Triển lãm "Lĩnh Nam - họ Hồng Bàng" là phần khởi đầu cho dự án nghệ thuật về những câu chuyện trong cuốn Lĩnh Nam Chích Quái. Đối với Harry Vũ - nhiếp ảnh gia, giám đốc sáng tạo của triển lãm, đây là triển lãm văn hóa khẳng định lại nguồn cội của "chúng ta". Trong thời gian tới, anh sẽ phát triển dự án về văn hóa, những nét đẹp của dân tộc.
"Lấy văn hóa dân tộc làm chất liệu sáng tác"
Harry Vũ có niềm yêu thích đặc biệt với văn hóa dân tộc. Đối với anh, văn hóa là thứ có thể thấy và cảm nhận được. Anh nói: "Văn hóa Việt Nam rất đẹp và tôi rất muốn chia sẻ nó với tới tất cả mọi người, trước tiên là bằng sở trường nhiếp ảnh của tôi. Sau đó, nếu được kết hợp với những người giỏi ở các lĩnh vực khác như kiến trúc, điêu khắc, hội họa cho những dự án dài hơi hơn, lớn hơn thì đó là điều đáng mong chờ".
Tạo hình Lạc Long Quân và Âu cơ. Ảnh: KHÁNH CHI
Trong quá trình học tập và làm việc ở Úc, anh nhận thấy những dự án nghệ thuật làm cho văn hóa được thể hiện bằng các ngôn ngữ mới luôn được yêu thích. Điều này khuyến khích nhiều nghệ sĩ làm về văn hóa. Anh cho rằng càng có nhiều người làm thì sự chọn lọc giữa các tác phẩm sẽ càng nhiều, từ đó sẽ có những tác phẩm, dự án xuất sắc.
Đây là lần đầu tiên Harry Vũ làm triển lãm về văn hóa. "Những người nghệ sĩ dù trẻ hay mới đều không trách tôi vì tôi làm quá xấu, mà họ chỉ nghĩ đây là cảm hứng về khía cạnh khác khi làm nghệ thuật. Thay vì lấy cảm hứng từ nước ngoài hay những sản phẩm có sẵn, nghệ sĩ có thể lấy cảm hứng từ đời sống. Văn hóa là nguồn cảm hứng tiềm tàng mà người nghệ sĩ có thể dùng làm chất liệu cho nghệ thuật", anh tâm sự.
Một góc của triển lãm. Ảnh: KHÁNH CHI
Harry Vũ luôn quan niệm rằng: "Chúng ta cứ làm những công trình, tác phẩm tốt nhất trong lĩnh vực của mình, mang đậm dấu ấn Việt Nam thì cả thế giới sẽ tự hào và biết ơn vì trên thế giới này có một quốc gia là Việt Nam". Anh lấy đó làm kim chỉ nam để hoạt động nghệ thuật và đặc biệt là thực hiện những dự án về văn hóa Việt.
Bước đột phá của chính người nghệ sĩ
Ngắm nhìn 22 bức hình kể lại câu chuyện Con Rồng Cháu Tiên, người xem dễ nhận ra Harry Vũ đã sử dụng hai nguyên liệu cơ bản là giấy và vải để tạo nên triển lãm. Đây là những chất liệu cơ bản mà ngoài người có được đầu tiên trước khi tìm ra kim loại. Đối với Harry Vũ, những chất liệu bình thường sẽ tạo nên màu sắc tốt nhất cho bức hình.
Hình ảnh con rồng được làm bằng nghệ thuật gấp giấy origami. Ảnh: KHÁNH CHI
Hình ảnh chim lạc trong triển lãm. Ảnh: KHÁNH CHI
Anh chọn máy film để chụp, đồng thời không chỉnh sửa ảnh mà giữ nguyên hiện trạng ban đầu của bức hình để trưng bày trong triển lãm. Anh cho rằng máy film có cái hồn riêng, đòi hỏi sự tập trung tối đa của những người tham gia. Trong quá trình thực hiện, mọi người đã đếm từng giây, từng phút khi anh bấm máy để cùng tạo nên sản phẩm chất lượng nhất. Anh tâm sự: "Tôi mong muốn khi những thế hệ sau tìm và xem lại chúng, tất cả đều không bị lỗi thời".
Năm màu sắc vàng, xanh lá, xanh dương, đỏ, nâu tương ứng với năm nguyên tố kim, mộc, thủy, hỏa, thổ được Harry Vũ và êkíp sắp xếp cân đối, tạo nên những khung hình hoàn chỉnh về cả bố cục lẫn nội dung. Anh không phục dựng hoàn toàn câu chuyện, nhân vật mà chỉ thông qua ngôn ngữ nhiếp ảnh để giúp người đọc tưởng tượng, hình dung hình ảnh lạc rồng, Lạc Long Quân và Âu Cơ.
“Những tác phẩm của triển lãm đã khơi gợi tinh thần dân tộc trong tôi. Tuy không phải đặc sắc nhất nhưng nó khiến niềm tự hào về nguồn gốc con rồng cháu tiên của tôi trở nên bùng cháy mãnh liệt" - Nguyễn Cảnh An (21 tuổi, Thủ Đức) cho biết.
Nhiều gia đình đưa con tới triển lãm để hiểu hơn về truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên. Ảnh: KHÁNH CHI
Nguyễn Bùi Anh Thư (29 tuổi, Bình Thạnh) cũng nói: "Những yếu tố văn hóa xưa, lịch sử Việt hiện đang trở thành chủ đề của nhiều lĩnh vực nghệ thuật. Nghệ sĩ đang lồng ghép câu chuyện xưa cũ vào hiện tại, khiến cho người trẻ dễ dàng thẩm thấu, dễ dàng tiếp nhận hơn".
Đón nhận những lời nhận xét về triển lãm, Harry Vũ chia sẻ: "Ý tưởng của triển lãm Lĩnh Nam - họ Hồng Bàng từng được nhận xét là không đột phá nhưng đối với tôi, làm một dự án vì người khác mà không vì mình chính là đột phá. Nét đột phá này sẽ mang lại sự tự tin cho tôi đến các dự án tiếp theo. Tôi vui vì nhận được những lời chê”.
Triển lãm "Lĩnh Nam - họ Hồng Bàng" diễn ra từ ngày 8-1 đến hết 13-1 tại Gallery Hải An (tầng bốn, nhà sách Hải An, 2B Nguyễn Thị Minh Khai, quận 1, TP.HCM).