Trưa 8-1, Viện kiểm sát công bố bản luận tội đề nghị mức án đối với 2 cựu bộ trưởng và 36 bị cáo trong vụ Việt Á.Cựu bộ trưởng y tế Nguyễn Thanh Long bị đề nghị 19-20 năm tù về tội Nhận hối lộ.

Nguyễn Thanh Long là người nhận tiền nhiều nhất

Trong 6 người bị truy tố Nhận hối lộ, cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long là người bị cáo buộc nhận nhiều tiền nhất từ Việt Á, 2,25 triệu USD (hơn 51 tỉ đồng).

Viện kiểm sát cáo buộc ông Long nhận tiền và thực hiện hành vi sai phạm "can thiệp, chỉ đạo" giúp Công ty Việt Á được Bộ Y tế cấp số đăng ký lưu hành kit xét nghiệm, hiệp thương giá cao gấp 3,5 lần.

Dù nhiều lần được cấp dưới báo cáo về việc Việt Á chưa đủ điều kiện được cấp phép, giá hiệp thương không có căn cứ; ông Long cũng được báo cáo sai phạm về nguyên vật liệu sản xuất kit test, có ý kiến đề nghị rút số đăng ký lưu hành nhưng không xử lý theo đúng trách nhiệm, mà tiếp tục đôn đốc, tạo điều kiện cho Việt Á.

Cựu bộ trưởng Chu Ngọc Anh và cựu thứ trưởng Phạm Công Tạc có trách nhiệm theo dõi, quản lý, tổ chức thực hiện đề tài nghiên cứu kit xét nghiệm.

Cả hai bị cáo biết rõ quyền sở hữu kết quả nghiên cứu thuộc về Nhà nước nhưng họ vẫn thực hiện các hành vi trái pháp luật để giúp Công ty Việt Á biến kết quả nghiên cứu thành tài sản riêng.

Hai ông bị cáo buộc biết rõ sau khi được cấp phép, Việt Á sẽ sản xuất thương mại trái quy định pháp luật nhưng không có động thái, biện pháp ngăn chặn, xử lý.

Thậm chí, ông Tạc còn chủ trì tổ chức họp báo về kit xét nghiệm Việt Á. Ông Chu Ngọc Anh ký quyết định khen thưởng, đề nghị, giúp Việt Á được khen thưởng "không đúng đối tượng, thành tích".

Hành vi của hai ông bị Viện kiểm sát tối cao cáo buộc gây thất thoát số tiền 18,98 tỉ đồng, chính là tiền Nhà nước cấp để thực hiện đề tài nghiên cứu.

Cả hai ông đều nhận tiền từ tổng giám đốc Việt Á, trong đó ông Chu Ngọc Anh nhận 200.000 USD.

Các cán bộ và doanh nghiệp tạo lợi ích nhóm trong khi cả nước chống dịch

Trong phần luận tội, Viện kiểm sát nhận định giữa bối cảnh cả nước gồng mình chống dịch, một bố phận cán bộ cấp cao tại một số bộ ngành và địa phương đã thông đồng với doanh nghiệp tạo thành lợi ích nhóm và hưởng lợi.

Các bị cáo đã biến kit xét nghiệm từ tài sản của Nhà nước thành của riêng Việt Á, thu lời bất chính đặc biệt lớn.

Viện kiểm sát đánh giá, một số cán bộ đã "tha hóa biến chất", xâm phạm tính đúng đắn của nhà nước, gây mất niềm tin trong nhân dân.

Cựu bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long bị cơ qaun công tố nhận định đã lợi dụng dịch bệnh, lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chỉ đạo cấp dưới can thiệp, giúp Công ty Việt Á trong quá trình cấp phép cũng như hiệp thương giá sản phẩm.

Hành vi của ông Long xâm phạm đến hoạt động đúng đắn của cơ quan quản lý nhà nước, gây ảnh hưởng xấu đến dư luận, nhất là lĩnh vực y tế.

Hành vi của cựu bộ trưởng còn là nguyên nhân dẫ tới hàng loạt sai phạm của cấp dưới, đồng thời tiền đề để Phan Quốc Việt và Công ty Việt Á gây ra chuỗi sai phạm.

Viện kiểm sát cho rằng sai phạm của ông Long gây nhức nhối trong dư luận, kéo theo hàng loạt sai phạm của các bị cáo khác. Trong khi ngân sách nhà nước đang phải gồng mình để bù đắp các thiệt hại do dịch bệnh gây ra, cựu bộ trưởng lại gợi ý, đề nghị tổng giám đốc Việt Á chi số tiền đặc biệt lớn cho mình.

Quá trình giải quyết vụ án, ông Long được đánh giá đã thành khẩn khai báo, ăn năn hối cả, có nhiều thành tích trong công tác, được Bộ Y tế xin giảm nhẹ hình phạt. Bị cáo cũng đã nộp lại toàn bộ số tiền nhận hối lộ 2,25 triệu USD.

Cựu bộ trương Chu Ngọc Anh, cựu thứ trưởng Phạm Công Tạc, cùng bị đánh giá phạm tội trong bối cảnh dịch bệnh gây ảnh hưởng nặng nề đến nhiều mặt đời sống. Hành vi sai phạm của 2 bị cáo gây dư luận xấu trong nhân dân, nhất là lĩnh vực khoa học công nghệ.

Quá trình giải quyết vụ án, ông Chu Ngọc Anh đã tác động gia đình nộp 4 tỉ đồng để khắc phục hậu quả.

Về phía ông Tạc, cáo trạng xác định bị cáo nhận 50.000 USD (tương đương hơn 1 tỉ đồng) từ Phan Quốc Việt. Tuy nhiên tại tòa cựu thứ trưởng Tạc chỉ thừa nhận cầm 100 triệu đồng, và đã nộp 80 triệu đồng để khắc phục hậu quả.

Vụ Việt Á: Lời khai về việc ‘điều khiển’ được cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long

Tại tòa, Nguyễn Thị Thanh Thủy khai về lý do nhờ cựu bộ trưởng Nguyễn Thanh Long đến dự một buổi công ty nước ngoài trao tặng kit xét nghiệm của Việt Á ủng hộ Chính phủ Việt Nam.