5G với đặc tính tốc độ siêu cao, tương đương tốc độ Internet cáp quang, độ trễ cực thấp nên công nghệ 5G có thể thay thế được Internet cáp quang và hoàn toàn có thể khiến cơ số doanh nghiệp cung cấp dịch vụ Internet cố định (ISP) "biến mất khỏi thị trường".

Lo lắng này được chính lãnh đạo một ISP, ông Vũ Thế Bình, Tổng giám đốc Công ty Cổ phần Net Nam, nêu ra trong một tọa đàm về 5G gần đây.

ISP LO NGẠI THÁCH THỨC TỪ 5G

Theo ông Vũ Thế Bình, nhìn theo chiều dài thời gian, từ công nghệ đầu tiên, qua nhiều thăng trầm, cứ mỗi lần một công nghệ mới xuất hiện lại có một cơ số doanh nghiệp viễn thông, Internet rời bỏ cuộc chơi.

Điều này không khó kiểm nghiệm, đặc biệt đối với các doanh nghiệp viễn thông di động với nhiều cái tên đã biến mất trên thị trường như HT Mobile, S-Fone, EVN Telecom… Còn với các nhà cung cấp dịch vụ Internet cố định, theo ông Bình, số lượng giấy phép ISP có thời điểm là hơn 100 (nhà cung cấp), nhưng tới giữa tháng 10/2020 số doanh nghiệp cung cấp dịch vụ Internet cố định chỉ còn khoảng trên 70 (số liệu của Bộ Thông tin và Truyền thông).

"Có 5G chắc chắn các ISP cố định bị ảnh hưởng lớn. Nhiều nhà cung cấp dịch vụ Internet cố định có thể biến mất khỏi thị trường", ông Bình nói và cho biết hiện các ISP đang hoạt động đều khó khăn, chỉ có một số nhà cung cấp dịch vụ cố định tồn tại và phát triển, như VNPT thì hướng phát triển ADSL tại các tỉnh, đưa thêm dịch vụ giá trị gia tăng như thoại, truyền hình… và dần dần chính những thứ phát sinh này lại thành chính. Các ISP như vậy mới thoát khỏi thách thức về công nghệ.

Các ISP còn lại thì hướng vào phục vụ tổ chức, doanh nghiệp, không phục vụ cá nhân, hộ gia đình nữa, và nhóm khách hàng cá nhân này, theo vị Tổng giám đốc Net Nam, sẽ nằm trong tay các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông di động. "Khi đó, các doanh nghiệp viễn thông cố định nhỏ sẽ phải dịch chuyển", ông Bình nhận định.

Tất nhiên dự đoán này có tính cảnh báo cho tương lai. Hiện tại, mặc dù các nhà mạng lớn có giấy phép 5G gồm Viettel, VNPT/VinaPhone, MobiFone đều đã tiến hành cung cấp thử nghiệm thương mại dịch vụ 5G, tuy nhiên cũng chỉ diễn ra ở một số địa điểm của Hà Nội, Tp.HCM, hay tới đây là Đà Nẵng.

Ông Lê Bá Tân, Phó tổng giám đốc Công ty Mạng lưới Viettel cho rằng phải 3-5 năm nữa thì 5G mới có thể phổ biến được như 4G. 

Theo tính toán, 5G bước đầu sẽ được triển khai ở khu vực phát triển, có mật độ dân số cao (tại các thành phố lớn), hoặc tại các khu công nghiệp công nghệ cao, sau đó 5G mới tiếp tục mở rộng tới những vùng nông thôn, để khách hàng sử dụng Internet không dây tốc độ cao mà không cần sợi cáp quang kéo đến nhà. Tức là Internet cáp quang ở những khu vực như thế này, lúc đó mới có nguy cơ bị thay thế.

KHÔNG THỂ THAY THẾ HOÀN TOÀN HẠ TẦNG BĂNG THÔNG CỐ ĐỊNH

Theo nguyên thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Lê Nam Thắng, xét ở góc độ viễn thông di động thì không thể kỳ vọng 5G được triển khai rộng rãi ở các địa bàn đặc biệt như nông thôn như 3G, 4G, với mỗi người dùng một smartphone 5G, vì công nghệ thế hệ thứ 5 (5G) có cự ly truyền sóng thấp, nhà mạng sẽ rất tốn kém.

Còn với các nhà cung cấp dịch vụ cố định, theo ông Lê Nam Thắng, thực tế nhiều công nghệ ra đời nhưng không có công nghệ nào thay thế hoàn toàn công nghệ, dịch vụ khác trước đó.

Ông cho biết, ở các nước phát triển mỗi hộ gia đình có một đường cáp quang. Dùng di động sẽ tốn, tốc độ và chất lượng trong nhà của wifi không thể bằng cáp quang, kể cả 5G. Những ứng dụng như xem tivi, video cáp quang sẽ tốt hơn. Hơn nữa, nhiều người dùng cùng lúc một hạ tầng (cáp quang), chi phí sẽ giảm hơn.

"Dùng truy nhập băng rộng không dây như 5G sẽ tốt ở các khu vực khó truy nhập. Còn các doanh nghiệp, khách sạn… sẽ vẫn dùng cố định (cáp quang)", nguyên Thứ trưởng Lê Nam Thắng nói.

Các chuyên viễn thông, cả trong nước và quốc tế, đều cho rằng hạ tầng băng rộng cố định rất quan trọng, mặc dù có các nền tảng 3G, 4G và 5G, nhưng mảng hạ tầng liên quan đến người sử dụng, hạ tầng để phục vụ sản xuất và hạ tầng để truyền dữ liệu chính lại là hạ tầng băng thông rộng cố định – mà hiện là cáp quang. 

Theo các đánh giá, hạ tầng băng rộng cố định giống như đường cao tốc để truyền tải dữ liệu. Liên minh Viễn thông quốc tế (ITU) cũng đã thống kê với những số liệu khẳng định vai trò của việc phát triển hạ tầng cáp quang cũng như các hạ tầng băng rộng cố định đóng góp rất lớn vào sự phát triển nền kinh tế của bất cứ quốc gia nào.

Theo ông Lương Phạm Nam Hoàng, Phó phòng Cấp phép và Thị trường, Cục Viễn thông (Bộ Thông tin và Truyền thông), các mạng không dây 5G và mạng cáp quang sẽ cùng tồn tại một cách cơ hữu nhất có thể để bổ sung cho nhau bằng các tính năng ưu việt của mỗi công nghệ. Và theo ông Hoàng, không có 5G, mạng cáp quang sẽ không có tính cơ động trong khi không có mạng quang, các tiêu chuẩn, yêu cầu tối thiểu của 5G cũng như quá trình dịch chuyển lên công nghệ 5G là không thể thực hiện.

Dù vậy, đứng ở góc độ doanh nghiệp (ISP), bị ảnh hưởng bởi 5G là hoàn toàn có thể. Ông Vũ Thế Bình, Tổng giám đốc Net Nam cho rằng, với các ISP cỡ nhỏ khi phải dịch chuyển, thì dựa trên hạ tầng 5G của nhà mạng lớn, cùng phối hợp để phục vụ bài toán cụ thể cho từng nhóm khách hàng, từng bước dịch chuyển để trở thành nhà cung cấp dịch vụ tích hợp.

"Có thách thức nhưng cơ hội lớn hơn nhiều. Mở ra rất nhiều mảng ứng dụng, dư địa cho các nhà cung cấp dịch vụ viễn thông cố định dịch chuyển", ông Vũ Thế Bình cho hay.