Ngày 17/1, Reuters dẫn lời các quan chức phương Tây bên thềm Diễn đàn kinh tế thế giới Davos 2024 cho biết, hầu hết các nước này đều sẵn sàng ủng hộ ý tưởng tịch thu 300 tỷ USD tài sản của Nga để tái hỗ trợ cho Ukraine. Tuy nhiên cũng có những lo ngại về tính pháp lý của hành động này đồng thời đây không phải giải pháp giúp Ukraine có thể vượt qua khủng hoảng.

Sau Nga bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine vào tháng 2/2022, Mỹ và các đồng minh phương Tây bắt đầu áp đặt một loạt biện pháp trừng phạt kinh tế đối với Moskva. Trong số này có việc phong tỏa 300 tỷ USD tài sản của Nga ở phương Tây.

Trong năm 2023, một số nước thành viên G7 đưa ra thảo luận khả năng tịch thu toàn bộ tài sản Nga đang bị phong tỏa. Dù nhận được sự ủng hộ của cả 7 nước nhưng vẫn có những ý kiến lo ngại về sự tác động của hành động đối với thương mại quốc tế.

Theo bà Penny Pritzker, đặc phái viên đặc biệt của Mỹ về phục hồi kinh tế Ukraine, hành động tịch thu hàng trăm tỷ USD tài sản từ một ngân hàng trung ương đòi hỏi pháp lý rõ ràng, đây không phải là quyết định dễ dàng.

"Quyết định này cần có sự đồng thuận của cả một tập thể. Không nên có suy nghĩ rằng đây sẽ là giải pháp cho vấn đề của Ukraine", bà Penny Pritzker nói thêm.

Cũng theo bà Penny Pritzker, dù có những thảo luận bước đầu về việc tịch thu tài sản của Nga nhưng còn lâu các bên mới đưa ra quyết định cuối cùng.

Diễn đàn kinh tế thế giới Davos năm nay Nga không cử đại diện tham gia nhưng Moskva từng nhiều lần cảnh báo rằng việc tịch thu những tài sản đó sẽ đi ngược lại các nguyên tắc của thị trường tự do. Điện Kremlin đã cảnh báo sẽ tịch thu tài sản của Mỹ, châu Âu và các tài sản khác để đáp trả.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen từ lâu đã bày tỏ lo ngại về việc thiếu thẩm quyền pháp lý để Washington tịch thu tài sản bị đóng băng của Nga tại Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York, nhưng gần đây đã chấp nhận yêu cầu của các nhà lãnh đạo G7 để xem xét các phương án tịch thu dựa trên luật pháp quốc tế.

Bà Janet Yellen cho biết tuần trước rằng không có quyết định chính thức nào được đưa ra sau các đề xuất của G7, nhưng vẫn có những lo ngại về tác động của việc dự trữ bằng USD hoặc euro.

Một mối lo ngại khác của một số quan chức cấp cao phương Tây là việc tịch thu tài sản của Nga đầu tư vào trái phiếu chính phủ bằng đồng euro, USD và bảng Anh có thể làm suy yếu sự sẵn sàng của các ngân hàng trung ương trong việc dự trữ ngoại tệ của nhau.

Phần lớn tài sản về cơ bản là chứng khoán mà Ngân hàng Trung ương Nga đã đầu tư đang bị đóng băng tại Euroclear, một trung tâm lưu ký có trụ sở tại Brussels (Bỉ).

Thủ tướng Bỉ Alexander De Croo nói với Reuters rằng ông không phản đối việc tịch thu tài sản bị phong tỏa nhưng cần có cơ chế rõ ràng.

“Chúng tôi không nói không với việc tịch thu tài sản. Nhưng chúng tôi cần phải làm việc theo một cơ chế. Ví dụ chúng có thể được sử dụng làm tài sản thế chấp để gây quỹ cho Ukraine” , ông De Croo nói.

Ông De Croo cho biết, một số chứng khoán được Nga đầu tư đang đáo hạn và chúng sẽ được chuyển đổi thành tiền mặt. Mức thuế mà giao dịch này phải chịu lên đến 25%.

“Nếu có bất kỳ khoản doanh thu chịu thuế nào của Nga, chúng tôi sẽ phong tỏa nó để nó có thể đến Ukraine” , ông De Croo nói với Reuters ở Davos. Ông cho biết tổng thuế đánh vào tài sản bị đóng băng của Nga là khoảng 1,3 tỷ euro vào năm 2023 và vào năm 2024 sẽ là khoảng 1,7 tỷ euro.