Thông thường, chất lượng được đảm bảo, quản lý và phát triển dựa trên các tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế.

Tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia Việt Nam

Theo Luật Việc làm 2013, tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia gồm kiến thức chuyên môn, năng lực thực hành theo từng bậc trình độ kỹ năng của từng nghề mà người lao động cần phải có.

Tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia của một nghề bao gồm (1) năng lực cơ bản, (2) năng lực chung và (3) năng lực chuyên môn. Mỗi năng lực lại bao gồm các đơn vị năng lực. Trong mỗi đơn vị năng lực sẽ có các thành phần và tiêu chí thực hiện.

Đến nay, đã có hàng trăm tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia được công bố, nhưng vẫn chưa có nghề lái xe ô tô.

Tuy nhiên, ngày nay rất nhiều người học lái xe như là một kỹ năng sống, để điều khiển phương tiện cá nhân, chứ không phải nghề nghiệp, đặc biệt là lái xe hạng A1, A2 và B1, B2, thậm chí là D. Trong đó B1 không được làm nghề lái xe ô tô.

Do vậy, nên xây dựng tiêu chuẩn quốc gia về lái xe, trong đó bao hàm tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia cho lái xe.

Tiêu chuẩn quốc gia về lái xe của Anh

Anh là quốc gia có lịch sử lâu năm về đào tạo và sát hạch lái xe, Cơ quan Tiêu chuẩn phương tiện và người lái (DVSA) thuộc Bộ Giao thông của nước này là nơi thiết lập các tiêu chuẩn về lái xe, bao gồm:

Tiêu chuẩn quốc gia về đào tạo đạp xe.

Tiêu chuẩn quốc gia về đi xe gắn máy, mô tô (hạng A).

Tiêu chuẩn quốc gia về lái xe ô tô con và xe tải nhẹ (hạng B, gồm B, B1 và BE).

Tiêu chuẩn quốc gia về lái xe tải (hạng C).

Tiêu chuẩn quốc gia về lái xe buýt và xe khách (hạng D).

Tiêu chuẩn quốc gia về đào tạo lái xe cơ giới.

Mỗi tiêu chuẩn được chia thành các "role", nhỏ hơn là "unit", rồi nhỏ hơn nữa là những "element".

Trong mỗi "element" là những yêu cầu về kiến thức và kỹ năng được mô tả cụ thể. Cấu trúc này tương tự như tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia Việt Nam.

Ví dụ, hạng B có 5 role là (1) Chuẩn bị cho bản thân, phương tiện và hành khách cho một chuyến đi, (2) Điều khiển phương tiện, (3) Sử dụng đường theo luật giao thông, (4) Lái xe an toàn và có trách nhiệm trong hệ thống giao thông và (5) Xem xét và điều chỉnh hành vi lái xe trong suốt cuộc đời.

Trong đó, (4) có các unit là (4.1) Tương tác chính xác với những người sử dụng đường khác, (4.2) Giảm thiểu rủi ro khi lái xe và (4.3) Quản lý sự cố hiệu quả. Unit (4.2) lại gồm (4.2.1) Xác định và ứng phó với các mối nguy hiểm, (4.2.2) Lái xe phòng thủ và (4.2.3) Lái xe sinh thái.

Element (4.2.3) Lái xe sinh thái gồm những kiến thức và kỹ năng sau:

Tiêu chuẩn về lái xe nên được xây dựng ra sao?

Tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia Việt Nam được xây dựng theo các bước (1) phân tích nghề, (2) phân tích công việc, (3) xác định danh mục các đơn vị năng lực và (4) biên soạn tiêu chuẩn, với những yêu cầu cụ thể về người thực hiện, cách thức điều tra, thu thập tài liệu, tổ chức hội thảo,…

Mỗi tiêu chuẩn về lái xe của Anh được xây dựng từ khung năng lực tương ứng, mà khung năng lực lại được hình thành từ những kết quả nghiên cứu, thống kê và ý kiến chuyên môn.

Như vậy, có thể thấy hai cách thức này là tương tự nhau. Do đó, hoàn toàn có thể xây dựng các tiêu chuẩn về lái xe của Việt Nam theo quy định xây dựng tiêu chuẩn kỹ năng nghề quốc gia. Dĩ nhiên, tham khảo các tiêu chuẩn về lái xe trên thế giới là rất cần thiết để kế thừa sự tiến bộ và hội nhập quốc tế.