Các nhà khoa học đã phát hiện từ trường Trái đất đã dịch chuyển và thậm chí đảo ngược cực - Ảnh: SCIENCE PHOTO LIBRARY
Trái đất của chúng ta cách ngôi sao chủ một khoảng vừa phải để nước tồn tại được trên bề mặt. Lực hấp dẫn của các hành tinh lớn khác giúp bảo vệ chúng ta khỏi những vụ va chạm "ngày tận thế" với các thiên thạch lang thang.
Trong khi đó từ trường bao quanh Trái đất thành một hàng rào bảo vệ, che chắn chúng ta khỏi các hạt tích điện bay vút qua không gian.
Từ trường Trái đất được tạo ra từ dòng chảy phức tạp của vật liệu kim loại nóng chảy ở lõi ngoài của Trái đất.
Dòng chảy của vật liệu này bị ảnh hưởng bởi cả chuyển động quay của Trái đất và của lõi Trái đất bằng sắt rắn, dẫn đến từ trường lưỡng cực.
Từ trường của Trái đất được coi là một từ trường lưỡng cực, với một cực gần cực bắc và cực còn lại gần cực nam. Trục của từ trường này gần như thẳng hàng với trục quay của Trái đất.
Nghiên cứu trong cấu trúc hóa học của các loại đá cổ, các nhà khoa học nhận thấy có những chỉ số cho thấy từ trường Trái đất là một hiện tượng động, dịch chuyển.
Các nhà khoa học phát hiện từ trường Trái đất đã dịch chuyển và thậm chí đảo ngược cực nhiều lần trong quá khứ địa chất. Nhưng tại sao?
Nhà địa vật lý Leonardo Sagnotti nói với trang Space.com: Sự chuyển động của vật liệu kim loại ở lõi ngoài đã gây ra sự đảo ngược hoàn toàn cực của từ trường của Trái đất.
Các nghiên cứu cổ địa từ (môn nghiên cứu các dấu vết lưu giữ từ trường Trái đất thời quá khứ trong các đá núi lửa, trầm tích, hoặc các di vật khảo cổ học) cho thấy sự đảo cực của từ trường Trái đất không có tính chu kỳ và không thể dự đoán được.
"Dòng chảy của chất lỏng kim loại (chủ yếu là sắt nóng chảy) ở lõi ngoài Trái đất rất hỗn loạn. Sự đảo cực xảy ra trong thời kỳ cường độ trường địa từ thấp, trong đó cường độ của thành phần lưỡng cực giảm mạnh và cấu trúc của từ trường không ổn định", ông Sagnotti nói.
Sự đảo cực từ ảnh hưởng đến sự sống trên Trái đất ra sao?
Khi từ trường có xu hướng đảo chiều, nó ở trạng thái giảm cường độ, dẫn đến bầu khí quyển Trái đất tiếp xúc nhiều hơn với gió Mặt trời và các tia vũ trụ ở dạng hạt tích điện.
Nhà địa chất Sagnotti cho biết thêm: “Trong tình trạng cực từ bị đảo ngược, sẽ có sự gia tăng đáng chú ý về sự xâm nhập của các hạt tích điện vào từ quyển gần bề mặt Trái đất hơn, với những tác động quan trọng đến thế giới công nghệ của chúng ta”.
Khoa học đau đầu vì cực từ phía Bắc Trái đất di chuyển nhanh đến NgaTTO - Cực từ phía Bắc Trái đất, đóng vai trò quan trọng trong hoạt động điều hướng của con người, đang di chuyển nhanh hơn về phía Nga khiến các nhà khoa học đau đầu đi tìm lời giải.