Cựu Bộ trưởng Y tế "không tin Việt Á sản xuất được kit test"

Chiều 3/1, cựu Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đứng trước bục khai báo trả lời các câu hỏi của Hội đồng xét xử (HĐXX) trong đại án kit test Việt Á. 

Ông Long thừa nhận các nội dung trong bản cáo trạng mà Viện kiểm sát đã công bố song mong muốn được giải thích, lý giải một số vấn đề liên quan.

Theo ông Long, thời điểm diễn ra dịch Covid-19, mọi việc rất cấp bách. Khi dịch có những diễn biến phức tạp, vào tháng 2/2020, bị cáo được bổ nhiệm giữ chức Bộ trưởng Bộ Y tế.

Nhận nhiệm vụ một thời gian, ông được Nguyễn Huỳnh (cựu Phó phòng quản lý giá thuốc, Cục Quản lý Dược, Bộ Y tế) thúc đẩy tác động với Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương sớm cấp phép lưu hành kit test Covid-19 cho Công ty Việt Á, nhưng ông không đồng ý. 

"Lúc đó bị cáo không tin Việt Á sản xuất được kit test. Tại một buổi gặp mặt ngày 4/3/2020, bị cáo còn tuyên dương kit test của Học viện Quân y", bị cáo Nguyễn Thanh Long khai. 

Sau đó, khi Nguyễn Minh Tuấn (cựu Vụ trưởng thuộc Bộ Y tế) báo cáo về việc cấp phép cho Việt Á, "tôi có nhắc anh Tuấn cấp phép tạm thời 6 tháng", bị cáo Long trình bày.

Cựu Bộ trưởng Y tế khẳng định biết Phan Quốc Việt từ năm 2017 nhưng không hề ưu ái sản phẩm kit test của Việt Á. Ông Long nói biết về kit test này nhưng không biết chủ sở hữu chính thức là đơn vị nào.

Bị cáo cũng giải thích việc cấp phép chính thức cho kit test Việt Á là vì cái chung, nôn nóng có sản phẩm chống dịch.

Dù một mực khẳng định không có bất kỳ ưu ái gì đối với Việt Á và Phan Quốc Việt, song ông Long thừa nhận thông qua Nguyễn Huỳnh đã nhận 2,2 triệu USD của Việt. Ngoài ra bị cáo cũng nhận trực tiếp từ Việt 50.000 USD.

"Khi hỏi đây là tiền gì thì Huỳnh nói là tiền cảm ơn do Việt Á làm ăn được nên bị cáo đã nhận", cựu Bộ trưởng Y tế nói và thừa nhận việc nhận tiền của mình là sai: "Tôi đã sai, tôi xin lỗi".

Ông Long cũng thừa nhận việc nhận tiền diễn ra nhiều lần nhưng do Việt chủ động chứ ông không "gợi ý".

Về số tiền 2,25 triệu USD đã nhận, bị cáo Long cho hay đến nay đã tác động gia đình khắc phục toàn bộ.

Cựu Bộ trưởng Chu Ngọc Anh "quên không trả lại tiền cho Việt Á"

Chiều 3/1, trong phần xét hỏi cựu Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ, ông Chu Ngọc Anh thừa nhận 3 vi phạm gồm: Ký quyết định cho Việt Á được tham gia nghiên cứu đề tài sản xuất kit test; để Việt Á mang kết quả nghiên cứu đề tài đi đăng ký lưu hành rồi sản xuất, bán thu lời; chỉ đạo ông Phạm Công Tạc (cựu Thứ trưởng Bộ KH&CN) tổ chức họp báo, khen thưởng Việt Á và Phan Quốc Việt.

Cựu bộ trưởng thừa nhận ngay từ đầu, việc ông ký các quyết định giao đề tài nghiên cứu cho Học viện Quân y đã có những vi phạm.

Bị cáo cho biết thông thường ông không ký các đề tài khoa học công nghệ mà do các thứ trưởng ký. Tuy nhiên, với đề tài nghiên cứu kit test, ông đích thân ký do bối cảnh dịch bệnh cấp bách, cần ký luôn để kịp tiến độ.

"Bị cáo thấy cáo buộc là xác đáng. Bị cáo tự ý thức được trách nhiệm của mình. Bản cung và kết luận điều tra rất nhất quán", ông Chu Ngọc Anh khai nhận.

Về việc nhận 200.000 USD từ Phan Quốc Việt, cựu bộ trưởng giữ nguyên nội dung đã khai trong kết luận điều tra và cáo trạng.

Cụ thể, tại tòa, ông Chu Ngọc Anh cho biết ngày 27/8/2020, Việt nhờ Chánh văn phòng Bộ dẫn lên phòng làm việc của bị cáo, nói muốn gặp để báo cáo tình hình chống dịch và giới thiệu sản phẩm mới.

Khi vào phòng, Việt đưa một túi quà, nói bên trong có sản phẩm của Công ty Việt Á nên ông Ngọc Anh đồng ý nhận, để ở chỗ nghỉ trong phòng làm việc.

"Bị cáo có việc phải đi, không nghĩ trong túi có tiền nên để trong phòng. Nếu biết, bị cáo đã cất vào tủ", ông Chu Ngọc Anh khai.

Cựu Bộ trưởng KH&CN cho biết, mãi khoảng một tháng sau, khi dọn phòng để chuyển sang UBND TP Hà Nội công tác, ông kiểm tra chiếc túi mới phát hiện bên trong có tiền.

Lúc đó bị cáo cất tiền vào vali với mục đích sẽ đem trả lại cho Việt. Tuy nhiên, do phòng làm việc ở UBND TP Hà Nội chưa dọn xong, cựu Bộ trưởng đem vali tiền về cất ở nhà và sau đó "quên vì bận chống dịch".

"Nhận tiền của doanh nghiệp là sai, bị cáo muốn trả lại nhưng 21 tháng ở Hà Nội đều bận chống dịch. Bị cáo quên không trả lại cho Việt và đây là điều đau xót với bị cáo", cựu Bộ trưởng KH&CN giãi bày.

"Đưa tiền cho CDC Hải Dương là "chia sẻ""

Tại phần xét hỏi chiều nay, HĐXX cũng chất vấn Phan Quốc Việt về việc đưa tiền cho cựu Giám đốc CDC Hải Dương Phạm Duy Tuyến.

Chủ tịch Việt Á khai, động cơ đưa tiền là "chia sẻ". Việt nói có kỷ niệm lớn với CDC Hải Dương khi từng có hơn 30 nhân viên của Việt Á ở lại Hải Dương để chống dịch. Và khi đó, CDC Hải Dương cũng như ông Tuyến đã hỗ trợ họ rất nhiều.

Theo Việt, giữa bị cáo với ông Tuyến không có bàn bạc gì về việc chia sẻ lợi ích trong các hợp đồng giữa Việt Á và CDC Hải Dương. Chỉ sau khi hoàn thành các hợp tác, Việt mới "chia sẻ một ít" cho CDC Hải Dương thông qua ông Tuyến.

"Bị cáo thừa hiểu hối lộ là sai nhưng không nghĩ việc chia sẻ cũng là sai. Nếu biết việc đó là sai thì không bao giờ bị cáo chuyển tiền thông qua tài khoản ngân hàng", Việt phân trần.