monaco đang theo học tại Học viện Công nghệ Rochester, với mục tiêu trở thành kỹ sư phần mềm. Anh nghĩ rằng, nghề này sẽ có mức lương cao. Tuy nhiên, sau vài đợt thực tập, anh nhận ra mình quá chán cảnh ngồi văn phòng đến hết đời. Kể từ đó, anh bắt đầu quan tâm đến đầu tư chứng khoán, việc mà anh có thể thực hiện ở bất kỳ nơi nào trên thế giới.

Giờ đây, khi đã 24 tuổi, Monaco không phải là kỹ sư phần mềm dù đã tốt nghiệp vào tháng 5/2020. Thay vào đó, anh đã kiếm được nhiều tiền nhờ đầu tư chứng khoán. Monaco thu về hơn 1,4 triệu USD từ năm 2020 đến 2021.

Hành trình trở thành một trader

Khi đang tìm việc làm thêm trong thời gian còn đi học, Monaco đã bị thu hút bởi một đường link giới thiệu về nền tảng giao dịch trực tuyến và cộng đồng trader được thành lập bởi Timothy Sykes - cựu trader chuyên giao dịch cổ phiếu vốn hoá nhỏ.

Bố mẹ của Monaco đồng ý chi trả 6.525 USD để anh tham gia khoá học này. Mùa hè năm 2017, anh quyết định không đi thực tập để tập trung vào việc học cách giao dịch chứng khoán.

Monaco chia sẻ: “Khi đó, tôi nghĩ rằng tôi sẽ làm việc này trong 3 tháng và có lẽ sẽ ổn định cuộc sống sau thời gian đó vì có thể tự giao dịch. Dù vẫn chưa thể ‘tự mình bước đi’ vào năm 2017, nhưng 3 tháng đó chắc chắn giúp tôi rất nhiều trong hành trình đầu tư.”

Vào thời điểm đó, Monaco chỉ có khoảng 2.000 USD. Tuy nhiên, anh không thể giao dịch trong ngày vì không đáp ứng pattern day trader rule (PDT - luật yêu cầu những nhà đầu tư có từ 4 giao dịch trở lên trong 5 ngày phải thực hiện bằng một tài khoản kí quỹ) và hạn chế anh giao dịch trong này trừ khi có tối thiểu 25.000 USD trong tài khoản. Vào cuối mùa hè năm đó, anh đã mất một nửa số tiền mình có và chỉ còn khoảng 1.000 USD.

Monaco cho biết, một trong những sai lầm dễ mắc phải nhất - điều mà anh trải qua vào mùa hè năm đó, là làm theo những khuyến nghị của nhà đầu tư khác. Theo anh, đó là “con đường dẫn đến thảm hoạ” dù có chiến lược hoặc kế hoạch cụ thể.

Vào mùa thu năm 2017 và mùa xuân 2018, anh đã đi học trở lại và tập trung hoàn toàn vào các khoá học. Anh theo dõi những trader khác trong khoá của Sykes đầu tư trong cả năm 2018. Monaco quyết định chờ đợi và lấy thành công của người khác là nguồn cảm hứng cho mình.

Sau khi tốt nghiệp, Monaco tham gia khoá thực tập và tiết kiệm được khoảng 6.000 USD, khoản tiền mà anh “cất giữ” với hy vọng sẽ có đủ 25.000 USD theo quy định PDT. Cùng với đó là khoản tiền gom góp được ở thời gian làm thêm khi còn học đại học là 11.000 USD. Kỳ thực tập cuối cùng đã giúp Monaco sở hữu nhiều hơn số tiền tối thiểu theo quy định và bắt đầu nghiêm túc đầu tư.

Giao dịch với 5 tiêu chí

Những hạn chế của PDT đã phần nào ảnh hưởng đến cách mà Monaco đầu tư. Thay vì mua và bán cổ phiếu trong vài phút, Monaco vẫn nắm giữ qua đêm.

Khi thị trường mở cửa, anh dành khoảng 30 phút đến 1 giờ để nghiên cứu. Monaco sử dụng một công cụ có tên là Stocks to Trade để rà soát các cổ phiếu biến động nhất trong phiên. Thông thường 1 phiên có khoảng 10-15 cổ phiếu như vậy, nhưng anh bỏ qua khoảng 70% danh sách đó vì chúng có thể đã tăng 50% trong những giờ đầu giao dịch.

Sau đó, Monaco xem xét vốn hoá của cổ phiếu. Một biến số khác cũng quan trọng là tỷ lệ lưu hành của cổ phiếu, con số mà anh thấy hợp lý là 2-10 triệu cổ phiếu. Ngoài ra, Monaco cũng tập trung vào các cổ phiếu có khối lượng giao dịch hơn 500.000 USD/ngày, giúp anh biết liệu cổ phiếu này có khả năng biến động mạnh hay không.

Monaco cũng theo dõi tại sao một cổ phiếu lại tăng giá. Anh có một đoạn ghi chú ở mỗi biểu đồ, liệt kê các bài báo về doanh nghiệp, giúp anh xác định điều gì đang ảnh hưởng đến giá cổ phiếu.

Nhìn chung, mỗi ngày Monaco theo dõi khoảng 3 cổ phiếu. Sau đó, anh rời máy tính để tập trung làm những thứ khác trong thời gian còn lại của ngày. Theo Monaco thì điều này giúp anh tránh được tình thế đưa ra phản ứng quá sớm. 1-2 giờ trước khi đóng cửa phiên, Monaco sẽ quay lại xem cổ phiếu nào trong danh sách theo dõi vẫn giữ giá.

Tháng 8/2019, anh bắt đầu giao dịch nghiêm túc. Trong vài tháng đầu tiên, anh chỉ giao dịch 1 hoặc 2 cổ phiếu mỗi ngày. Anh dần kiếm được tiền vào mỗi tháng. Tháng 9, anh kiếm được khoảng 500 USD và đến tháng 10 số tiền đã lên gấp đôi. Tháng 12/2019, danh mục của Monaco lãi hơn 6.000 USD.

“Bảo toàn” khoản lãi đã có

Dù thị trường diễn biến thế nào, Monaco vẫn thực hiện 1 chiến lược chính: giao dịch ở các điểm breakout (khi giá cổ phiếu vượt qua một mức xác định) với vị thế mua.

Anh nói: “Tháng 9/2019 và 4 tháng tiếp theo đó, tỷ lệ sinh lời của tôi thấp hơn mong đợi. Chỉ khoảng 40-50% các giao dịch của tôi là có lãi nhưng là vì mỗi giao dịch lãi thì lớn 2-3 lần so với giao dịch lỗ.”

Nếu giá cổ phiếu tăng, anh sẽ tăng “điểm cắt lỗ”. Anh cho biết mình không sử dụng lệnh cắt lỗ tự động vì vào thời điểm bên môi giới thực hiện giao dịch thì khoản lỗ có thể cao hơn dự tính.

Khi giá cổ phiếu tiếp tục tăng, Monaco sẽ dần dần tăng vị thế theo mô hình kim tự tháp. Nếu anh vào một vị thế với 1.000 USD và sẵn sàng với khoản lỗ 100 USD thì ngay cả khi tăng gấp đôi vị thế lên 2.000 USD thì anh vẫn chỉ sẵn sàng mạo hiểm ở mức lỗ 100 USD. Lệnh “dừng lỗ trong tâm trí” (mental stop loss) sẽ điều chỉnh tăng lên để duy trì mức rủi ro đó.

Song, việc giao dịch theo mô hình kim tự tháp không hoàn toàn là khoản đặt cược chắc chắn. Vào tháng 2/12/2020, Monaco đang tăng vị thế đối với Alpine 4 Holdings Inc (ALPP), có giá khởi điểm khoảng 0,41 USD và điểm breakout là 0,48 USD. Cổ phiếu này sau đó đã rớt giá và anh phải đóng vị thế. Đến ngày 31/12, giá cổ phiếu lại tăng vọt lên 3,64 USD.

Monaco lưu ý rằng anh sẽ chốt lời khi thấy một cổ phiếu có xu hướng tăng giá quá nhanh. Anh nói: “Nếu bạn là một vận động viên chạy nước rút và đột nhiên bạn chạy nước rút 100m, thì bạn phải hít 1 hơi hay thư giãn một chút trước khi chạy trở lại. Vì vậy, nếu thấy 1 giao dịch diễn ra theo đường parabol, tôi biết rất có thể cổ phiếu đó sẽ giảm giá.”

Khi thấy lợi nhuận ổn định, Monaco đã có sự tự tin rất lớn giúp anh tin vào bản thân và chiến lược của mình chứ không làm theo các trader khác. Anh tin rằng sự thay đổi này là một bước ngoặt quan trọng vì mỗi nhà đầu tư có mức độ chịu rủi ro và thói quen khác nhau.

Năm 2022, Monaco giao dịch 2 tuần đầu tháng 1 và thấy mệt mỏi vì lỗ khoảng 26.000 USD. Anh quyết định nghỉ 1 tháng - điều mà anh coi là quan trọng chiến lược của mình. Khi theo dõi lại thị trường vào tháng 2, anh nhận thấy khối lượng giao dịch và thanh khoản vẫn ở mức thấp.

Monaco quyết định thử 1 chiến lược mới là giao dịch quyền chọn. Anh khám phá bằng cách mua quyền chọn trị giá 24.000 USD với cổ phiếu Google vì cho rằng cổ phiếu này sẽ tăng giá vào tháng 4. Song, Google liên tục rớt giá và Monaco phải bán vị thế với mức lỗ 90%.

Đây là một dấu hiệu để Monaco quyết định “đứng ngoài thị trường” để đảm bảo không mất số tiền kiếm được trong 2 năm qua. Đến tháng 8, anh mới bắt đầu giao dịch trở lại khi thị trường hồi phục và lạm phát hạ nhiệt.

Tham khảo BI