Chuyển động dòng tiền
Trong tuần giao dịch đầu tiên của năm 2024, thanh khoản trên sàn HOSE đạt 89.027,88 tỷ đồng, tăng 15,8% so với tuần trước đó, với 4 phiên giao dịch thanh khoản trên 22.000 tỷ đồng/phiên.
Tuần trước, thanh khoản thị trường trung bình là hơn 17.000 tỷ đồng, không cao bằng tuần trước đó, nhưng lại là dấu hiệu tốt. Bởi đây là tuần được cảnh báo thị trường vào vùng điều chỉnh, khi nhóm cổ phiếu ngân hàng đã tăng mạnh và bước vào vùng quá mua theo phân tích kỹ thuật. Việc thanh khoản không quá cao trong tuần này cho thấy tâm lý chốt lời ngắn hạn là nhẹ nhàng.
Trong bối cảnh lãi suất thấp, thị trường vẫn chờ đợi dòng vốn từ kênh gửi tiết kiệm chảy qua thị trường chứng khoán.
Thực tế, nhịp tăng mạnh trong giai đoạn gần đây của thị trường đã giúp nhiều cổ phiếu tạo ra mức sinh lời tốt. Các nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu vào giai đoạn cuối năm ngoái phần lớn đã hòa vốn và bắt đầu có lãi. Nhiều nhà đầu tư vẫn đang khá thận trọng, nhất là trong bối cảnh tỷ giá USD/VND bắt đầu tăng trở lại và áp sát mốc 24.380 sau khi biên bản cuộc họp chính sách tháng 12/2023 của Fed được công bố, nhấn mạnh sự cần thiết của việc duy trì lãi suất cao để kiềm chế lạm phát. Điều này đã khiến áp lực chốt lãi gia tăng khi chỉ số VN-Index tiệm cận kháng cự 1.160 điểm.
Ở chiều ngược lại, dòng tiền bên ngoài vẫn tiếp tục chảy mạnh vào thị trường, với thanh khoản thường xuyên duy trì ở mức trên 17.000 tỷ đồng, góp phần hấp thụ tốt áp lực chốt lãi, giúp chỉ số VN-Index dần ổn định và duy trì xu hướng đi ngang trong biên độ 1.145 - 1.160 điểm.
Ông Lâm Gia Khang, Phụ trách phân tích chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán Vietinbank cho rằng, để xác nhận dòng tiền tiết kiệm chảy mạnh vào kênh chứng khoán, giá trị giao dịch trung bình mỗi phiên trên sàn HOSE cần vượt mốc 20.000 tỷ đồng (tương đương với giai đoạn từ tháng 5 - 9/2023). Bên cạnh đó, dòng tiền cũng cần có sự lan tỏa ra nhiều nhóm cổ phiếu - yếu tố rất cần thiết để tạo ra sự hấp dẫn và giữ được dòng tiền ở lại thị trường.
Theo ông Khang, các yếu tố hỗ trợ củng cố cho nhịp tăng của thị trường chứng khoán Việt Nam đầu năm như lãi suất toàn cầu có khả năng sẽ giảm dần, tăng trưởng GDP của Việt Nam dự báo sẽ phục hồi, Ngân hàng Nhà nước đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 15% trong năm 2023 và giao chỉ tiêu ngay từ đầu năm cho các ngân hàng thương mại, Quốc hội họp bất thường để xem xét thông qua Luật Tín dụng sửa đổi và Luật Đất đai sửa đổi, một số ngân hàng công bố lợi nhuận năm 2023 tích cực. Đà tăng của chỉ số được dẫn dắt chủ yếu bởi nhóm cổ phiếu ngân hàng và dịch vụ tài chính, đặc biệt là các ngân hàng có vốn hóa lớn.
Tuy nhiên, theo quan sát của ông Nguyễn Hoàng Minh, Phòng Phân tích, Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS), hiện chưa thấy sự lan tỏa của dòng tiền khi chỉ một số cổ phiếu đơn lẻ có vốn hóa trung bình và nhỏ hưởng ứng đà tăng của chỉ số chung, chứ chưa thấy sự đồng thuận toàn thị trường, hoặc xu hướng đi lên luân phiên giữa các nhóm ngành qua các phiên như giai đoạn trước. Do đó, có thể nói, dòng tiền hiện tại có mức độ tập trung khá cao vào một vài nhóm cổ phiếu như ngân hàng, chứng khoán và một số cổ phiếu đơn lẻ khác.
Ông Minh cho rằng, thanh khoản thị trường chứng khoán từ giữa tháng 12/2023 đến nay tăng nhưng chưa đột biến có một phần nguyên nhân là yếu tố mùa vụ - thanh khoản thường khá thấp trong giai đoạn cuối quý IV, đầu quý I.
Do đó, ông Minh cho rằng, cần chờ tín hiệu xác nhận sự nhập cuộc của dòng tiền lớn trên thị trường, là sự cải thiện của thanh khoản bình quân phiên đi cùng với phiên tăng điểm bùng nổ để tạo đà đi lên trên thị trường.
Giảm nhiệt trước Tết, nhưng không giảm kỳ vọng
Nhìn lại dữ liệu 2 năm gần nhất, thị trường chứng khoán Việt Nam thường ghi nhận các nhịp điều chỉnh khá đáng kể trong khoảng thời gian giữa kỳ nghỉ Tết Dương lịch cho đến trước kỳ nghỉ Tết Âm lịch. Tại thời điểm đầu năm 2022, VN-Index đạt đỉnh tại ngưỡng 1.557 điểm và ghi nhận mức giảm 7% trong tháng 1, trước khi bước vào kỳ nghỉ Tết Âm lịch dài ngày. Trong khoảng thời gian tương tự trước kỳ nghỉ Tết Âm lịch năm 2023, chỉ số VN-Index cũng ghi nhận mức giảm từ vùng 1.100 điểm xuống 982 điểm, tương đương với mức giảm hơn 10%.
Nguyên nhân chủ yếu có lẽ đến từ tâm lý thu tiền về trên diện rộng của nhà đầu tư ngắn hạn, nhằm hiện thực hóa khoản lợi nhuận cũng như tâm lý “yên tâm ăn Tết” khi đứng ngoài thị trường, nhất là trong trường hợp thị trường tài chính quốc tế và trong nước có thể bất ngờ xuất hiện các sự kiện “thiên nga đen”.
Nhưng cũng theo thông lệ, thị trường thường tăng hào hứng sau Tết. Vì thế, nhiều nhà đầu tư lại lựa chọn những cổ phiếu an toàn để hưởng sóng sau Tết. Theo ông Nguyễn Hoàng Minh, để hạn chế rủi ro khi giải ngân cho mục tiêu lướt sóng ngắn hạn tại thời điểm này, nhà đầu tư nên ưu tiên các cổ phiếu mà giá vẫn đang trong quá trình tích lũy ổn định, hơn là mua đuổi các cổ phiếu đã ghi nhận mức tăng mạnh trong những tuần vừa qua. Hoặc nếu ưa thích mức độ rủi ro cao hơn, nhà đầu tư có thể lựa chọn các cổ phiếu đang được giao dịch ở vùng giá chiết khấu mạnh so với giai đoạn trước, với kỳ vọng giá các cổ phiếu này sẽ diễn biến tích cực trở lại theo đà hồi phục của thị trường sau khi kỳ nghỉ Tết.
Ông Lâm Gia Khang phân tích, với việc Ngân hàng Nhà nước đã giao chỉ tiêu room tín dụng cả năm, đồng thời cho phép phân bổ hạn mức tín dụng ở mức hợp lý để hoàn thành chỉ tiêu mà không cần gửi văn bản xin ý kiến Ngân hàng Nhà nước là điều kiện thuận lợi để dòng vốn nhanh chóng chảy vào nền kinh tế, nhất là trong bối cảnh mặt bằng lãi suất cho vay tại các ngân hàng đang ở mức thấp kỷ lục.
Với tỷ trọng chiếm khoảng 20% cơ cấu cho vay của các ngân hàng mỗi năm, doanh nghiệp ngành bất động sản được kỳ vọng trở lại tiếp cận được vốn, giúp đẩy mạnh tiến độ triển khai và bàn giao các dự án sau khi các khó khăn về pháp lý đã được gỡ bỏ khá nhiều trong năm 2023. Sự hồi phục của doanh nghiệp bất động sản cũng góp phần giải quyết các khó khăn về dòng tiền của nhóm doanh nghiệp xây dựng dân dụng và vật liệu xây dựng. Bên cạnh đó, các doanh nghiệp thuộc nhóm này cũng đã tiến hành tái cấu trúc bộ máy quản lý và cơ cấu các khoản nợ trong năm 2023, giúp bức tranh tài chính trở nên sáng hơn.
Theo ông Khang, nhà đầu tư cũng có thể kỳ vọng vào cổ phiếu nhóm bất động sản khu công nghiệp khi đơn giá cho thuê tiếp tục duy trì mức tăng trưởng tốt, đạt 12% ở thị trường phía Bắc và 10% ở thị trường phía Nam. Với việc hệ thống hạ tầng giao thông ngày càng hoàn thiện khi Chính phủ đẩy mạnh triển khai các dự án đầu tư công và Việt Nam đã tham gia 17 FTA với hàng loạt đối tác kinh tế lớn, dòng vốn FDI dự kiến sẽ tiếp tục chảy mạnh vào Việt Nam và đạt khoảng 40 tỷ USD trong năm 2024, tương ứng tăng khoảng 10% so với cùng kỳ.
Trong khi đó, ông Ngô Thế Hiển, Giám đốc Phân tích, Công ty Chứng khoán Sài Gòn - Hà Nội (SHS) cho rằng, nhóm ngân hàng đã góp phần giữ nhịp tăng cho thị trường giai đoạn vừa qua. Trong ngắn hạn, nhà đầu tư vẫn có thể quan tâm tới nhóm này, nhưng nên tham gia trong các nhịp điều chỉnh, rung lắc của thị trường, hạn chế mua đuổi giá cao, bởi dư địa trong ngắn hạn của thị trường như đã phân tích không còn nhiều. Ngoài ra, một số cổ phiếu đầu ngành trong các ngành chứng khoán, bất động sản khu công nghiệp, cảng biển, công nghệ, bán lẻ cũng có thể xem xét cho mục đích đầu tư trung dài hạn.