Các đối tượng bị khởi tố, bắt tạm giam gồm: Hà Quốc Huy (SN 1978, quê Đồng Tháp), Mai Thị Mỹ Lynh (SN 1975, ngụ P.Bến Nghé, Q1), Đặng Thị Hoa (SN 1971, quê Khánh Hòa), Tô Bá Nguyên (SN 1995, quê Nghệ An).

Khốn khổ vì lỡ vay lãi nặng

Trao đổi với phóng viên Chuyên đề Công an TPHCM, Trung tá Đặng Vỹ Thành (Đội trưởng Đội Cảnh sát hình sự (CSHS) - Công an Q.Bình Thạnh) cho biết: Trong quá trình quản lý địa bàn, đơn vị nắm được thông tin Hà Quốc Huy (tạm trú tại P11, Q.Bình Thạnh) chuyên cho nhiều người vay tiền thu lãi suất cao quá mức nhà nước cho phép. Trên cơ sở tài liệu, chứng cứ trinh sát thu thập, Đại tá Nguyễn Tiến Đạt (Trưởng công an Q.Bình Thạnh) trực tiếp chỉ đạo Đội CSHS xác lập chuyên án đấu tranh, làm rõ hành vi phạm tội của Hà Quốc Huy cùng đồng phạm.

Đội CSHS - Công an Q.Bình Thạnh đã tiếp cận, làm việc với bà H.T.T (chủ một lớp mầm non tư thục trên địa bàn Q.Bình Thạnh). Theo bà H.T.T, khoảng đầu tháng 3/2023, muốn sửa chữa, mua thêm trang thiết bị lớp học nên bà liên hệ Hà Quốc Huy để hỏi vay 100 triệu đồng. Huy đồng ý cho vay bằng hình thức "vay đứng", lãi suất là 10%/tháng, tương ứng 120%/năm; mỗi tháng bà H.T.T phải đóng 10 triệu đồng tiền lời cho đến khi trả dứt số tiền gốc 100 triệu đồng một lần cho Huy. Ngoài việc buộc viết giấy mượn tiền, Huy còn yêu cầu bà H.T.T thế chấp bản chính quyết định thành lập lớp mẫu giáo do UBND phường cấp. Mặc dù giấy nợ ghi rõ số tiền mượn là 100 triệu đồng, song trên thực tế Huy chỉ giao cho bà H.T.T 90 triệu đồng, số tiền còn lại thì Huy nói là thu lãi tháng cuối cùng, khi bà trả hết nợ gốc.

Tổng cộng từ tháng 3/2023 đến tháng 12/2023, bà H.T.T đã trả tiền lãi cho Huy hơn 80 triệu đồng. Đến ngày 22/12/2023, do bà H.T.T không đóng tiền lãi đúng hẹn, Huy đến lớp mầm non nơi bà làm việc, la hét, chửi thề, sỉ nhục và uy hiếp tinh thần bà trước cổng trường, buộc phải nộp tiền. Do sợ bị chủ nhà đòi lại mặt bằng mở lớp, bà H.T.T đành năn nỉ Huy rồi chạy đôn chạy đáo mượn tiền đóng cho chủ nợ.

Đặng Thị Hoa

Tô Bá Nguyên

Hà Quốc Huy

Mai Thị Mỹ Lynh

Xét thấy có đủ căn cứ xử lý Hà Quốc Huy về hành vi cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự và cưỡng đoạt tài sản, ngày 28/12/2023, Đại tá Nguyễn Tiến Đạt (Trưởng công an Q.Bình Thạnh) chỉ đạo Đội CSHS tiến hành phá án. Thời điểm bắt giữ Huy, kiểm tra nơi đối tượng tạm trú, Công an Q.Bình Thạnh thu giữ nhiều đồ vật, tài liệu liên quan đến hành vi cho vay, gồm: hàng chục giấy vay tiền, CCCD, CMND của người vay, 25 xe máy, 3 ôtô được cầm cố, 5 mã tấu tự chế...

Sau đó, Đội CSHS - Công an Q.Bình Thạnh đã mời làm việc thêm 10 người vay khác, với tổng số tiền vay lên đến gần 2 tỷ đồng. Trong quá trình đòi nợ, ngoài việc nhắn tin đe dọa, đòi đánh, đến nhà hoặc nơi làm việc của người vay để chửi bới, sỉ nhục..., đối với những người vay không đóng lãi đúng hạn, Huy còn cộng dồn tiền lãi vào số tiền gốc đã vay. Điển hình là bà V.T.T vay của Huy nhiều lần, với tổng số tiền là 150 triệu đồng. Đến cuối năm 2019, do bà V.T.T chưa thanh toán được nên Huy buộc viết giấy nợ là 618 triệu đồng, gồm tiền gốc đã vay cùng các khoản tiền lãi mà bà này chưa đóng cho Huy.

Để có người giúp mình quản lý, điều hành hoạt động cho vay tiền, Huy nhờ bạn gái là Mai Thị Mỹ Lynh (SN 1975, ngụ P.Bến Nghé, Q1) theo dõi, cập nhật và nhận tiền từ người vay trả lãi cũng như chuyển tiền cho người vay. Huy cung cấp cho Lynh một xe máy để làm phương tiện đi lại. Số tiền lãi thu được Huy cũng chi tiêu cho cả hai trong đời sống hằng ngày.

Kết quả điều tra ban đầu, cơ quan công an xác định Hà Quốc Huy đã cho nhiều người vay tiền với lãi suất từ 120 - 730%/năm, vượt quá lãi suất cao nhất do nhà nước quy định từ 6 - 36,5 lần, thu lợi bất chính hơn 400 triệu đồng. Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an Q.Bình Thạnh đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, thực hiện bắt tạm giam đối với Hà Quốc Huy về 2 hành vi "cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự và cưỡng đoạt tài sản"; khởi tố bị can, thực hiện bắt tạm giam đối với Mai Thị Mỹ Lynh về hành vi "cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự".

Số hung khí thu giữ tại nơi ở của Hà Quốc Huy

"Vòng kim cô” siết chặt người nghèo

Cũng qua công tác xác lập chuyên án, Công an Q.Bình Thạnh vừa bắt giữ Đặng Thị Hoa (SN 1971, quê Khánh Hòa, tạm trú P25, Q.Bình Thạnh) cùng đối tượng giúp sức là Tô Bá Nguyên (SN 1995, quê Nghệ An) về hành vi cho vay lãi nặng. Khám xét khẩn cấp nơi ở của Hoa, cơ quan chức năng thu giữ nhiều đồ vật, tài liệu có liên quan đến hoạt động cho vay lãi nặng gồm: 46 CCCD của người vay, 1 giấy phép lái xe hạng A1, 1 ĐTDĐ iPhone 11 Pro Max, xe máy Honda Lead BS: 59S2-951.92, 2 sổ ghi nội dung cho vay lãi nặng, 25 tập hồ sơ vay tiền do Đặng Thị Hoa cho vay.

Tại cơ quan điều tra, bước đầu Hoa đã thừa nhận thực hiện hoạt động cho vay lãi nặng từ năm 2018. Địa bàn đối tượng này cho vay là khu vực Bệnh viện Ung bướu TPHCM. Sau đó, người vay giới thiệu lẫn nhau tìm đến Hoa để vay tiền. Hoa trực tiếp kiểm tra lai lịch người vay và đi thu tiền lãi lẫn gốc. Do hoạt động cho vay ngày càng mở rộng, từ năm 2021, Hoa bắt đầu thuê Tô Bá Nguyên đi thu tiền lãi, trả công 9 triệu đồng/tháng.

Đường dây "tín dụng đen" của Hoa cho vay theo hình thức "góp ngày" và "vay đứng". Thủ tục vay và cách tính lãi suất như sau: Người vay liên hệ với Hoa qua điện thoại, sau đó hẹn gặp trực tiếp để cung cấp các giấy tờ (CMND, CCCD, sổ hộ khẩu hoặc các giấy tờ liên quan khác, gồm bản chính hoặc bản phôtô). Sau khi Hoa tìm hiểu thông tin của người vay, nếu đúng thì làm "giấy vay tiền" với người vay. Trên giấy vay tiền ghi thông tin người vay, số tiền vay, nhưng không ghi lãi suất và thời gian vay. Số tiền Hoa cho vay tối thiểu là 500 ngàn đồng, tối đa là 60 triệu đồng. Lãi suất vay từ 30 - 60%/tháng, thời gian vay trong 24 hoặc 30 ngày.

Sau khi được vay, người vay phải đóng phí dịch vụ (từ 10%/tổng số tiền vay) và đóng trước tiền góp, tiền lãi tháng đầu hoặc một ngày đầu, do đó số tiền thực nhận bao giờ cũng ít hơn số tiền ghi trên giấy vay. Theo phân công của Hoa, hằng ngày Nguyên đến nơi ở của người vay để thu tiền. Ngoài ra, người vay tiền có thể trả tiền bằng cách chuyển qua tài khoản của Hoa. Nếu người vay không đóng tiền đúng hẹn thì Hoa, Nguyên sẽ gọi điện gây áp lực để họ trả tiền.

Bước đầu, Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an Q.Bình Thạnh đã ghi lời khai 22 người vay tiền của Hoa, với tổng số tiền là 259 triệu đồng. Số tiền Hoa thu lợi bất chính là gần 320 triệu đồng. Hoa cho vay với lãi suất từ 360 - 720%/năm, cao gấp từ 18 - 36 lần mức lãi suất cao nhất quy định tại Bộ luật Dân sự năm 2015. Tại cơ quan điều tra, Đặng Thị Hoa và Tô Bá Nguyên đã thừa nhận hành vi câu kết hoạt động cho vay lãi nặng và thu lợi bất chính. Chuyên án đang được Cơ quan Cảnh sát điều tra - Công an Q.Bình Thạnh mở rộng điều tra.