Một nhà xe tuyến TP.HCM - Đắk Lắk đón trả khách trước cây xăng Cân Nhơn Hòa (quốc lộ 13, TP Thủ Đức, TP.HCM) - Ảnh: CHÂU TUẤN
Trước đó, TP.HCM đã thực hiện đồng loạt nhiều giải pháp để giải quyết vấn nạn này. Biện pháp nào trước thực tế này?
"Xe dù" nhộn nhịp, "bến cóc" tràn lan
Đó là những gì phóng viên Tuổi Trẻ đã ghi nhận được tại các quận trung tâm TP.HCM, dọc đường quốc lộ, trạm xăng... ở TP Thủ Đức, quận Bình Thạnh...
Ở bãi giữ xe 397 Đinh Bộ Lĩnh, 53 Ung Văn Khiêm (quận Bình Thạnh), bãi Liên Phường, bãi giữ xe Thành Công ở ngã tư Bình Phước (TP Thủ Đức), hằng ngày các nhà xe ra vào đón trả khách và giao nhận hàng hóa rầm rộ.
Chiều 18-1, dọc theo quốc lộ 1 (đoạn từ ngã tư Bình Phước ra cầu vượt trạm 2, TP Thủ Đức) dễ dàng bắt gặp những chiếc xe khách (cả xe giường nằm và ghế ngồi) tấp vào lề đường đột ngột để đón trả khách. Trong đó có những xe limousine 16 chỗ dán chữ "hạng thương gia" mở cửa mời khách đi các tỉnh.
Hành khách lỉnh kỉnh đồ đạc đứng dọc đường chờ, xe vừa tấp vào mở cửa, phụ xe nhanh chóng cất hành lý vào thùng xe rồi chạy tiếp. Cảnh này cũng thường xuyên xảy ra ngay trước cổng bến xe Miền Đông mới (TP Thủ Đức) và khu vực lân cận bến xe này. Hàng trăm chuyến xe tấp vào lề đón khách tấp nập thay vì vào bến.
Còn ở khu vực gần bến xe Miền Đông cũ (quận Bình Thạnh), vài "bến cóc" vẫn hoạt động công khai từ sáng tới tối. Điển hình như "bến cóc" ở đường Kha Vạn Cân (phường Hiệp Bình Chánh), xe khách đậu dọc hai bên đường để chất hàng hóa, đón khách... như chưa hề có việc cấm xe khách giường nằm vào khu trung tâm TP theo giờ.
Cách đó chừng 150m, nhà xe Đệ Nhất (tuyến TP.HCM - Bình Định) vô tư rước khách. Khi phóng viên thử liên hệ qua số hotline, nhân viên nhà xe này khẳng định với khách chỉ cần đến vị trí này là có xe đón, không cần trung chuyển, không đón trong bến xe Miền Đông cũ (cách đó chưa tới 500m).
Chúng tôi theo chân một chốt kiểm tra nồng độ cồn và kiểm soát giao thông trước khu du lịch Suối Tiên (hướng cầu vượt Trạm 2 đi bến xe Miền Đồng mới) cả buổi không thấy cảnh xe vào đón khách như thường ngày. Tuy nhiên, ở phía bên kia đường (tức trạm xe buýt hướng ngược lại), các xe khác vẫn thản nhiên đón trả sai quy định...
Đủ kiểu biến tướng
Ngược lại với khung cảnh "xe dù" đón trả khách nhộn nhịp bên ngoài, bến xe Miền Đông mới (TP Thủ Đức) vắng vẻ. Đại diện bến xe Miền Đông mới cho biết dù TP.HCM dùng nhiều biện pháp quyết liệt nhưng hàng loạt nhà xe vẫn không vào bến.
Không ít nhà xe chuyển sang đăng ký dạng xe hợp đồng, xe tiện chuyến (trá hình tuyến cố định) chạy theo hành trình tuyến cố định, đăng ký xe trung chuyển rồi chở khách về địa phương. Bến xe mới cũng ghi nhận một số nhà xe tìm cách đưa xe vào bến xe Miền Đông cũ (quận Bình Thạnh) hoặc bến khác để chạy vào khu trung tâm.
Đại diện bến xe Miền Đông mới đề xuất các lực lượng phải đồng bộ loạt giải pháp xử phạt, chấn chỉnh quyết liệt hơn. Trong đó các lực lượng thanh tra giao thông, cảnh sát giao thông tập trung giám sát "bắt quả tang" xử phạt trực tiếp nhà xe vi phạm.
Đơn vị cũng kiến nghị Sở Giao thông vận tải TP.HCM kiểm tra hệ thống giám sát hành trình của Cục Đường bộ Việt Nam xử phạt trường hợp xe sai lộ trình, quá tốc độ hoặc không truyền dữ liệu về hệ thống, đăng ký xe trung chuyển nhưng chở khách về địa phương. Thực tế đã có việc nhà xe chỉ đăng ký tuyến đi Bình Dương nhưng chạy ra miền Trung.
Đồng bộ giải pháp "nặng đô"
Về việc xử lý "xe dù, bến cóc", ông Đỗ Ngọc Hải, trưởng Phòng quản lý vận tải đường bộ Sở Giao thông vận tải TP.HCM, cho biết đơn vị đang phối hợp với lực lượng công an, chính quyền các địa phương tiếp tục xử lý vấn nạn này.
Sở Giao thông vận tải TP.HCM cũng đã chỉ đạo lực lượng thanh tra giao thông tập trung kiểm tra, giám sát ở khu vực tuyến quốc lộ, quanh bến xe... xử lý nghiêm xe vi phạm đón trả khách sai quy định.
Thượng tá Lê Mạnh Hà, phó trưởng Phòng tham mưu Công an TP.HCM, xác nhận một số nơi trên quốc lộ 1, đặc biệt đoạn từ Suối Tiên đến chân cầu Đồng Nai... xảy ra tình trạng các điểm đón trả khách không đúng quy định, gây mất an toàn giao thông.
Đến nay, lực lượng Công an TP.HCM và công an các địa phương đồng loạt ra quân cao điểm đấu tranh phòng chống tội phạm đảm bảo an ninh trật tự trước, trong và sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn 2024. Trong đó có tăng cường tuần tra, xử lý các vi phạm liên quan đến "xe dù, bến cóc".
Mong các địa phương làm đúng trách nhiệm
Liên quan đến vấn đề xử lý nạn "xe dù, bến cóc" hoành hành dịp cận Tết và cách giải ế cho bến xe Miền Đông mới, Phó giám đốc Sở Giao thông vận tải TP.HCM Bùi Hòa An cho biết trước nay Sở Giao thông vận tải TP.HCM vẫn phối hợp với Công an TP Thủ Đức và các quận huyện, các đơn vị liên quan nhưng vấn nạn "xe dù, bến cóc" diễn ra trên cả nước.
Lý do chính dẫn đến nạn "xe dù, bến cóc" là do những quy định về dừng trả, đỗ xe còn chưa chi tiết, do đó các doanh nghiệp đã hình thành nên "bến cóc".
Sở Giao thông vận tải mong muốn các đơn vị, cơ quan và địa phương làm đúng vai trò, trách nhiệm của mình ở trong chỉ thị và kế hoạch của Thành ủy TP.HCM (chỉ thị số 52) để tình hình chuyển biến tốt hơn.
Thực tế cho thấy sau khi Thành ủy chỉ đạo, tình hình "xe dù, bến cóc" đã giảm từ 76 điểm "xe dù, bến cóc" còn 60 điểm.
"Về hoạt động vận tải hành khách tại bến xe Miền Đông mới, Công ty SAMCO (chủ đầu tư bến xe Miền Đông mới) đang thực hiện nhiều biện pháp bổ sung các tiện ích, đầy đủ các dịch vụ tại bến xe này để thu hút nhà xe, hành khách đông hơn nữa. Dự kiến lượng khách dịp Tết Nguyên đán 2024 sẽ tăng khoảng hơn 40 - 50% so với cùng kỳ năm ngoái", ông An nhấn mạnh.
'Xe dù, bến cóc' rầm rộ ở đường Mai Chí Thọ gây cản trở giao thôngTrong khi UBND TP.HCM liên tục yêu cầu dẹp "xe dù, bến cóc", một số nhà xe vẫn ngang nhiên đưa đón khách, lập bến tạm trên đường Mai Chí Thọ, quốc lộ 1... gây mất an toàn giao thông.